«Τι κι αν σε ένα άλλο, παράλληλο σύμπαν, μου αξίζεις; Τι κι αν σε μια άλλη παράλληλη πραγματικότητα δε με άφηνες να φύγω; Τι κι αν έμπαινα στο αεροπλάνο τη μέρα που έπρεπε κι ερχόμουν κοντά σου, χωρίς δισταγμό και δεύτερες σκέψεις; Δεν επέλεξα, όμως, αυτά τα σενάρια κι έτσι είμαι εδώ, σε αυτήν την πραγματικότητα, να τα σκέφτομαι και να φαντάζομαι επιλογές και πιθανές εκβάσεις ζωής. Κι αν αυτά τα σενάρια δεν είναι απλά αποκύημα της ζωηρής μου φαντασία, αλλά σε κάποιες παράλληλες πραγματικότητες μια άλλη «εγώ» ζει όλα τα σενάρια των επιλογών που δεν επέλεξα;»
Η θεωρία των παράλληλων συμπάντων λέει πως κάθε φορά που βρίσκεσαι σε σημείο όπου πρέπει να πάρεις μια συνειδητή ή ακόμα και μια υποσυνείδητη επιλογή, τότε δημιουργούνται τόσες πραγματικότητες ή σύμπαντα όσες κι οι επιλογές που είχαν ανοιχτεί μπροστά σου, αλλά τελικά δεν επέλεξες. Η επιλογή που εν τέλει έκανες, δημιούργησε και συνεχίζει να δημιουργεί την πραγματικότητα που ζεις αυτή τη στιγμή.
Φαντάσου λίγο πως στέκεσαι στη μέση ενός κυκλικού κόμβου ο οποίος ενώνει έξι λεωφόρους και πως αυτός ο κυκλικός κόμβος είναι ένα δίλημμα που αντιμετωπίζεις στη ζωή σου, το οποίο σου δίνει έξι διαφορετικές επιλογές, μία λεωφόρο για κάθε πιθανή επιλογή. Δεν μπορείς να διαλέξεις την πορεία και των έξι δρόμων. Θα επιλέξεις εν τέλει μία λεωφόρο την οποία θα βιώσεις στη ζωή σου όπως την αντιλαμβάνεσαι τώρα. Σύμφωνα πάντα με τη θεωρία, οι υπόλοιπες πέντε λεωφόροι δεν εξαφανίζονται, αλλά δημιουργούν πέντε άλλες πραγματικότητες, παράλληλες με τη δική σου, όπου μια διαφορετική εκδοχή του εαυτού σου τις ζει. Αν μπορούσες να μεταφερθείς σε μία από αυτές τις πέντε άλλες πραγματικότητες, θα έβλεπες έναν άλλο εαυτό σου να ζει τη ζωή η οποία θα είχε επηρεαστεί απ’ την επιλογή της συγκεκριμένης λεωφόρου.
Η ιδέα ύπαρξης παράλληλων συμπάντων αποτελεί καυτό ζήτημα δημόσιας συζήτησης κι αμφισβήτησης στον κόσμο της Φυσικής. Ένας απ’ τους φανατικότερους υποστηρικτές της ερμηνείας πολλών κόσμων ήταν ο Χόκινγκ, ο οποίος εξέθεσε μια κοσμολογία που εξηγήθηκε από ένα πάντρεμα της γενικής θεωρίας της σχετικότητας και της κβαντικής μηχανικής. Υπήρξαν, όμως, και πολλοί επικριτές της εν λόγω θεωρίας που υποστήριξαν ότι η υπόθεση για το πολυσύμπαν βασίζεται σε φιλοσοφικές κι όχι επιστημονικές θέσεις.
