Βία, πόλεμοι, τρομοκρατία, πείνα, ανεργία, πατρίδες που σβήνουν, άνθρωποι που χάνονται σε στεριές και θάλασσες, ρατσισμός, μεταναστευτικό, κρίση. Κρίση οικονομική, πολιτιστική, πολιτισμική, αξιών, ηθική κι ο κατάλογος ατελείωτος. Ακούμε, ψάχνουμε, συζητάμε και τέλος πάντων με κάποιον τρόπο ο καθένας μας αφιερώνει έναν κάποιον χρόνο διυλίζοντάς τα στο μέτρο του δυνατού, του δικού του δυνατού, γιατί ως νοήμονα όντα μας αφορά.
Παράλληλα η απλή σου ρουτίνα περιλαμβάνει τα κεκτημένα της ζωής σου -ένα σπίτι, δουλειά, φίλους, βόλτες, ταξίδια, διασκέδαση. Σου συμβαίνουν μικρά καθημερινά θαύματα και συνεχίζεις να χαμογελάς και να απολαμβάνεις τη ζωή σου. Αλλά…
Ωπ, μας πιάσανε! Κάπου εδώ έρχεται η σύγκρουση, η εσωτερική δική σου, όταν αντιπαραθέτεις τα δικά σου σε σχέση με των άλλων, των λιγότερο τυχερών. Όχι γιατί έκανες κάτι κακό, αλλά γιατί έχουμε μπερδέψει τόσο πολύ τα μπούτια μας παρανοώντας όρους και καταστάσεις, που ξαφνικά βρισκόμαστε στο εδώλιο του κατηγορουμένου γιατί ανήκουμε σε μια ας πούμε «ελίτ» κοινωνικά ομάδα ή κατά το πολιτικά ορθό «μη ευπαθή». Και ξεκαθαρίζω, ελίτ πια θεωρείσαι αν έχεις τα βασικά κι όχι πολυτέλειες, λούσα, εξοχικά κι αμάξια!
Προς τι αυτό το χάος όμως; Από πότε οφείλουμε εξηγήσεις και δικαιολογίες γιατί ζούμε και περνάμε καλά; Κατά κανόνα σίγουρα έχεις ακούσει κι επαναλάβει το γνωστό «Κάθε πέρυσι και καλύτερα». Ισχύει όμως αλήθεια;
Δεν έχει αλλάξει κάτι ουσιαστικό στο πέρασμα των χρόνων. Όλα αυτά προϋπήρχαν: πόλεμοι, πείνα, ανεργία, φτώχεια, αρρώστιες. Απλά οι πληροφορίες έφταναν πολύ αργά ή και καθόλου στα αυτιά μας λόγω των μεμονωμένων μέσων ενημέρωσης. Τώρα βαλλόμαστε πανταχόθεν εικονικά μέσω ίντερνετ. Facebook και λοιπά μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν άμεσους πληροφοριοδότες εισβάλλοντας ετσιθελικά μέσα απ’ την οθόνη, καθιστώντας μας αυτόπτες μάρτυρες της όποιας καταστροφής άμεσα τη στιγμή που συμβαίνει ή λίγα μόλις λεπτά μετά τη γένεσή της.
Εκεί αρχινάει το πανηγύρι. Σε ένα κόσμο πλασματικό πλέον ξεκινάμε κοινοποιήσεις, μελιστάλακτα ποσταρίσματα με μηνύματα αλληλεγγύης και συμπαράστασης και ούτω καθεξής. Θέλουμε να δικαιολογήσουμε τα αδικαιολόγητα γιατί λέει αφού εγώ περνάω καλά, θα έπρεπε να νιώθω τύψεις κι ο δρόμος είναι το ίντερνετ. Έτσι δείχνουμε τις ανησυχίες μας πια για ό,τι συμβαίνει γύρω μας και το λέω με πάσα καλή διάθεση και καθόλου ειρωνικά. Βέβαια τοιούτον τρόπον δε βοήθησε και δε βοηθήθηκε ποτέ κανείς πρακτικά, να το πούμε κι αυτό!
