Ο ελεύθερος χρόνος μας είναι ελάχιστος, κακά τα ψέματα. Πάντα, όμως, προσπαθούμε να ξεκλέψουμε μερικές ώρες για να συναντήσουμε κάπου έξω τους αγαπημένους μας ανθρώπους. Τις περισσότερες φορές επιλέγουμε να πάμε για καφέ, φαγητό ή ποτάκι. Κι όταν ο σερβιτόρος έρθει στο τραπέζι μας για να παραγγείλουμε, συνήθως πρώτα θα τον ρωτήσουμε ποιος είναι ο κωδικός του wifi και μετά θα του πούμε τι θέλουμε να μας φέρει. Συμφωνείτε;
Ας παραδεχτούμε ότι είμαστε εξαρτημένοι από την τεχνολογία. Το κινητό έχει γίνει πλέον προέκταση του χεριού μας. Δεν είναι, βέβαια, κακό να συμβαδίζουμε με την εποχή μας και σίγουρα κανείς δε θα μπορούσε να φανταστεί τον εαυτό του χωρίς αυτό. Παρατηρήστε, όμως, προσεκτικά τους ανθρώπους γύρω σας μονάχα για πέντε λεπτά. Σίγουρα θα δείτε παρέες -μικρές ή μεγάλες- γύρω από ένα τραπέζι και πρόσωπα που δεν κοιτάζονται μεταξύ τους, αλλά καθένα κοιτάζει την οθόνη του δικού του κινητού. Λες κι ο έχουν βγει μόνοι τους, χωρίς παρέα, αμίλητοι, απορροφημένοι στον ατομικό τους χωροχρόνο με συντροφιά και μοναδικό ερέθισμα τις εφαρμογές των κοινωνικών δικτύων στη συσκευή που κρατάνε στο χέρι τους. Όλοι το έχουμε κάνει, έστω μια φορά. Ας μην κρυβόμαστε. Και δεν αναφέρομαι φυσικά στις φορές που απλώς λάβαμε ένα μήνυμα και σπεύσαμε ν’ απαντήσουμε. Αλλά σ’ εκείνες που παρασυρθήκαμε και καταλήξαμε να χαζεύουμε χωρίς λόγο στο facebook ή το instagram, ενώ είχαμε βγει με σκοπό να πούμε δυο κουβέντες με το παρεάκι.
Η επικοινωνία έχει περιοριστεί σημαντικά. Οι ρόλοι αντιστρέφονται και από πρωταγωνιστές στη δική μας ζωή, γινόμαστε -συχνά χωρίς να το καταλάβουμε- θεατές στη ζωή των άλλων που προβάλλεται και εμφανίζεται στη μικρή οθόνη του κινητού μας. Ξεχνάμε ότι εμείς επιλέξαμε να συναντηθούμε με ανθρώπους που θεωρούμε σημαντικούς, ώστε να μιλήσουμε, να μοιραστούμε φόβους, προβληματισμούς, ανησυχίες, να γελάσουμε. Με μια λέξη ν’ αλληλεπιδράσουμε. Έχετε σκεφτεί πόσες στιγμές χάνουμε; Στιγμές μοναδικές. Όλοι θέλουμε να είμαστε ευγενικοί και να σεβόμαστε το συνάνθρωπό μας. Πόσο, λοιπόν, καμαρώνουμε γι’ αυτή μας τη συμπεριφορά; Μπορεί ακόμα και να σας έχει κάνει παρατήρηση ο συνομιλητής σας επειδή ασχολείσαι με το κινητό και δε δίνετε σημασία σ’ αυτόν ή να έχετε βρεθεί εσείς στη δύσκολη θέση να πρέπει να δείξετε στο φιλαράκι ότι ήρθε η ώρα ν’ αφήσει το κινητό απ’ το χέρι και να συζητήσει μαζί σας. Είμαστε άνθρωποι και τα λάθη είναι αναπόφευκτα, αλλά πρέπει να τα συνειδητοποιούμε και να τροποποιούμε ανάλογα τη συμπεριφορά μας, όταν κρίνουμε ότι δεν είναι η πρέπουσα σε συγκεκριμένες περιστάσεις.
Θέλετε να κάνουμε ένα πείραμα; Την επόμενη φορά που θα βγείτε με παρέα, δοκιμάστε ν’ αντισταθείτε και μη ζητήσετε τον κωδικό του wifi. Αφήστε απλώς το κινητό μέσα στην τσέπη ή την τσάντα, μην το βγάλετε καν πάνω στο τραπέζι. Ξέρω πως είναι μεγάλη πρόκληση, αλλά δεν είναι ανέφικτο. Φανταστείτε να βγει νόμος που καταργεί το wifi στους χώρους εστίασης. Η προσωπική αντίσταση μεγάλη, δεν το συζητώ. Σε στιγμές αμηχανίας και πλήξης, η επιθυμία να πάρετε το κινητό στα χέρια τεράστια. Θέλει δύναμη να μην υποκύψετε. Εκείνη τη στιγμή μπορείτε να κάνετε κάτι άλλο για να ξεχαστείτε. Μπορείτε να παρατηρήσετε ανθρώπους γύρω σας, να τους κοιτάξετε στα μάτια, να προσπαθήσετε να επικοινωνήσετε, να έρθετε πιο κοντά. Να είστε παρόντες στο χώρο που βρίσκεστε, όχι μόνο ως οντότητες, αλλά με όλη σας την προσοχή.
Τολμήστε να συζητήσετε και με άγνωστα άτομα, πέρα απ’ την παρέα σας. Έτσι, μπορεί να γνωρίσετε νέους ανθρώπους. Σίγουρα θα συνειδητοποιήσετε ότι υπό συνθήκες ενεργού wifi, απομακρυνόμαστε. Ο αυθορμητισμός μας μένει στη γωνία και απουσιάζει το θάρρος κι η τόλμη που χρειαζόμαστε για να γνωριστούμε με τους γύρω μας. Η συναισθηματική μοναξιά που καλλιεργεί η εποχή μας, έχει την ευκαιρία ν’ απλώσει πιο εύκολα τα δίχτυα της. Αυτό θέλουμε;
Ας είμαστε ειλικρινείς και δίκαιοι. Η τεχνολογία είναι χρήσιμη στη ζωή μας και την διευκολύνει απίστευτα. Το θέμα είναι αν την χρησιμοποιούμε εμείς ή μας χρησιμοποιεί εκείνη. Μαντέψτε. Εμείς κρατάμε το κινητό στο χέρι. Δε θα αλλάξει κάτι αν δούμε αργότερα τις selfies ή τα check-in. Ή μάλλον θα αλλάξει, αφού θα βρούμε χρόνο ν’ ασχοληθούμε με κάτι πιο σημαντικό που αποτελεί προτεραιότητα. Κι αυτό δεν είναι άλλο απ’ τους ανθρώπους που έχουμε επιλέξει εμείς να βρίσκονται δίπλα μας.
Κάθε στιγμή που περνάει, δεν γυρίζει πίσω. Αξίζει, λοιπόν, να την αφήσουμε να φύγει; Πόσο μάλλον όταν αφορά δικούς μας ανθρώπους, την παρέα μας. Ας αφήσουμε για λίγο στην άκρη την ασύρματη επικοινωνία και ν’ αναζητήσουμε την «ενσύρματη», την αληθινή επαφή με τους γύρω μας. Τι λέτε;
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.