Πόσο όμορφη μπορεί να είναι μια συζήτηση με ανθρώπους με τους οποίους εκπέμπετε στα ίδια μήκη κύματος ή έστω μπορείτε να διαφωνήσετε εκφέροντας απόψεις κι επιχειρήματα για να στηρίξετε αντιφατικές γνώμες κι ιδέες και να εμπλουτίσετε τις γνώσεις σας. Τι γίνεται, όμως, αν έχεις απέναντί σου ένα άνθρωπο ισχυρογνώμων, πεισματάρη και χαζό; Όσο μεγαλύτερο το επίπεδο χαζομάρας, τόσο μεγαλύτερη κι η δυσκολία συνεννόησης με το άτομο. Η ανοησία είναι δυστυχώς αντιστρόφως ανάλογη της αποδοχής οποιασδήποτε άλλης άποψης πέραν αυτής που θα σας παραθέσει το άτομο.
Μπορείς να πεις το ίδιο πράγμα με διαφορετικά λόγια και πάλι να μη συμφωνήσει. Να του λες εσύ «Θα βγω για ποτό το βράδυ» και να σου λέει «Όχι, ας πάμε να τα πιούμε καλύτερα». Κι αυτά τα απλά δεν είναι τίποτα. Σε κάνουν να γελάς. Το πρόβλημα παρουσιάζεται όταν θες να κάνεις συζήτηση μαζί με ένα τέτοιο άτομο. Και πιο συγκεκριμένα όταν θες να επιστήσεις την προσοχή του σε κάποιο θέμα το όποιο αρνείται πεισματικά κι επιδεικτικά να αντιμετωπίσει.
Ο ανόητος ορίζεται ως ο άνθρωπος που στερείται μυαλού. Πώς περιμένεις, λοιπόν, να συνεννοηθείς με ένα τέτοιο άτομο; Δεν πρόκειται να βγάλεις άκρη μαζί του και δε φταίει κι αυτός αν στερείται φαιάς ουσίας. Αν το μαύρο εκείνος το βλέπει σαν άσπρο, άσπρο θα συνεχίσει να είναι στα μάτια του κι ο Θεός ο ίδιος να κατεβεί στη Γη και να του λέει το αντίθετο.
Και το χειρότερο; Όποιος προσπαθήσει να τον λογικεύσει, γίνεται αυτόματα θανάσιμος εχθρός του -δεν πα να ήτανε και κολλητάρια απ’ τον καιρό που μπουσουλούσαν. Τον «πρόδωσες» μια φορά, τον έχασες για πάντα. Το μυαλό του είναι ρυθμισμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να απορρίπτει οτιδήποτε αντίθετο στα πιστεύω του, όσο εμπεριστατωμένα κι αν του το παρουσιάσεις κι όσο λογικά κι αν ακούγονται στον υπόλοιπο κόσμο αυτά που λες. Το ανόητό του μυαλουδάκι απλά δεν τα χωράει. Έχει κλειδώσει καθετί σε ένα mode και με αυτό λειτουργεί no matter what.
Δε θα τον νοιάξει αν ακύρωσες τις διακοπές σας επειδή έχασες τη δουλειά σου, ούτε αν δεν πήγες στο πάρτι γενεθλίων του διότι ήσουν άρρωστος. Σημασία για εκείνον έχει ότι του χάλασες τα σχέδια ενώ του είχες υποσχεθεί. Ο ανόητος θυμίζει πολύ κακομαθημένο παιδί. Αν έχεις πει κάτι, αμέσως καταγράφεται κι αποθηκεύεται στο σκληρό του δίσκο και σε περίπτωση που το αναιρέσεις θα σε πολεμήσει μέχρι τελικής πτώσης – δυστυχώς δε θα κάνει πίσω μέχρι να καταθέσεις τα όπλα. Και πίστεψέ με, θα το κάνεις. Είναι ο μόνος τρόπος για να ξεμπερδέψεις μαζί του. «Ναι» και «Έχεις δίκιο» είναι οι αγαπημένες του εκφράσεις – να τις ακούει εννοείται, διότι για να τις πει ούτε συζήτηση.
Οι συζητήσεις σας πάνω σε οποιοδήποτε θέμα καταλήγουν μαγικά σε καβγά κι απορείς πώς γίνεται να μη βλέπουν τα αυτονόητα. Να τους φοβάσαι τους ανόητους. Σε εκνευρίζουν τόσο που καμιά φορά αναρωτιέσαι γιατί ασχολείσαι. Το μυαλό τους είναι κλειστό σαν καρύδι. Τίποτα δεν μπορεί να το διαπεράσει. Ούτε γνώσεις, ούτε απόψεις ούτε καν συναισθήματα. Και παρασύρεσαι κι αναλώνεσαι σε συζητήσεις των οποίων την έκβαση ήδη γνωρίζεις. Δε θα συνεννοηθείς, δε θα εμβαθύνεις τις γνώσεις σου και δε θα κερδίσεις τίποτα. Μόνο τη ζαχαρένια σου θα χαλάσεις.
Σε κάθε σου συζήτηση με ένα ανόητο, θα χάνεις -διότι όλα είναι θέμα νικητή και ηττημένου. Βέβαια το ποιος είναι ο πραγματικός χαμένος όλοι το ξέρουμε, αλλά εκείνη τη στιγμή δεν το βλέπεις έτσι. Σε κυριεύουν κι εσένα τα πάθη κι ο εγωισμός. Ξεχνάς το ζεν, χάνεις την υπομονή σου και βρίσκεις τον εαυτό σου να παραθέτει επιχειρήματα πιο χαζά και παράλογα κι απ’ του ίδιου του ανόητου απλά και μόνο για να του τη βγεις και να τον αντικρούσεις.
Προτού αρχίσεις να βρίζεις για τον μπελά που σε βρήκε και που το τούβλο απέναντί σου δε λέει να καταλάβει με την καμία, θυμήσου τις ατάκες που κυκλοφορούν κατά καιρούς κι άστον τρελό στην τρέλα του πριν τρελάνει κι εσένα. Και πού ξέρεις; Ίσως κάποια στιγμή καταλάβει. Αν πάλι όχι, εσύ τι σκας;
Επιμέλεια Κειμένου Γεωργίας Ευστρατίου: Πωλίνα Πανέρη