Η γιαγιά μου συνήθιζε να λέει πως όταν αγαπάς κάποιον δε φεύγεις μακριά του, δεν μπορείς να απομακρυνθείς απ’ την ακτίνα επίδρασής του. Ο κόσμος σήμερα λέει πως αν αγαπάς κάποιον, τον αφήνεις να φύγει κι αν γυρίσει πίσω, είναι δικός σου για πάντα. Ωραία και βολικά που τα φτιάχνουμε όλα στο μυαλό μας, ε;
Εύλογα σκέφτομαι: Μα γιατί να φύγεις αν αγαπάς; Κι όταν περιμένεις, ξέρεις ποιον και τι περιμένεις ή ζεις στη σφαίρα της δικής σου φαντασίας; Γιατί ένα είναι το σίγουρο, αυτός που φεύγει δεν επιστρέφει ποτέ ο ίδιος άνθρωπος. Κι αυτός που μένει, είναι καταδικασμένος να αλλάξει απ’ τη διαδικασία της επίπονης αναμονής.
Υπαρξιακές ανησυχίες για τους ανθρώπους-μετεωρίτες και τους ανθρώπους-δέντρα. Με άλλα λόγια τα ζευγάρια με το σύνδρομο του Οδυσσέα και της Πηνελόπης. Αυτούς που μονίμως έρχονται και φεύγουν κι αυτούς τους άλλους, τους βαθιά ριζωμένους σε συναισθήματα, μνήμες και προσδοκίες.
Θα τους αναγνωρίσεις με την πρώτη. Στα μάτια του Οδυσσέα θα διακρίνεις τη λάμψη του αχόρταγου, της ματαιοδοξίας και της απληστίας. Όσες βουνοκορφές και να αγγίξει, καμία δε θα του φτάσει, γιατί αυτό έχει μάθει να κάνει. Να φεύγει για να ξαναγυρνάει. Να ανακαλύπτει το άγνωστο, να δίνει μορφή στα όνειρά του, αλλά ταυτόχρονα να είναι δεμένος με έναν αόρατο δεσμό με ό,τι αποκαλεί σπίτι του.
Άνθρωποι ανεξάρτητοι που δεν τους φτάνουν οι ώρες της ημέρας, όλα τα αξιοθέατα της Γης, τα κορμιά που την κατοικούν και τα μυαλά που τη χρωματίζουν. Άνθρωποι-σύννεφα που όσο εντυπωσιακοί και να είναι, φέρνουν πάντα τη βροχή γιατί η παρουσία τους έχει συνδυαστεί με το άπιαστο και με την επικείμενη απουσία.
Είναι αυτοί που θα έχουν να σου εξιστορήσουν άπειρες ιστορίες, εμπειρίες ζωής βαμμένες με την ακρότητα του χαρακτήρα τους. Αυτοί που λατρεύουν την ελευθερία. Τη δική τους ελευθερία, γιατί κατά τα άλλα δεν τους ενοχλεί να κρατούν δέσμιους ανθρώπους στο διάβα τους. Να τους βάζουν σε αναμονή, να τους γεμίζουν προσδοκίες και να τους τυφλώνουν με τη γλυκιά ελπίδα της προσμονής τους.
Άλλωστε είναι τόσο ωραίο να σε περιμένει κάποιος. Ό,τι κι αν κάνεις να ξέρεις πως κάποιος θα σε δεχτεί όπου κι αν έχεις πάει, ό,τι κι αν έχεις κάνει. Άνθρωποι-παιδιά που εξακολουθούν να πετούν για να μπορούν πάντα να γυρίζουν κάτω απ’ τις φτερούγες του ανθρώπου-μάνα τους.
Είναι κι οι άλλοι, σίγουρα θα τους έχεις δει στις σκιές, να κρύβονται και να περιμένουν. Όπως οι γυναίκες στην αρχαιότητα που περίμεναν τον πολεμιστή να έρθει στο σπίτι, όπως οι μάνες καρτερικά προσδοκούσαν την επιστροφή του ασώτου. Έτσι κι ο άνθρωπος-Πηνελόπη. Τα μάτια του ερημωμένα, το σώμα του καμένο απ’ την απουσία.
Βλέπεις, οι ακάλυπτες ανάγκες κάνουν το σώμα να διψά, να αφυδατώνεται και να ξηραίνεται. Ζουν περιμένοντας να ζήσουν. Εγκαταλελειμμένοι κι απομονωμένοι. Στις παρέες μοιάζουν απρόσιτοι, μυστηριώδεις. Κρυμμένοι μέσα στο κάστρο τους περιμένουν τον πρίγκιπα και την πριγκίπισσα να έρθει να τους δώσει το φιλί που θα τους ξυπνήσει και θα τους καταστήσει ικανούς για ζωή.
Είναι ωραίο να έχεις κάποιον να περιμένεις. Κάποιον που θα έρθει για να μείνει. Κάποιον που δε σε χρησιμοποιεί ως τη δεδομένη καλύβα του, αλλά σε έχει συνένοχο στα «ταξίδια» του, αλητεύει μαζί σου κι όταν γυρνάει, δε γυρνάει στην αγκαλιά σου. Επιστρέφει με την αγκαλιά σου δεμένη επάνω του. Γυρίζει πίσω με σένα. Όχι πίσω σε εσένα.
Μπορεί να υπάρχει δύναμη στην αναμονή. Ίσως κι αδυναμία. Θα μπορούσε να υπάρχει δύναμη και στο να φεύγεις ενώ αγαπάς. Θα μπορούσε όμως να υπάρχει κι εξάρτηση.
Δεν ξέρω τι σε οδηγεί στο να επιλέγεις συνειδητά την απουσία, είτε μέσω του ενός ρόλου είτε μέσω του άλλου. Ο φόβος, ίσως, είναι μεγαλύτερος απ’ την αγάπη. Ή δεν έχεις γνωρίσει ακόμα πόσο ωραίο μπορεί να γίνει το μαζί.
Πάντως ο Οδυσσέας μπορεί να γυρίζει στην Πηνελόπη και τα παραμύθια να έχουν πάντα ευτυχισμένο τέλος… Αλλά σου εύχομαι, μέσα απ’ τις επιλογές που θα κάνεις, να μη χρειαστεί ποτέ να φύγεις μακριά ή να περιμένεις με προσμονή αυτόν που δεν μπορείς να υπάρξεις χώρια του, τον ίδιο σου τον εαυτό.
Επιμέλεια Κειμένου Χαράς Βλαχοδήμου: Πωλίνα Πανέρη
Συντάκτης: Χαρά Βλαχοδήμου
