Πιο εύκολα αποδεκτοί οι άγνωμοι κι οι αντιρρητικοί;

Παρά το γεγονός ότι διανύουμε μια εποχή όπου οι κοινωνικές σχέσεις τείνουν να αποτελούν όλο και μικρότερη αναγκαιότητα, η τάση του ατόμου να έχει φίλους και να νιώθει μέρος ενός ευρύτερου συνόλου, κάθε άλλο παρά έχει ατονίσει. Στην απεγνωσμένη προσπάθεια κάποιων να γίνουν μέλος της ομάδας και να συνυπολογίζονται στις διάφορες δραστηριότητές της, πολλοί από μας επιλέγουν να καταπιέσουν μέρος του εαυτού και της προσωπικότητάς τους, ώστε να γίνουν ευκολότερα αποδεκτοί. Φυσικά, αυτό έχει σοβαρές επιπτώσεις στον εαυτό τους και το πώς ζουν τη ζωή τους, γεγονός που περνά σε δεύτερη μοίρα όμως για τους ίδιους.

Ο συχνότερος τύπος τέτοιου ατόμου είναι ο χαρακτηριζόμενος ως άγνωμος άνθρωπος. Στην πλειοψηφία τους είναι άτομα χωρίς ιδιαίτερα ενδιαφέροντα και δεξιότητες, (ακόμα και όταν έχουν, δεν είναι κάτι δημοφιλές ή «πιασάρικο») τα οποία θέλοντας να νιώσουν την αποδοχή επιλέγουν μια γενικά παραχωρητική συμπεριφορά. Επιτρέπουν στον εαυτό τους να γίνονται ένα με το ρεύμα και πολύ σπάνια προτείνουν κάτι ή λαμβάνουν οποιαδήποτε πρωτοβουλία που επηρεάζει όλη την ομάδα. Σχεδόν σε κάθε παρέα φίλων ή γνωστών υπάρχει εκείνο το άτομο που μένει την πλειοψηφία του χρόνου σιωπηλό, αν και εφόσον ερωτηθεί για κάτι η απάντησή του θα είναι του τύπου: «Ό,τι θέλει η παρέα». Πιθανότατα σας έχει έρθει ήδη στο μυαλό ο συγκεκριμένος τύπος. Χωρίς να είναι κακό να έχει κάποιος μια στο τόσο ουδέτερη στάση, είναι ταυτόχρονα σημαντικό να κάνει τον εαυτό του πραγματικά μέλος των δράσεων της παρέας του και να μην επιλέγει να τον βάζει στο περιθώριο επιλέγοντας μια συνεχή τέτοια προσέγγιση σε όλα τα θέματα. Ακόμα και στις σπάνιες περιπτώσεις που επιλέγουν τα άτομα αυτά να πάρουν θέση, στην πραγματικότητα υπερασπίζονται τη θέση κάποιου άλλου μέλους, η οποία είτε ήδη έχει εκφραστεί είτε πρόκειται να πέσει στο τραπέζι. Αποτέλεσμα της τάσης τους αυτής πολλές φορές είναι να πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης από άτομα που τους χρησιμοποιούν για να κατευθύνουν την ομάδα στο δρόμο που οι ίδιοι επιθυμούν. Φυσικά, όταν μιλάμε για ασήμαντα ζητήματα όπως για το που θα γίνει η βραδινή έξοδος ή σε ποιο μέρος θα πάνε για φαγητό, η συγκεκριμένη κατάσταση μοιάζει φαινομενικά άκακη, όμως η κοινωνία που ζούμε πολλές φορές εκμεταλλεύεται και παρασύρει τέτοια ευάλωτα άτομα σε πράξεις που βλάπτουν άλλους και ως άμεση συνέπεια και τους ίδιους τους τους εαυτούς.

Εξίσου επικίνδυνος με τον άγνωμο άνθρωπο είναι και αυτός που δε δέχεται τίποτα. Εκείνος ο τύπος που δεν είναι διατεθειμένος να αλλάξει για κανέναν λόγο απόψεις και θεωρεί ότι μόνο εκείνος είναι σε θέση να ξέρει πώς πραγματικά λειτουργεί ο κόσμος γύρω του. Πιθανότατα πάλι έχει έρθει στο μυαλό σας εκείνος ο φίλος σας που όσο ήρεμα και αν επιχειρείτε να του δείξετε πως κάνει λάθος, επιλέγει να κλείνει μάτια και αφτιά, μένοντας αμετακίνητος στις θεωρίες του. Είναι εκείνος που θα συμμετάσχει σε κάθε συζήτηση, που δε θα χάσει ευκαιρία να προβάλλει (συνήθως μεγαλόφωνα) την άποψή του και θα φροντίσει να μη σταματήσει να μιλάει μέχρι να την κάνει αποδεκτή από όλους. Σε κάποιες περιπτώσεις οι αντιρρητικοί αυτοί τύποι, ακούν τους συνομιλητές του με εξαιρετική προσοχή έχοντας μόνο ένα πράγμα κατά νου· το πώς θα καταρρίψουν τα επιχειρήματα των συνομιλητών τους. Σπανίως θα συμβιβαστούν με τις απόψεις των άλλων εξαιτίας του εγωισμού τους, αλλά και του γεγονότος ότι είναι πεπεισμένοι για το δίκιο τους. Όταν έχουμε τέτοια άτομα στο περιβάλλον μας, οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι να δεχτούμε τις ιδιαιτερότητές τους και παράλληλα να έχουμε επίγνωση της κατάστασης, γνωρίζοντας ότι μια μετωπική σύγκρουση μαζί τους, σπάνια θα φέρει αποτελέσματα. Η αλήθεια είναι πώς όλοι μας λίγο πολύ θέλουμε ή χρειαζόμαστε χωρίς να το γνωρίζουμε «ειδική μεταχείριση» και τα άτομα αυτά δεν αποτελούν εξαίρεση, Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τη λογική τους και την οπτική που υιοθετούν, ώστε να καταφέρουμε να δούμε λίγο τα πράγματα από την πλευρά τους. Είναι αναμφίβολα κουραστικό να έχεις ένα τέτοιο άτομο δίπλα σου συνεχώς, όμως με κάποια προσπάθεια είναι πιθανό να τον καθοδηγήσεις να δείξει μια καλύτερη συμπεριφορά.

Σε κάθε περίπτωση δεν μπορούμε να περιμένουμε από τους γύρω μας να κάνουν παραχωρήσεις και αλλαγές, αν δεν τις κάνουμε εμείς οι ίδιοι πρώτα. Η κοινωνική ζωή μας είναι μια συνεχής προσπάθεια προσαρμογής στα ισχύοντα δεδομένα, μια προσπάθεια να είμαστε ο εαυτός μας και παράλληλα να είμαστε αυτοί που πρέπει για όλους τους άλλους στο περιβάλλον μας. Ανάμεσα στα δύο αυτά είναι μεγάλης σημασίας να βρούμε μια ισορροπία, που θα μας επιτρέψει να είμαστε ο πραγματικός μας εαυτός, χωρίς να καταπιέζεται κανένα μέρος του και ταυτόχρονα να αποτελούμε λειτουργικό μέλος μιας κοινωνικής πραγματικότητας που συνεχώς αναδιαμορφώνεται και αλλάζει τις απαιτήσεις που έχει από μας.