Kάθε καινούρια γνώση φέρνει μια επανάσταση

Η ανάπτυξη, η εξέλιξη κι η διαμόρφωση του ανθρώπου είναι ζητήματα πολυπαραγοντικά. Το σίγουρο είναι πως μεγάλο ρόλο σε όλα τα παραπάνω παίζει τόσο η διαπαιδαγώγηση όσο κι η επίδραση του -κυρίως άμεσου- περιβάλλοντος στον ψυχισμό και τον τρόπο σκέψης του ατόμου από πολύ μικρή ακόμη ηλικία.

Υπάρχουν άπειρες διαφορετικότητες στους ανθρώπους εκεί έξω. Κάποιοι λειτουργούν με γνώμονα μόνο όλα όσα έμαθαν από τους γύρω τους και μοιάζουν ανεπίδεκτοι σαν να μην έχουν καν την ικανότητα μα ούτε τη θέληση ν’ αντιληφθούν ορισμένα πράγματα πέρα από την πεπατημένη. Την οποία πολλές φορές δεν είναι ανάγκη να είναι σε θέση να υπερασπιστούν οι ίδιοι επιχειρηματολογώντας, τους αρκεί που έτσι έμαθαν, έτσι κάνουν άρα έτσι είναι.

Υπάρχουν κι εκείνοι, που κατά την ταπεινή μου άποψη αποτελούν ίσως την πλειοψηφία, οι οποίοι χρειάζονται συνήθως ένα κίνητρο, ένα trigger που λέμε ώστε να ξεφύγουν από τα δεδομένα και ν’ αρχίσουν να ψάχνονται μέσα τους ανακαλύπτοντας κι άλλες πλευρές της πολύπλοκης πραγματικότητας.

Υπάρχουν όμως κι εκείνοι οι οποίοι μόνοι τους μπαίνουν στη διαδικασία να γεννούν ιδέες έξω από τα υπάρχοντα κουτάκια, εκείνοι οι οποίοι δεν επαναπαύονται στην έτοιμη τροφή κι έτσι πάντα ψάχνονται για το κάτι παραπέρα και παραπάνω χωρίς να χρειάζονται έναν τρίτο καθοδηγητή.

Δυστυχώς ο κόσμος μας είναι έτσι πλασμένος που δε βοηθάει τους δεύτερους να φτάσουν εκεί όπου θα μπορούσαν αφού δεν ενθαρρύνει την εξερεύνηση παρά αναπαράγει τη στείρα γνώση πολλές φορές μάλιστα διαστρεβλωμένη. Όλοι μπορούμε να φανταστούμε τους λόγους που ένας σκεπτόμενος και γόνιμα αντιδραστικός άνθρωπος δεν είναι καλοδεχούμενος από το υπάρχον σύστημα, εξάλλου, οπότε δεν είναι αναγκαίο να υπεισέλθουμε προς το παρόν σε περισσότερες σχετικές αναλύσεις.

Ωστόσο σε συνάρτηση με αυτήν την κατάσταση μπορούμε θεωρώ να αντιληφθούμε ρίχνοντας μια ματιά και στο παρελθόν, πως οι αλλαγές στις κοινωνίες δεν έρχονται από εκείνους που έχουν μάθει να παπαγαλίζουν καταστάσεις και καθεστώτα αλλά από εκείνους που δημιουργούν ιδέες καινούργιες, που τολμούν να αμφισβητήσουν τις ξένες καθεστηκυίες τάξεις οι οποίες εδραιώθηκαν με τα χρόνια έτσι ώστε να μην τολμά κανείς ρεαλιστής να αμφισβητήσει, εν ολίγοις εκείνοι οι οποίοι δε μένουν στα ήδη έτοιμα.

Κάθε αλλαγή αποτελεί μια μικρή ή μεγαλύτερη επανάσταση. Η ίδια αυτή λέξη κρύβει μέσα της την ανάσταση, τη γέννηση, την επανεκκίνηση έπειτα από ένα τέλος. Το τέλος όσων ήδη έχουν μάθει να θεωρούν αναπόφευκτα οι άνθρωποι. Οι ιδεολόγοι θεωρούνται από τους πολλούς ουτοπιστές γιατί κανείς ως τώρα δεν έχει τολμήσει να πιστέψει στις ιδέες τους πόσο μάλλον να δοκιμάσει την εφαρμογή τους. Κι έτσι παραμένουν ουτοπιστές αφού για να επέλθει οποιαδήποτε αλλαγή χρειάζεται ίσως μόνο ένα διαφορετικό μυαλό που θα εμπνεύσει μα απαιτεί πολλούς να το πιστέψουν ώστε να βοηθήσουν στην υλοποίηση όσων ιδεών γέννησε.

Κι όταν λέω πως χρειάζεται πολλούς να το πιστέψουν δεν εννοώ φυσικά άκριτα, θα ήταν σχήμα οξύμωρο με βάση τα ως τώρα λεγόμενά μου. Εννοώ πως μια νέα ιδέα χρειάζεται μυαλά ανοιχτά στο ενδεχόμενο της αλλαγής, μυαλά πρόθυμα να σκεφτούν όσες νέες επιλογές τους προσφέρονται, μυαλά που αντί να βουλιάζουν στην άρνηση θα ήταν έτοιμα να εξερευνήσουν τις νέες πιθανότητες προτού τυφλωμένα τις βαφτίσουν αυθαίρετα ανεφάρμοστες.

Σκεφτείτε πόσα από τα σημερινά ανθρώπινα δικαιώματα ήταν κάποτε αδιανόητα για τις μάζες με βάση το πώς οι κοινωνίες ήταν τότε διαμορφωμένες. Μισώ τη λέξη μάζες κι όμως για κάποιον λόγο οι άνθρωποι όταν λειτουργούν όλοι μαζί αντί για την αλληλεγγύη ως τώρα μοιάζουν να επιλέγουν τη μαζοποίηση. Πάντα λίγοι διαφορετικοί ουτοπιστές τρελοί κι όσοι επέλεγαν να τους ακούσουν και να τους κατανοήσουν ώστε να καταλήξουν πως συμφωνούν μαζί τους ήταν εκείνοι οι οποίοι ξελάσπωναν τις επαναπαυμένες τέτοιου είδους μάζες, λοιπόν.

Όχι εκείνοι που πορεύονταν πάντα με βάση όσα είχαν μάθει πως έτσι είναι και δεν αλλάζουν. Όχι όσοι φοβήθηκαν να μιλήσουν για ιδέες. Όχι όσοι τρομοκρατημένοι απέναντι στην όποια αλλαγή επέλεξαν να ακούσουν τους δυνάστες μέσα κι έξω τους και κατέληξαν να αντιμετωπίζουν τις νέες ιδέες σαν απειλή αντί να τις δουν ως ευκαιρία.

Την εξέλιξη τη φέρνουν όσοι τολμούν να σκέφτονται έξω από τα πλαίσια, αυτοί που θα έχουν πάντα κάτι νέο να σου πουν που κανείς ποτέ ως τώρα δεν τόλμησε να εφαρμόσει. Την εξέλιξη τη φέρνουν όσοι γεννούν ιδέες από το μηδέν ή έστω χτίζουν σε υπάρχουσες βάσεις ώστε να τελειοποιήσουν προηγούμενες. Δική σου η επιλογή αν θα προτιμήσεις το τέλμα, λοιπόν, ή αν θα ακούσεις την ανησυχία του μυαλού σου που αν δεν είχες αφήσει να το τυποποιήσουν θα ήταν μάλλον ικανό να φέρει ανάποδα τον κόσμο.