Ανεξάρτητα, όμως, των επιστημονικών θέσεων κι ερμηνειών για την ύπαρξη ή όχι παράλληλων κόσμων, η σκέψη και μόνο ότι όλες οι επιλογές που εσύ απέρριψες και για τις οποίες ίσως μετάνιωσες που δεν τις ακολούθησες, βιώνονται από έναν άλλο εαυτό σου σε μια παράλληλη ζωή, δεν είναι τουλάχιστον ανακουφιστική; Δε σε παρασύρει, έστω και στιγμιαία, να σκεφτείς πως κανένα απ’ τα ενδεχόμενα που δεν επέλεξες δεν εξαφανίστηκε στην ουσία, δεν πέθανε, αλλά βιώνεται σε ένα άλλο πλαίσιο;
Αυτή ακριβώς τη στιγμή, κάποια άλλη σου εκδοχή δε χώρισε, δε βρίσκεται τώρα στα πατώματα, αλλά ετοιμάζεται να ανταλλάξει όρκους αιώνιας αγάπης με τον σύντροφό σου. Μπορεί σε αυτή τη ζωή να μη νιώθεις ότι ήρθε η ώρα να κατασταλάξεις, ίσως να σου πέρασε απ’ το μυαλό ότι θα μείνεις για πάντα μόνος, αλλά σε ένα παράλληλο σύμπαν να υποδέχεσαι στη ζωή το πρώτο σου παιδί. Ίσως, σε μια άλλη παράλληλη πραγματικότητα να μην έχασες τον άνθρωπό σου σε αυτοκινητιστικό, γιατί είχε αφόρητη κίνηση εκείνη τη μέρα κι επέλεξε να πάρει το μετρό. Ακούγεται παρατραβηγμένο, αλλά αν πραγματικά αντιληφθείς τι εισηγείται η θεωρία αυτή, τότε όλα είναι πιθανά.
Είναι, όμως, αυτό πραγματικά παρηγορητικό; Μήπως σε εγκλωβίζει λίγο η σκέψη, μήπως σε κλειδώνει στο να σκέφτεσαι και να φαντάζεσαι πως ζεις σε σενάρια τα οποία δημιουργήθηκαν από επιλογές που δεν έκανες; Όλο αυτό, όσο ρομαντικό κι ιδεατό κι αν είναι, δεν μπορεί παρά να φαντάζει, εν μέρει, ως μια ανέλπιδη προσπάθεια να μη δεχτείς την πραγματικότητά στην οποία ζεις. Κραυγάζει τάσεις φυγής, μια δυσκολία να αναλάβεις το αποτέλεσμα που δημιουργεί μια σου επιλογή. Μια επιλογή δε δημιουργεί απλά το μονοπάτι στο οποίο ήδη βαδίζεις, αλλά ενέχει και την ευθύνη του μονοπατιού που θα μπορούσες να περπατήσεις αλλά δε θα το κάνεις.
Το να αναλάβεις, με πλήρη συναίσθηση, την ευθύνη για το τι άφησες πίσω και να καταφέρεις να στηρίξεις τις επιλογές που έκανες είναι μεγάλη ικανότητα. Ναι, η ζωή μας θα μπορούσε να πάρει ένα εκατομμύριο πιθανές εκβάσεις, είναι σαν τις ρίζες πανάρχαιων πλατάνων που ανοίγουν συνεχώς σε παράρριζα, σε παρακλάδια. Δεν μπορούμε, όμως, εκ των πραγμάτων να ζήσουμε ταυτόχρονα όλες αυτές τις εκβάσεις, είναι αδύνατο τουλάχιστον μέχρι στιγμής.
Ναι, σε μια παράλληλη ζωή ένας άλλος «εσύ» ζει μια άλλη έκβαση που εσύ δε θα ζήσεις, αλλά εφόσον δεν μπορείς να τη ζήσεις πραγματικά, τι σημασία έχει να τη σκέφτεσαι;
Λίγο τρελά, λίγο εξωπραγματικά ακούγονται όλα αυτά. Ίσως και λίγο βγαλμένα απ’ το Interstellar του Christopher Nolan. Η ουσία είναι ότι μία ζωή μπορείς αυτή τη στιγμή να βιώσεις στην πραγματικότητα, οτιδήποτε άλλο μπορεί να υπάρξει στη σφαίρα του ενδιαφέροντός σου, αλλά δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη ζωή σου. Φρόντισε, λοιπόν, να μη χαθείς στον λαβύρινθο των επιλογών και πιθανών σεναρίων.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη