Μερικές λέξεις, εκφράσεις ή συμπεριφορές δεν υπάρχουν σήμερα. Το φαινόμενο συμβαδίζει με την εποχή περισσότερο κι όχι με την τοποθεσία. Όπως στην Ελλάδα η λέξη «δεσποινίς» έχει ουσιαστικά καταργηθεί, έτσι συμβαίνει κι αλλού. Στην Αγγλία το πάλαι ποτέ “Miss” έχει αντικατασταθεί από το πιο εύσχημο “Ms.”
Η δύναμη των λέξεων είναι μεγάλη, η ικανότητά τους να συνδέονται με συναισθήματα ακόμα μεγαλύτερη. Σήμερα, τι να σκέφτεσαι όταν ακούς τη λέξη «δεσποινίς»; Ίσως έναν γηραιό κύριο με καπέλο ρεπούμπλικα να το βγάζει χαιρετώντας ευγενικά; Πολύ πιθανόν.
Γιατί όμως να είναι γηραιός ο εν λόγω κύριος; Η λέξη συνδέεται με νοήματα από άλλες εποχές, έτσι δεν είναι; Δεν είμαστε για τέτοια σήμερα. Οι τζέντλεμαν απαντώνται σε ταινίες εποχής, άσχετα με το αν κάπου-κάπου τους βρίσκεις ακόμα.
Ρεαλιστικά μιλώντας, σήμερα οι προσλαμβάνουσες συμπεριφορές είναι τέτοιες που δε θα επέτρεπαν με τίποτα σε κάποιον να εμφανιζόταν στο δρόμο με καπέλο και μπαστούνι με ασημένιο πιάστρο, εκτός αν ήταν ευγενής και παρουσιαζόταν σε επίσημο δείπνο με τη Βασίλισσα Ελισάβετ.
Η έννοια του gentleman κι όσων πάνε μαζί της, του ιπποτισμού και του savoir vivre, έχει παραγκωνιστεί στα κιτάπια του παρελθόντος. Η πλειοψηφία σήμερα δεν έχει χρόνο ή διάθεση να ασχολείται με τέτοιες φλωριές. Μπορεί να φοράει, χωρίς ντροπή, αντρικές εσπαντρίγιες γιατί «είναι της μόδας», μπορεί να στέκεται με το ποτό στο χέρι στο bar και να επιδεικνύει τα tattoo, μαζί με το αμάνικο μπλουζάκι που θυμίζει βιομηχανικό εργάτη, αλλά χρόνο ή διάθεση για savoir vivre και το λεγόμενο chivalry, δε θα χαραμίσει.
Κρίμα δεν είναι; Θεοποιήσαμε συλλογικά τη μεταμοντέρνα εικόνα του αντισυμβατικού και χάσαμε την ουσία. Φαίνεται περίεργο το να φέρεται κάποιος καλά, να ντύνεται εκτός από κομψά και πιο επίσημα για περιπτώσεις εκτός γάμων και βαπτίσεων, να ακολουθεί έναν κώδικα ηθικής, στο τέλος της ημέρας.
Οι gentlemen έχουν σπανίσει, σίγουρα, όσοι έχουν απομείνει έχουν κρυφτεί καλά. Θα τους ανακαλύψεις κατά τύχη κι ίσως να σε ξενίσει η λογική τους. Βέβαια, θα περάσεις πραγματικά καλά, είτε μπλεχτείς φιλικά με το σινάφι τους είτε σε σχέση -τα one night stands δε συνηθίζονται, εφόσον σ’ αυτούς ο έρωτας παίρνει προτεραιότητα απ’ το εφήμερο πάθος της μίας βραδιάς.
Οι gentlemen, όσοι κι όπου βρίσκονται, θα προτιμήσουν να πληγωθούν οι ίδιοι απ’ το να πληγώσουν μια γυναίκα. Θα θεωρήσουν αυτονόητο να παραχωρήσουν το πανωφόρι τους για να μην κρυώνεις, έστω και σε υποψία ψύχρας. Θα φροντίσουν την εμφάνισή τους χωρίς να την αλλοιώσουν με εκκεντρικά στοιχεία, κάτι το οποίο δεν είναι κακό βεβαίως: Τα παλτά Montgomery σπανίζουν πια, αλλά όσοι τα επιλέγουν κάτι ξέρουν, ισορροπώντας ανάμεσα στο κλασικό και το μοντέρνο.
Δε θα μείνουν μόνο σε αυτά, οι σημερινοί τελευταίοι εκπρόσωποι του ιπποτισμού. Είναι πιο ρομαντικοί απ’ το σύνολο, όμως εφόσον αποτελούν μειοψηφία και το ξέρουν, αν τους ρωτήσεις για τη γενική κατάσταση του κόσμου θα φορέσουν προσωρινά ένα κυνικό προσωπείο, μιλώντας με απαξίωση για όσα τους ενοχλούν.
Σε αυτό το σημείο μπορεί να αναρωτιέσαι, ακόμα κι αν γνωρίσεις κάποιον που ταιριάζει στον ορισμό του gentleman σήμερα, κατά τύχη πιθανότατα γιατί δε θα φοράει ημίψηλο στη δουλειά για να το ξέρεις προκαταβολικά, έχει όντως νόημα να πας τα πράγματα πιο πέρα; Είναι σίγουρο ότι δεν άγεται και φέρεται με όρους μιας άλλης, παντοτινά ξεχασμένης εποχής;
Τα σημάδια είναι ενθαρρυντικά. Αν μη τι άλλο, τα τελευταία χρόνια ο κόσμος έχει ξαναρχίσει να αγαπάει, να σκέφτεται και να φτιάχνει τις παραστάσεις του με βάση ορισμένους χρυσούς κανόνες που υπήρχαν σε αφθονία παλαιότερα.
Σήμερα, υπάρχουν και τα gentleman’s barber shops εκτός απ’ τα στεγνά «κουρεία». Σήμερα, υπάρχει μια τάση αναβίωσης του όμορφου κλασικού. Σήμερα, υπάρχει μια αντίληψη η οποία θεωρεί καλό να κρατάμε μερικά στοιχεία που αξίζουν, από όλα όσα έκαναν οι γονείς μας.
Μπορεί να είναι σπάνιο να σου κάνουν υπόκλιση πριν σου προσφέρουν ένα μεγάλο μπουκέτο κόκκινα τριαντάφυλλα, ή να προτιμήσουν να σε πάνε για ένα καλό γεύμα αντί για το τοπικό μπουζουκομάγαζο.
Μπορεί. Αλλά να το καταγράψεις με λαμπερά γράμματα στο ημερολόγιο του μυαλού σου. Τελικά, οι gentlemen δε θα πάψουν ποτέ να υπάρχουν, διότι υπάρχει αρκετή ασχήμια στον κόσμο και κάποιος πρέπει να την ομορφαίνει πού και πού. Δεν είναι έτσι, δεσποινίς;
Επιμέλεια Κειμένου Γιάννη Ματζαβράκου: Πωλίνα Πανέρη
Συντάκτης: Γιάννης Ματζαβράκος
