Κοιτάζεις το ημερολόγιο. 2019. Συνειδητοποιείς ότι σαρανταρίζεις κι η καρδιά σου αρχίζει να χτυπά δυνατά. Κάθεσαι στην αγαπημένη σου καρέκλα και παίρνεις βαθιές ανάσες. Μένεις μόνη, σ’ ένα σπίτι που σ’ αρέσει. Πέτυχες όλα όσα ονειρεύτηκες στην επαγγελματική σου ζωή, όμως κάτι σου λείπει. Θυμάσαι τον εαυτό σου, από μικρό παιδί, να συναναστρέφεται μωρά και να τους χαρίζει απλόχερα κι αβίαστα τρυφερότητα και φροντίδα. Από τότε ήξερες πως θα ήθελες δική σου οικογένεια. Όμως τα χρόνια περνούσαν κι ο ιδανικός για ‘σένα σύντροφος, που θα αγκάλιαζε αυτή την επιλογή σου, δεν εμφανιζόταν.
Αποφάσισες, λοιπόν, να αφιερωθείς στην καριέρα σου κι αργότερα, σκεφτόμουν, θα ‘ρχόταν κι εκείνος. Η μία πενταετία περνούσε πιο γρήγορα απ’ την άλλη κι έφτασες στο σήμερα. Ετών 40, καταξιωμένη, χωρίς μόνιμο σύντροφο και με μεγάλη θέληση για την απόκτηση ενός παιδιού. Πώς θα τα καταφέρεις; Αγχώνεσαι, δε θες να εγκαταλείψεις το όνειρο, το δικό σου σενάριο πληρότητας. Σκέφτεσαι την υιοθεσία, αλλά έκανες μια προσπάθεια και πριν μερικά χρόνια χωρίς αποτέλεσμα. Δύσκολα μονογονική οικογένεια υιοθετεί ένα μικρό παιδί, λες κι η απεριόριστη αγάπη ενός προσώπου δεν αρκεί.
Ένα μικρό τρέμουλο ξεκινάει, όταν αντιλαμβάνεσαι πως οι ελπίδες για οικογένεια σιγά-σιγά σ’ αποχαιρετούν. Μα τότε σου σκάει στον νου εκείνη η κοπέλα απ’ το γραφείο, που πριν μερικά χρόνια κατάφερε να γεννήσει τον μικρό της γιο χωρίς να γνωρίσει ποτέ τον πατέρα του. Πώς; Ζήτησε σπέρμα από μια τράπεζα. Αρχίζεις να φλερτάρεις με την ιδέα και στη σκέψη και μόνο ότι θα αγκαλιάζεις το παιδί σου, χαμογελάς.
Το χαμόγελό σου διακόπτεται όταν στο μυαλό σου έρχεται η αντίδραση των δικών σου ανθρώπων μα κι οι δυσκολίες που αντιμετώπισαν τα αδέρφια σου μεγαλώνοντας τα ανίψια σου και μάλιστα ως ζευγάρι. Πανικοβάλλεσαι. Αναπνέεις αργά και σταθερά. Ηρεμείς. Παίρνεις ένα χαρτί και σημειώνεις τα υπέρ και τα κατά μιας τέτοιας απόφασης. Δίπλα συμπληρώνεις τα προτερήματά σου κι αν μπορείς να ανταποκριθείς σε μια τέτοια πρόκληση, σε μια τέτοια ευθύνη.
Έπειτα αναλογίζεσαι πόσες γυναίκες πίστευαν ότι θα μεγαλώσουν τα παιδιά τους με τον σύντροφό τους παρόντα να τις στηρίζει και, τελικά, έμειναν μόνες. Είτε γιατί εκείνος έφυγε απ’ τη ζωή είτε γιατί εξαφανίστηκε απ’ τη δική τους. Και τότε το βάρος είναι πράγματι δυσβάσταχτο, διότι είναι κάτι που ίσως να μην είχαν καν φανταστεί, μια ξαφνική και ψυχοφθόρα αλλαγή. Εσύ δε θα κληθείς ποτέ να διαχειριστείς αυτό το σοκ κι αυτή τη λύπη. Είσαι μόνη σου απ’ την αρχή και θες όσο τίποτα να τα καταφέρεις.
Χαμογελάς και πάλι και καλείς τον γυναικολόγο σου για να σε κατευθύνει. Κλείνεις, αμέσως, ραντεβού, δε θέλεις να χάσεις χρόνο, και βάζεις το σχέδιο, να αποκτήσεις το μωρό σου, σε δράση. Στη συνέχεια γνωρίζεις έναν γενετιστή, ο οποίος σε ενημερώνει για τους διάφορους τρόπους με τους οποίους θα γίνει η γονιμοποίηση (ενδομήτρια σπερματέγχυση, η οποία απαιτεί ανοιχτές σάλπιγγες, καλό απόθεμα ωοθηκών και σίγουρα φυσιολογική ανατομία της μήτρας ή εξωσωματική).
