Λένε πως λίγο πριν πεθάνεις βλέπεις τις καλύτερες στιγμές της ζωής σου. Γίνεται μια αυτόματη υποσυνείδητη διαλογή και παίζουν μπροστά στα μάτια σου σαν φεστιβαλική ταινία μικρού μήκους καρέ καρέ τα χαμόγελα, η ευτυχία, οι διάλογοι, οι άνθρωποι που άφησες πίσω.
Δεν ξέρω αν μπορώ, ή μάλλον δεν ξέρω αν θέλω να το πιστέψω. Ίσως χρειάζεται να κρατιόμαστε από κάτι για να ελπίζουμε στο τέλος. Ίσως πάλι όχι. Τι γίνεται όμως όταν παίζουν σκηνές καθημερινά στο μυαλό σου από τις «κακές» στιγμές, από τις δύσκολες μέρες της ζωής σου; Τι γίνεται όταν τρέφεις το παρόν σου με τα πιο νοσηρά κομμάτια του παρελθόντος;
Καθημερινά ρίχνουμε κλεφτές ματιές στο παρελθόν μας μέσα από την κλειδαρότρυπα του χρόνου, σαν ηδονοβλεψίες της στιγμής. Τρέμουμε σε αυτήν την αίσθηση καθώς κοιτάζουμε και όμως δεν μπορούμε να αντισταθούμε. Μαζοχιστικές τάσεις άνευ προηγουμένου, που η λογική εκείνη τη ώρα βγήκε να κάνει τσιγάρο και μας άφησε να παλεύουμε με φαντάσματα. Φαντάσματα που μας επισκέφθηκαν ή που εμείς δεν επιτρέψαμε να φύγουν ποτέ εγκλωβίζοντας τα σε έναν αιώνιο επαναλαμβανόμενο κύκλο ζωής.
Ό,τι όμως και αν αφήσαμε, ό,τι και αν κρατήσαμε συνοδεύονται πάντα από το ίδιο ερώτημα. «Τελικά αυτό μου το παρελθόν το κρατάω ή με κρατάει;»
Χαμένος δεν είναι αυτός που έζησε στιγμές, πληγώθηκε και πήγε παρακάτω. Αλλά είναι εκείνος που απέμεινε να μετρά τι πήρε και τι έδωσε.
Έχουμε ακούσει –και φαντάζομαι– πει φράσεις του τύπου «θέλω να ξεχάσω το παρελθόν», «μακάρι να μην τα ζούσα όλα αυτά», «αν δεν σε γνώριζα ποτέ», «αν αυτό το έκανα έτσι», «αν μπορούσα να γυρίσω τον χρόνο πίσω και να διορθώσω εκείνο».
Αυτά τα «αν» που τριβελίζουν το μυαλό μας είναι καταστροφικά. Δεν είναι δική μας δουλειά να ερμηνεύσουμε τι ήταν σωστό και τι λάθος και τι θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά και δεν έγινε. Βασικά δεν είναι κανενός δουλειά. Το παρελθόν αρχίζει και φαντάζει σαν ένα ταξίδι σε μια μακρινή ξένη χώρα. Δεν ξέρουμε την γλώσσα και το καθιστά αδύνατο να επικοινωνήσουμε.
Οι άνθρωποι που είμαστε τώρα όμως είναι το αποτέλεσμα ετών. Πήραμε μια συνήθεια από εδώ, κουμπώσαμε ένα στυλ από αλλού, μια φράση από έναν τρίτο. Σαν κομμάτια πάζλ που ενώθηκαν στα τόσα χρόνια και έφτιαξαν αυτό που αποκαλούμε «εαυτό». Είμαστε μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα, αποδεχούμενοι του παρελθόντος μας και έτσι δεν είμαστε καταδικασμένοι να κάνουμε τα ίδια λάθη. Πρέπει να αφήνουμε πίσω ό,τι μας πλήγωσε, αλλά χωρίς να ξεχνάμε τι μας έμαθαν οι πληγές αυτές.
Πες μου εσύ τώρα, τελικά σε βοηθάει να θυμάσαι; Σε βοηθάει να τα φέρνεις όλα ξανά στο μυαλό σου με κάθε λεπτομέρεια; Να αναβιώνεις καταστάσεις και συναισθήματα; Το παρελθόν μας είμαστε εμείς, όμως δεν μας ορίζει. Κράτα τις εμπειρίες χωρίς να αναμοχλεύεις στιγμές, χωρίς να ζεις εμμονικά και προσκολλημένος σε κάτι που έχει πλέον ξεθωριάσει. Γιατί να κουράζεις το μυαλουδάκι σου με κάτι που δεν ανήκει στο παρόν σου;
Κράτα την ουσία και προχώρα. Ο δρόμος είναι δικός σου και οι επιλογές σου είναι μονάχα οι εξής: δεξιά, αριστερά ή ευθεία. Όχι πίσω. Πότε πίσω!
Υ.Γ Θεωρία Ράνιας Νο. 16 «Το παρελθόν και το μέλλον είναι σαν προβολές σε διπλανές αίθουσες, δεν μπορείς να τις παρακολουθήσεις συγχρόνως, κάποια στιγμή πρέπει να διαλέξεις έργο».