Κτητικοί κι εγωιστές ακόμα και μετά τον χωρισμό

Εγωισμός ονομάζεται η τάση του ατόμου να επιδιώκει το προσωπικό του συμφέρον, το οποίο μάλιστα επιδιώκει με κάθε κόστος –συχνά εις βάρος κάποιου άλλου–, αδιαφορώντας γι’ αυτό. Αγαπάει πολύ τον εαυτό του, σε βαθμό τέτοιο που να μην είναι υγιές. Όχι μόνο θέλει να ‘ναι το κέντρο όλων, αλλά το επιβάλλει κιόλας. Ο εγωισμός, λοιπόν, αποτελεί συναίσθημα που δε βοηθά σε καμία περίπτωση την πρόοδο μιας σχέσης ενώ κλονίζεται ακόμα κι η διατήρησή της.

Στην ευρύτερη σκοπιά του εγωισμού εντάσσεται κι η κτητικότητα –η ανάγκη του ανήκειν–, από πράγματα, μέχρι ανθρώπους και καταστάσεις, σε κλίμακα τέτοια που μπορεί να καταντά τοξική. Το συναίσθημα αυτό που θέλεις να νιώθεις ότι όλα βρίσκονται κάτω απ’ τον έλεγχό σου, αυτό που σε κάνει να βαφτίζεις τους ανθρώπους «δικούς σου», σαν να ‘ναι ιδιοκτησία σου.

Πολλές φορές, λοιπόν, μπορεί να σου ‘χει τύχει, αφότου έπεσαν οι τίτλοι τέλους σε κάποια σχέση σου, ύστερα από κάποιο διάστημα, να μαθαίνεις ή ακόμη και να γίνεσαι αυτόπτης μάρτυρας της ευτυχίας του ανθρώπου εκείνου, του κάποτε «δικού σου». Συνειδητοποιείς ότι ήδη έχει αφήσει πίσω το μεταξύ σας, ό,τι είχατε, κι έχει προχωρήσει, γράφοντας νέα κεφάλαια με άλλους συμπρωταγωνιστές. Κι ενώ όλα δείχνουν να πηγαίνουν καλά, τότε είναι που πιάνεις τον εαυτό σου να ενοχλείται, να παραπονιέται, να αγχώνεται, να φρικάρει, να ζηλεύει, να μην αποδέχεται σε καμία περίπτωση αυτήν την έκβαση -ακόμη κι αν έχεις κι εσύ προχωρήσει παρακάτω.

Ήθελες να νιώθεις ότι ο άνθρωπος αυτός δεν μπορεί με τίποτα μακριά σου, πως τόσο δε σε ‘χει ξεπεράσει ώστε να μένει στάσιμος. Ήθελες να πενθεί το τέλος σας, να μετανιώνει που σε έχασε συνειδητοποιώντας τη σημαντικότητά σου, να χτυπάει το κεφάλι του στον τοίχο. Κι αυτό γιατί μια τέτοια έκβαση σε γεμίζει με χαρά κι αυτοπεποίθηση, μιας κι αποζητάς να ‘σαι το κέντρο. Θέλεις όλοι να περιστρέφονται γύρω από εσένα, να σου προσφέρουν την απόλυτη προσοχή τους, την αφιέρωση χρόνου, κόπου και προσπάθειας. Θέλεις να βλέπεις τον άνθρωπο αυτό να σε ζητάει πίσω, κι ας μην είσαι διατεθειμένος να ενδώσεις. Παιχνίδια στρατηγικής κι αυτοκυριαρχίας, παιχνίδια εγωιστών. Δεν μπορείς να δεχτείς την αλλαγή, ωστόσο συνειδητοποιείς ότι τελείωσε.

Μπορεί να ενοχλείσαι γιατί έχεις μεγάλη ιδέα για τον εαυτό σου. Να σκέφτεσαι ότι αν δεν είσαι εσύ, δε θα ‘ναι κανείς άλλος. Να σ’ αρέσουν τα παρακάλια, τα αναφιλητά, οι όρκοι αγάπης, οι μεγάλες υποσχέσεις, να φαντάζεσαι κάποιον να χτυπιέται για χάρη σου, κι αυτό γιατί μια τέτοια κατάσταση ενισχύει το εγώ σου και την αυταρέσκειά σου. Τρέφεσαι από αυτήν, ακόμη κι αν δεν είσαι σε θέση να ανταποδώσεις. Για τον λόγο αυτό αποζητάς την επιβεβαίωση, ενώ συχνά –ειδικά όταν πρόκειται για τέτοιες περιπτώσεις– την απαιτείς.

Μπορεί να σκεφτείς πως δεν είσαι δα και τόσο παρτάκιας, ότι η αντίδρασή σου αυτή ερμηνεύεται απ’ τα αισθήματα που τρέφεις για το άλλο πρόσωπο. Σκέφτεσαι πως κάθε σου κίνηση αποτελεί και μια ένδειξη αγάπης. Στην πραγματικότητα, όμως, μόνο αυτό δεν ισχύει. Κι αυτό γιατί μ’ αυτές σου τις κινήσεις περιορίζεις, εγκλωβίζεις, πνίγεις τον άνθρωπο αυτό. Αν τον αγαπούσες, όχι μόνο θα σεβόσουν, αλλά και θα επαινούσες την ελευθερία του -συνθήκη αναπόσπαστη από κάθε είδους σχέση.

Ναι, ο εγωισμός κι η κτητικότητά σου μπορούν να σε κάνουν να δράσεις παρορμητικά κι επιπόλαια, εις βάρος του άλλου κι εν τέλει κι εις βάρος του ίδιου σου του εαυτού, καθώς τέτοιες συμπεριφορές σε ρίχνουν στα μάτια όλων. Από ένα πείσμα, μια άρνηση να δεχτείς την απόρριψη κι ένα χαζό εγωισμό που σε κατατρώει, καταλήγεις να ασχολείσαι με τις ζωές των ανθρώπων που πέρασαν απ’ τη δική σου, μα δεν είναι πλέον κομμάτι της. Ψάχνεις να μάθεις τι κάνουν και τι δεν κάνουν, με μια κρυφή επιθυμία, αν όχι να δυστυχούν, έστω να μην ευτυχούν, πιστεύοντας αφελώς πως έτσι θα νιώσεις καλύτερα με ‘σένα.

Όλα ή τίποτα ακόμα και μετά το τέλος, λες, μα στην ουσία δεν υπάρχει τίποτα πια και βγάζοντας πικρία για τη χαρά του άλλου, φαίνεται πως, εκτός από αγάπη, δεν υπάρχει ούτε σεβασμός, παρά μόνο μικροπρέπεια. Άραγε, δεν αντιλαμβάνεσαι πως όλο αυτό σε σκορπίζει;