Μας χρειάζεται ένα σοκ για να τ’ αλλάξουμε όλα!

Υπάρχουν φορές στη ζωή μας που επικρατεί το απόλυτο χάος. Ένας θάνατος, μια σοβαρή ασθένεια –είτε δική μας είτε ενός αγαπημένου προσώπου–, ένας χωρισμός, μια επαγγελματική αποτυχία, είναι ικανά να μας αφήσουν μετέωρους σε μια κατάσταση μουδιάσματος, μην ξέροντας προς τα πού να κατευθυνθούμε, πώς να πράξουμε ή ακόμα και πού να στηριχτούμε. Η κατάσταση αυτή μπορεί να κρατήσει μέρες, μήνες ή και χρόνια, ανάλογα με τη σοβαρότητα του περιστατικού που την πυροδότησε. Και μετά τι;

Είναι αρκετά συνηθισμένο το φαινόμενο μετά από ένα πολύ ισχυρό σοκ να κάνουμε αλλαγές στη ζωή μας. Δε μιλάμε για μια αλλαγή στα μαλλιά μας, στο αυτοκίνητο ή στην γκαρνταρόμπα μας, αλλά για μια στροφή 180 μοιρών, που θα μας κάνει να αναθεωρήσουμε στάσεις κι απόψεις που ακολουθούσαμε σε όλη μας τη ζωή, ώστε ξαφνικά να αναγεννηθούμε μέσα απ’ τις στάχτες μας ως άλλοι φοίνικες. Η αναγέννηση αυτή έχει τη μορφή ολικής μεταμόρφωσης μέσα κι έξω μας. Όχι όμως και προς το καλύτερο πάντα.

Πιστοί οικογενειάρχες με μια ζωή «σπίτι-δουλειά-σπίτι» ξαφνικά αλλάζουν συνήθειες, ρίχνοντάς το στα ξενύχτια και τις κραιπάλες με διαφορετικές κάθε φορά συντροφιές, ύστερα από ένα διαζύγιο που ήταν μονομερής απόφαση του συντρόφου τους. Σαραντάρηδες κάνουν τρέλες και μετατρέπονται σε party animals, υιοθετώντας συμπεριφορές που αρμόζουν σε μετεφηβική περίοδο, ύστερα απ’ τον θάνατο ενός αυστηρού και καταπιεστικού γονέα. Άνθρωποι που δεν είχαν πολλές σχέσεις με την εκκλησία και τα μυστήριά της, ξαφνικά μετατρέπονται σε κοσμοκαλόγεροι, ύστερα από ένα πρόβλημα υγείας. Άτομα που δε γυμνάστηκαν ποτέ τους, υιοθετούν ένα σπαρτιάτικο τρόπο διατροφής κι εκγύμνασης, ύστερα απ’ τον ξαφνικό θάνατο ενός συνομηλίκου από ανακοπή. Κι ο κατάλογος δεν τελειώνει.

Συνήθειες χρόνων κόβονται κι αποκτάμε νέες, συνήθως εκ διαμέτρου αντίθετες απ’ τις προηγούμενες, απομακρυνόμαστε από φίλους κι οικείους που ήταν δίπλα μας χρόνια, μπορεί ακόμα και να αλλάξουμε σπίτι, δουλειά, πόλη ή και χώρα, αρκεί τίποτα να μη θυμίζει τη ζωή μας προ συμβάντος. Ποιοι είναι, όμως, οι λόγοι που οδηγούν σ’ αυτή την έκρηξη που έχει ως αποτέλεσμα την ισοπέδωση της παλιάς μας ζωής και την ανακατασκευή μας νέας;

Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο βασικότερος λόγος για μια τέτοια ριζική αλλαγή στη ζωή κάποιου είναι η καταπιεσμένη επιθυμία για όλα εκείνα που, τελικά, καταλήγει να κάνει στη νέα του ζωή. Όλα όσα ήθελαν να κάνουν εξαρχής, μόλις σπάσουν τα δεσμά που τους τα απαγόρευαν, είτε αυτά τα δεσμά ήταν υπαρκτά είτε καθαρά και μόνο μέσα στο κεφάλι τους, κι απελευθερωθούν, επιστρέφουν στο σημείο εκείνο που κάνουν πράξη την επιθυμία. Συνήθως, βέβαια, σε υπέρμετρο βαθμό, θέλοντας ίσως να καλύψουν τον χαμένο χρόνο. Μια παράλογη ωστόσο ενέργεια, μιας κι ο χρόνος δε γυρίζει πίσω. Μια άλλη θεωρία είναι πως κατ’ αυτόν τον τρόπο εκδικούνται το πρόσωπο ή την κατάσταση που προκάλεσε την έκρηξη. «Για χάρη σου, πατέρα, δεν κάπνιζα τόσα χρόνια. Τώρα που έφυγες θα καπνίζω τρία πακέτα την ημέρα.» Ναι, παράλογο. Η λογική, όμως, σπάνια χωράει σε μια περίοδο πένθους.

Αυτό ακριβώς είναι η περίοδος που ακολουθεί μια τραγωδία. Δεν είναι απαραίτητο να μιλάμε για σωματικό θάνατο. Ακόμα κι ένας χωρισμός είναι μια μορφή απώλειας κι ακολουθείται απ’ την ανάλογη περίοδο που πρέπει να πενθήσουμε για τις χαμένες προσδοκίες μας. Το ίδιο και μια ασθένεια ή κάποιο σοβαρό περιστατικό που μας αναγκάζει να αναθεωρήσουμε τη ζωή μας, να τα βάλουμε όλα σε μια ζυγαριά και να προχωρήσουμε σε μια εκκαθάριση.

Οι ψυχολόγοι είναι κάθετοι. Δεν μπορείς να υιοθετήσεις ένα νέο τρόπο ζωής που δεν ήσουν εξαρχής προγραμματισμένος να κάνεις, απλά στις περισσότερες καταστάσεις δεν το ξέρεις καν ότι το θέλεις. Σε όλες τις περιπτώσεις, όλες τις αλλαγές που καταλήγουμε να πραγματοποιήσουμε, κατά βάθος πάντα θέλαμε να τις κάνουμε, λόγοι όμως μας απέκρουαν από αυτές -είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα. Και μόλις βρέθηκε μια ρωγμή στην επιφάνεια, ως άλλη λάβα, ξεπηδάει η επιθυμία, καταπίνοντας και κατακαίοντας τα πάντα στο πέρασμά της. Τα κοινωνικά «πρέπει» καταπιέζουν τα προσωπικά «θέλω». Μέχρι που έρχεται μια μέρα που έρχονται τα πάνω κάτω.

Η επιφανειακή δικαιολογία εκείνων που μπαίνουν σε αυτή τη διαδικασία είναι πως «μία ζωή την έχουμε». Ναι, ισχύει. Ακριβώς, όμως, επειδή ισχύει σε απόλυτο βαθμό και χωρίς περιθώριο στατιστικού λάθους, δε θα πρέπει να χρειάζεται μια σφαίρα, που παραλίγο να μας πετύχει, για να ζήσουμε τη ζωή που μας αξίζει. Αυτό θα πρέπει να ‘ναι το μότο μας απ’ την πρώτη στιγμή που αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο. Το οφείλουμε πάνω από όλα στον εαυτό μας. Το τι θα πουν οι τρίτοι δε θα πρέπει επ’ ουδενί να μας σταματάει απ’ τα όσα γουστάρουμε κι αγαπάμε.

Σταμάτα, λοιπόν, να μπαίνεις σε κουτάκια που δε σου ταιριάζουν, άφησε πίσω σου όλα εκείνα που δε σου προσφέρουν καθημερινά την ευτυχία κι ένα χαμόγελο στα χείλη και κυνήγησε τα όνειρά σου. Δε χρειάζεσαι μια χειροβομβίδα για να κάνεις τη στροφή ζωής. Άλλωστε, η ζωή είναι πολύ μικρή για να ‘ναι θλιβερή. Carpe Diem. Σήμερα κιόλας.