Είναι ίσως από τους πρώτους σημαντικούς ενήλικες της ζωής μας. Σε κάποιους προκαλούν φόβο και δέος ενώ σε άλλους θαυμασμό. Είναι δίπλα μας στις πρώτες μας εμπειρίες και μας επηρεάζουν, άλλοτε θετικά και άλλοτε αρνητικά. Αποτελούν το πρώτο μας πρότυπο και χτίζουν τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο καθώς και το πώς κινούμαστε σ’ αυτόν. Δεν είναι άλλοι από τους δασκάλους μας. Τους γνωρίσαμε στο αυστηρό περιβάλλον της τάξης αλλά, αν ήμασταν αρκετά τυχεροί, έχουμε να θυμόμαστε τα καλύτερα από εκείνους, ακόμα και αν οι συνθήκες κάτω από τις οποίες πρέπει να κάνουν τη δουλειά τους δεν είναι πάντα οι καλύτερες. Όσα χρόνια και αν έχουν περάσει, χαιρόμαστε να τους συναντάμε τυχαία. Να τους λέμε τα νέα μας, να τους βλέπουμε να μας καμαρώνουν, να συγκινούνται και μαζί τους να συγκινούμαστε και εμείς. Κυρίως γιατί είναι οι πρώτοι που μας έκαναν να πιστέψουμε στον εαυτό μας και να ανακαλύψουμε σιγά-σιγά τις κλίσεις και τα ταλέντα μας.
Σίγουρα δεν εμπνέουν όλοι οι δάσκαλοι και δεν προσπαθούν συνεχώς να μας κινήσουν το ενδιαφέρον. Υπάρχουν και εκείνοι οι αδιάφοροι, που θεωρούν τη δουλειά τους βαρετή και κουραστική, με λίγα λεφτά αλλά καλές άδειες. Εξ αιτίας κάποιων τέτοιων τύπων, το λειτούργημα είναι αρκετά παρεξηγημένο. Όλοι έχουμε ακόυσει άπειρες φορές τα φθονερά σχολιάκια που γίνονται για τις μεγάλες άδειες και τις αργίες καθώς και το μειωμένο ωράριο εργασίας τους. Δεν υπάρχει απόφοιτος παιδαγωγικών που να μην έχει ακούσει σχόλια για το πόσο εύκολη ζωή τον περιμένει από τη στιγμή που θα εξασφαλίσει μια θέση σε ένα δημόσιο σχολείο. Πέρα όμως από τη λανθασμένη άποψη κάποιων, το επάγγελμα ενός εκπαιδευτικού είναι πολύ περισσότερα από μια δουλειά με βολικό ωράριο. Είναι λειτούργημα που, αν το τιμάς και του αξίζεις, μπορείς μέσω αυτού να κάνεις θαύματα. Ίσως όμως λίγοι θα μπουν στη διαδικασία να σκεφτούν τι κόπο και μεγαλείο ψυχής χρειάζεται για να έρθεις κοντά στους μαθητές, είτε είναι παιδιά είτε έφηβοι, να τους δείξεις το δρόμο χωρίς να καταπιέσεις την προσωπικότητά τους, να τους βοηθήσεις να επιλέξουν χωρίς να κάνεις εσύ την επιλογή για εκείνους και πάνω απ’όλα χωρίς να τους πληγώσεις.
Είναι μεγάλη η ευθύνη που κουβαλούν στις πλάτες τους οι δάσκαλοι. Πέρα από γνώσεις, έχουν την υποχρέωση συγχρόνως να βοηθήσουν τα παιδιά να αναπτύξουν τον κώδικα ηθικής τους, να τους μάθουν να σέβονται, να εκτιμούν αλλά και να ορθώνουν το ανάστημά τους όταν αυτό χρειάζεται. Οι δάσκαλοι πρέπει ακόμη να εμπνέουν και όσο μπορούν να αποτελούν πρότυπο, έστω και για τις ώρες εκείνες που διαρκεί το μάθημα. Εκτός από μαθηματικά, φυσική και αρχαία, είναι σημαντικό να διδάσκουν αξίες και αρχές. Ακόμη, είναι σημαντικό να αναγνωρίζουν την αξία κάθε παιδιού ξεχωριστά και να κάνουν ό, τι μπορούν για να το συμπεριλάβουν στην τάξη, ανάλογα με τα ταλέντα και τις δεξιότητές του. Οφείλουν να δείχνουν την πραγματική εφαρμογή και την πρακτικότητα των όσων διδάσκουν ή έστω να προσπαθούν να αναδεικνύουν τη σύνδεσή τους με τον πραγματικό κόσμο, να προωθούν τη δημιουργικότητα αλλά και την πρωτοτυπία. Αν ο δάσκαλος δείξει πρώτος τον ενθουσιασμό του για ένα αντικείμενο, σίγουρα και οι μαθητές θα ακολουθήσουν. Δεν είναι οι λίγες φορές που κάπως έτσι οι μαθητές ανακάλυψαν κρυφά ταλέντα και ικανότητες τις οποίες δε γνώριζαν πως είχαν.
Πάνω απ’ ολα αυτά όμως, ο σωστός δάσκαλος πρέπει να ξέρει ν’ακούει αλλά και να καταλαβαίνει όσα οι μαθητές δεν έχουν το θάρρος να πουν ή απλά δε θέλουν να μοιραστούν μαζί του. Όταν έχεις τη δυνατότητα να σταθείς δίπλα σε νέους ανθρώπους που βρίσκονται στην πιο κρίσιμη περίοδο της ζωής τους, οφείλεις να κάνεις το κάτι παραπάνω κάθε μέρα. Να σταθείς δίπλα τους, να τους συμβουλεύσεις αλλά και να τους βοηθήσεις να βρουν το δικό τους δρόμο. Αν λοιπόν έχεις την τύχη να βρίσκεσαι στη θέση του δασκάλου, προσπάθησε καθημερινά να κάνεις έστω ένα από τα παραπάνω, έστω για μια στιγμή της ημέρας. Στα παιδιά εξάλλου βρίσκεται η ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο, μην το ξεχνάς.
Συντάκτης: Νεφέλη Μπαντελά
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