Σε ενημερώνει πως η σπερματέγχυση ίσως έχει λιγότερες πιθανότητες να πετύχει κι αποφασίζεις να ξεκινήσεις με εξωσωματική. Έτσι, εκείνος σε προετοιμάζει γι’ αυτή τη διαδικασία δίνοντάς σου τις απαραίτητες πληροφορίες και σε κατευθύνει σε μια τράπεζα σπέρματος. Εκεί σε ενημερώνουν ότι μπορείς να επιλέξεις τον πατέρα των παιδιών σου ανάμεσα σε δυο τύπους δοτών, σε εκείνους με το βασικό προφίλ και σε εκείνους με το εκτεταμένο προφίλ, για τους οποίους υπάρχουν περισσότερα χαρακτηριστικά διαθέσιμα. Αν ήσουν, βέβαια, στο εξωτερικό θα γνώρισες περισσότερα σχετικά με τον δότη, πιθανότατα να σου έδιναν και μια φωτογραφία του και να σε ρωτούσαν αν θα επιθυμούσες κάποια στιγμή να τον γνωρίσεις, έστω να έδιναν στο παιδί τα στοιχεία του μετά τα 18 του έτη, σε περίπτωση που ήθελε να τον αναζητήσει. Στην Ελλάδα ούτε λόγος. Υπάρχει, ωστόσο, η δυνατότητα να κάνεις κράτηση το σπέρμα του σε περίπτωση που αργότερα επιθυμήσεις κι ένα δεύτερο μωρό, ώστε τα παιδιά σου να ‘ναι αδέρφια.
Και τι συμβαίνει με την ηλικία των δοτών, αναρωτιέσαι. Σε ενημερώνουν πως επιλέγονται νέοι άντρες, 18-35, ετών που έχουν ελεγχθεί για διαφορά νοσήματα, ώστε τα παιδιά που θα ‘ρθουν στο κόσμο να ‘ναι υγιή. Χωρίς να το καταλάβεις η διαδικασία ξεκινάει. Αρχικά, υποβάλλεσαι σε ένα σωρό εξετάσεις και σε ειδική θεραπεία με ενέσεις για να ‘σαι έτοιμη ορμονικά να δεχτείς το έμβρυο. Σε ‘χουν ενημερώσει πως ίσως να χρειαστούν αρκετές προσπάθειες για να τα καταφέρεις, αλλά δε σε νοιάζει. Είσαι αποφασισμένη να μην πέσεις ψυχολογικά και να προσπαθήσεις. Κι έτσι γίνεται.
Η πρώτη φορά δεν απέδωσε καρπούς, ούτε η δεύτερη. Η τρίτη, όμως, ήταν εκείνη που θα σε έφερνε ένα βήμα πιο κοντά στο παιδί σου. Ενδιάμεσα, ναι, σου πέρασε απ’ το μυαλό πως ίσως να μη γίνεις ποτέ μαμά, αλλά υποσχέθηκες στον εαυτό σου ότι θα προσπαθήσεις όσο χρειαστεί. Σχεδόν κανείς δεν τα καταφέρνει με την πρώτη, μα κάθε ταλαιπωρία άξιζε.
Χρειάστηκες μεγάλη υπομονή και στήριξη απ’ τους δικούς σου ανθρώπους. Κι ευτυχώς φίλοι και συγγενείς ήταν δίπλα σου. Και δικαιωθήκατε τη μέρα που αγκάλιασες το μωρό σου. Έβαλες τα κλάματα και γέλασες ταυτόχρονα. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ευτυχία από αυτή. Όσες δυσκολίες κι αν έρθουν θα σκέφτεσαι εκείνο το χαμόγελο και θα αντέχεις. Αυτό σκέφτεσαι και παίρνεις δύναμη για τα βραδιά που θα ‘σαι άυπνη, για τον πυρετό που θα έρχεται πού και πού και θα σε τρομάζει και για όσα θα κληθείς να αντιμετωπίσεις μόνη σου με ένα παιδί.
Άλλωστε, η αλήθεια είναι πως δεν είσαι ακριβώς μόνη σου. Κάθε χρόνο 50-70 γυναίκες αποφασίζουν να δανειστούν σπέρμα. Εκείνες πώς τα καταφέρνουν;
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη