Κυνισμός. Η κατάσταση κατά την οποία η έκφραση ή η συμπεριφορά κάποιου εκδηλώνεται –δυσάρεστα– και με απόλυτη ευθύτητα κι ειλικρίνεια, χωρίς ευγένεια ή ευπρέπεια. Τουλάχιστον τα παραπάνω υποστηρίζονται απ’ τα λεξικά. Εμένα θα μου επιτρέψετε να διαφωνήσω με τα προαναφερθέντα και πραγματικά ευελπιστώ να μην είμαι ο μόνος που διαφωνεί.
Πολλούς από εμάς, μας έχουν αποκαλέσει πολλές φορές «κυνικούς». Αναρωτιέμαι βέβαια αν αντιλαμβάνονται οι περισσότεροι τον χαρακτηρισμό που μας αποδίδουν και κατά πόσο αυτός αληθεύει.
Εν πάση περιπτώσει, σε έναν κόσμο που ο κυνισμός ταυτίζεται με την ειλικρίνεια, απλά τείνω να τον αποδεχτώ. Ωστόσο, ο κυνισμός –ή η ειλικρίνεια– μπορεί να βοηθήσει στην απόκτηση της ευτυχίας; Κι αν ναι, υπό ποιες συνθήκες και με ποιες συνέπειες;
Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν συμβιβαστεί ζώντας σε έναν δικό τους κόσμο. Σεβαστό, μεν, εφόσον δεν είναι όλοι ικανοί να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα, λυπηρό δε, διότι χάνουν στιγμές απ’ την πραγματική ζωή. Και ξαφνικά ερχόμαστε εμείς να τους χαλάσουμε την ουτοπία που με κόπο έχουν χτίσει στο μυαλό τους. Πάντως και σε αυτήν την περίπτωση κάποιος πρέπει να κάνει τη δύσκολη δουλειά.
Αυτοί οι άνθρωποι καλώς ή κακώς είμαστε εμείς. Μας αποκαλούν κυνικούς επειδή δεν μπορούμε απλώς να επικροτούμε το παραμύθι που χτίζουν οι άνθρωποι γύρω μας. Και βρισκόμαστε στη δύσκολη θέση να μας κοιτούν επικριτικά και να μας απομακρύνουν απ’ τη ζωή τους άνθρωποι επειδή μέσω του κυνισμού μας, απλώς τους δείξαμε μια διαφορετική όψη του εκάστοτε νομίσματος που δεν μπορούσαν να δουν.
Ωστόσο, έχω αντιληφθεί ότι δεν τους τρομάζει τόσο ο κυνισμός, όσο η ειλικρίνεια. Κι εύλογα κάποιος θα αναρωτηθεί ποιοι είμαστε εμείς για να κάνουμε υποδείξεις. Δεν έχουμε δα και τις τρομερές γνώσεις για να επιλύσουμε οποιοδήποτε ζήτημα κι ούτε μας όρισε κανένας δικηγόρους των ανθρώπων για να τους συμβουλεύουμε.
Απλώς δεν μπορούμε να βλέπουμε τους ανθρώπους γύρω μας δυστυχισμένους, ιδίως όταν αυτή η δυστυχία πηγάζει από ζητήματα που οι ίδιοι δημιουργούν. Δεν μπορούμε να αντιλαμβανόμαστε ότι οι άνθρωποι για τους οποίους νοιαζόμαστε είναι προβληματισμένοι για θέματα που η λύση τους φαντάζει απλή στο μυαλό μας.
Και στην προσπάθειά μας να τους βοηθήσουμε συχνά τους πληγώνουμε ακόμη περισσότερο. Δεν ξέρω αν φταίει ο τρόπος ή το γεγονός ότι απλώς αυτοί δε θέλουν να βοηθηθούν. Τέλος πάντων, εγώ απλώς θέλω οι άνθρωποί μου να είναι ευτυχισμένοι. Διότι κατ’ αυτόν τον τρόπο μπορώ να αγγίξω κι εγώ την ευτυχία. Σαφώς δεν περιμένω να κατακτήσω την ευτυχία μέσω της ευτυχίας των άλλων, αλλά σίγουρα όταν οι γύρω σου είναι ικανοποιημένοι, νιώθεις κι εσύ καλά.
Οπότε ο κυνισμός μας μάλλον προκαλεί προβλήματα, αλλά μέσα στο μυαλό μας δεν υπάρχει άλλος τρόπος να εξωτερικεύσουμε τα συναισθήματά μας και τις σκέψεις μας. Μάλλον αυτή η κατάσταση μας απομακρύνει συχνά από πολλούς ανθρώπους, ωστόσο ίσως έτσι τα πράγματα να είναι καλύτερα. Κι άλλωστε γιατί να έχουμε γύρω μας ανθρώπους που δε μας αποδέχονται γι’ αυτό που είμαστε;
Ενδεχομένως για να κατακτήσουμε την ευτυχία και να ζήσουμε καλά –ανεξαρτήτως απ’ το πώς ο καθένας την ορίζει–, είναι απαραίτητο να αποδεχτούμε τον εαυτό μας και να έχουμε γύρω μας ανθρώπους που μας αγαπάνε γι’ αυτό που είμαστε.
Επομένως, είμαστε κυνικοί και το αποδεχόμαστε. Πρέπει να συνεχίσουμε με αυτά τα δεδομένα το ταξίδι της ζωής, η οποία ομολογουμένως είναι πιο κυνική από εμάς.
Επιμέλεια Κειμένου Θάνου Κουλουβάκη: Πωλίνα Πανέρη
Συντάκτης: Θάνος Κουλουβάκης