Πλέον κάθε νέα δική σου επιθυμία έρχεται σε σύγκρουση με τα δεινά του κόσμου. Υπάρχει πάντα ο παραλληλισμός της ζωής σου με των άλλων. Φαίνεσαι ελαφρύς μπροστά στη βαρύτητα του πόνου άλλων ανθρώπων γύρω σου. Δεν το πιάνω όμως όλο αυτό. Ξέχασες πώς προσπάθησες γι’ αυτή τη ζωή κουμαντάροντας όσα σου προσφέρθηκαν, θέτοντας προτεραιότητες για να χαίρεσαι το δικό σου στάτους. Δεν έκλεψες ευκαιρίες άλλων, απλά στάθηκες τυχερός ή τουλάχιστον πιο τυχερός από άλλους.
Χάθηκε το νόημα, παιδιά! Η χείρα βοηθείας έγινε καθωσπρεπισμός κι η κάθε στιγμή ευφορίας και καλοπέρασης, αίτιο κουτσομπολιού, συζητήσεων και κατηγορώ. Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει όλοι μας «Τι θέμα έχεις εσύ, τη ζωούλα σου την έχεις». Ακόμη χειρότερο μην τολμήσεις και παραπονεθείς για κάτι, αμέσως να σε πιάσουν απ’ τον λαιμό. «Εδώ ο κόσμος χάνεται, πεθαίνει κι εσύ κλαις γι’ αυτό;». Μα τι μας συμβαίνει; Προς τι όλο αυτό το μπουρδούκλωμα; Γιατί ματάκια μου καλά τόση ενοχή πια;
Όλα έχουν την ώρα τους και το μέτρο τους. Ο καθένας κάνει κουμάντο στη ζωή του κι αν πραγματικά το θελήσει, ανώνυμα και ταπεινά συμβάλλει όπως αυτός γνωρίζει και προσφέρει αυτό που μπορεί. Μακάρι να μπορούσαμε να φτιάχναμε τον κόσμο με ένα ραβδάκι μαγικά, αλλά δε γίνεται δυστυχώς. Γι’ αυτό ο καθένας συμβάλλει όπου κι όπως μπορεί όχι για να δικαιολογηθεί –δεν ξέρω κι εγώ πια σε ποιον και γιατί–, αλλά επειδή είναι άνθρωπος.
Τα δεινά υπάρχουν από καταβολής κόσμου κι η ιστορία μας το αποδεικνύει. Και δυστυχώς, επαναλαμβάνεται. Η αδικία θα υπάρχει πάντα, αλλά καθότι υποκειμενική να προσέχουμε τι βάζουμε κάθε φορά στη ζυγαριά. Πορτοκάλια με πορτοκάλια καλώς, πορτοκάλια με μήλα όμως ανούσιο, nes pas; Για τα άλλα τα μεγάλα δυστυχώς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε, όχι γιατί δε θέλουμε, αλλά γιατί αποφασίζουν άλλοι για μας. Κι αντί να βγάζουμε ο ένας τα μάτια του άλλου με δριμύ κατηγορώ, ας μαζευτεί ο καθένας στη φωλίτσα του και να πράξει αυτό που μπορεί αν νιώθει και θέλει να βοηθήσει. Άπλωσε το χεράκι σου μέχρι εκεί που φτάνει και κάνε τη διαφορά όσο μικρή κι αν νομίζεις ότι είναι.
Οπότε και βγες και πιες και το ποτάκι σου και γέλασε και κάνε όνειρα και ταξίδεψε κι αγάπησε κι αγαπήσου και πέρνα καλά, μάνα μου, είναι δικαίωμά σου. Ζήσε το τώρα όσο το έχεις γιατί κανείς δεν ξέρει τι μας ξημερώνει αύριο. Να είσαι ευγνώμων για όσα έχεις και να καρπώνεσαι τους μόχθους σου. Και μαζί με αυτά να μοιράζεσαι και να συμπαραστέκεσαι και να δίνεις όπου μπορείς.
Ψώνισε για σένα και βάλε κι ένα καλάθι για το γείτονα που δεν έχει. Κατέβα και μια φορά εθελοντής. Συνδύασε τις διακοπές σου κάπου που χρειάζονται κόσμο για βοήθεια, το τερπνόν μετά του ωφελίμου. Λύσεις υπάρχουν πάντα φτάνει να το θελήσουμε.
Ο άνθρωπος το ‘χει μέσα του. Κι όταν ξέρεις ποιος είσαι και τι έχεις και πώς φτιάχνεις τον κόσμο σου, μπορείς και χαμογελάς ελεύθερος απαλλαγμένος από ενοχές.
Επιμέλεια Κειμένου Μαρίας Χατζηπαντελή: Πωλίνα Πανέρη
Συντάκτης: Μαρία Χατζηπαντελή
