Πρώτη μέρα στον παιδικό σταθμό

Ήρθε, λοιπόν, ο Σεπτέμβρης. Το σήμα κατατεθέν για την αρχή κάθε σχολικής χρονιάς, μιας καινούριας σχολικής χρονιάς, ίσως και της πρώτης. Δύσκολο το ξεκίνημα για όλους, για κάποιους περισσότερο. Ειδικά για αυτούς που θα στείλουν για πρώτη φορά το παιδί τους στο νηπιαγωγείο. Ο πρώτος αποχωρισμός. Βέβαια, δεν είναι ακριβώς αποχωρισμός, ούτε στην ουσία υπάρχει λόγος για τόσο δράμα, αλλά μια μαμά έτσι το αντιμετωπίζει, ακούγοντας τα κλάματα και τα ουρλιαχτά του παιδιού της.

Σίγουρα, είναι δύσκολο για ένα παιδί από εκεί που είναι στο σπίτι του ελεύθερο με τη μαμά ή τη γιαγιά του, να βλέπει μπροστά του μια αίθουσα που ναι μεν θα είναι γεμάτη με παιχνίδια, αλλά θα είναι τακτοποιημένη με καρέκλες και μικρά θρανία. Σε μια αίθουσα όπου πριν παίξει πρώτα πρέπει να μάθει να μοιράζεται τα παιχνίδια μαζί με άλλα παιδιά και να συμμαζεύει ό,τι σκορπάει πέρα-δώθε -γιατί εκεί δεν είναι κάποιος δικός του να μαζέψει τις καταστροφές του. Πρέπει να μάθει να περιμένει υπομονετικά μέχρι να έρθει η σειρά του για να κάτσει, για παράδειγμα, στην κούνια.

Το παιδί πέρα από περιορισμό το βλέπει σαν μια «εγκατάλειψη». Δεν μπορεί ακόμη να κατανοήσει γιατί συμβαίνει και τι του προσφέρει. Κάποιοι το ονομάζουν βίαιη εμπειρία για το παιδί αυτήν την απομάκρυνση, γιατί είναι ουσιαστικά ο πρώτος αποχωρισμός απ’ το χέρι και την αγκαλιά της μαμάς, του μπαμπά και των λοιπών συγγενών του.

Πρέπει πρώτα απ’ όλα η μαμά κι ο μπαμπάς να προετοιμάσουν το παιδί τους για την πρώτη του μέρα. Θα πρέπει, δηλαδή, να πάνε μαζί να του δείξουν το νηπιαγωγείο, έτσι ώστε το παιδί να ανακαλύψει το σκηνικό, να δει πως υπάρχουν κι άλλα παιδάκια, να προσπαθήσει από μόνο του να εξετάσει αυτό το καινούριο περιβάλλον, έτσι, όταν όντως θα πάει για να μείνει την πρώτη μέρα να βρει ένα γνώριμο χώρο. Πρέπει οι γονείς να του λένε πως θα γνωρίσει κι άλλα παιδάκια και πως θα παίζουν και θα τρώνε μαζί, το να ανήκεις σε σύνολο παρηγορεί τη μοναξιά σου.

Όπως είναι φυσικό, η μαμά θα αρχίσει να αγχώνεται για όλα. Αν το προετοίμασε σωστά, αν έκανε καλά που το έστειλε στο νηπιαγωγείο. Αν έφτιαξε όλα τα πράγματά του, αν ξέχασε κάτι σημαντικό. Νιώθει ανασφάλεια για το πού αφήνει το παιδί της, αμφισβητεί ακόμα και το αν είναι καλή μάνα, που το αφήνει πίσω ενώ εκείνο κλαίει.

Βάσει ερευνών τα παιδιά καθρεφτίζουν ό,τι βλέπουν απ’ τους γονείς. Αν το παιδί, λοιπόν, δει πως η μαμά του είναι βουρκωμένη και νευρική όταν το πάρει την πρώτη μέρα, είναι απολύτως φυσιολογικό το παιδί να καταλάβει ότι κάτι δεν πάει καλά με το σχολείο γι’ αυτό και βλέπει έτσι τη μαμά του. Έτσι, το επόμενο πράγμα που θα κάνει είναι να αρχίσει τα ουρλιαχτά και το κλάμα ενώ γαντζώνεται στη μαμά του.

Αντικρίζοντας την εικόνα του παιδιού της να σπαράζει επειδή το αφήνει, ενστικτωδώς η μητέρα θέλει να το προστατέψει, να το παρηγορήσει, να πάρει το παιδί της και να φύγει, κάτι που είναι λάθος αφού πρέπει να αφήσει το παιδί να διαχειριστεί από μόνο του τα συναισθήματά του. Του στερεί δηλαδή, άθελά της, το δικαίωμα να αντιμετωπίζει τις καταστάσεις.

Μια πιο εύκολη λύση για να συνηθίσει το παιδί το νηπιαγωγείο είναι να βλέπει τους καινούριους φίλους του και σε ένα πιο οικείο περιβάλλον. Δηλαδή, καλό θα ήταν να παίζουν μαζί και στο πάρκο ή ακόμη και σε ένα σπίτι. Όταν αρχίσει να συνδέεται με άλλα παιδιά, θα αρχίσει να βλέπει αλλιώς το σχολείο, να ενθουσιάζεται και να ανυπομονεί να τα συναντήσει ξανά.

Μπορεί ο παιδικός σταθμός να είναι ο πρώτος και δύσκολος αποχωρισμός μιας μάνας με το παιδί, είναι όμως κι ο πιο καρποφόρος. Γιατί εκεί το παιδί ανοίγει μια καινούρια πόρτα στη ζωή του. Ανοίγει την πόρτα της κοινωνικοποίησης, της εκπαίδευσης. Είναι λογικό οι γονείς να φοβούνται τις πρώτες μέρες στο σχολείο, θα πρέπει όμως να δώσουν την ευκαιρία στο παιδί τους να μάθει να εισχωρεί στην κοινωνία, να σέβεται τα «πρέπει» και τα «μη», να ακολουθεί κανόνες.