#Unfriending· το τέλος μια φιλίας με το πάτημα ενός κουμπιού

Εξ’ ορισμού, η φιλία, είναι η αφοσίωση σε κάποιο πρόσωπο. Όπως άλλωστε γνωρίζεις, είναι ένας διανθρώπινος δεσμός, μία συνθήκη ζωής. Το είπες κι εσύ μέσα απ’ τα λόγια του Αριστοτέλη -χωρίς να το ξέρεις ίσως– πως χωρίς φίλους δε θα μπορούσε να ζήσει κανείς, ακόμα κι αν είχε όλα τα υπόλοιπα αγαθά. Βέβαια, η φιλία και το φιλί, που είναι της αυτής ρίζας και το υποστηρίζει και η ιστορία με το φίλημα του Ιούδα, ισχύει και με μία νέα μορφή της.

Φεύγει απ’ τα παραδοσιακά της στερεότυπα κι έρχεται να διευρύνει τον ορισμό της μέσα απ΄ την εικόνα και τη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται απ’ την τεχνολογία. Χωρίς προκαταλήψεις, νέους ορίζοντες κι ένα πλανητικό χωριό όπου εκχωρείσαι ως φίλος μεταξύ φίλων όλων και μία φίλια η οποία απλώνεται στο άπειρο. Αλλά η φιλία δεν είναι αδιαίρετη; Κι αν ναι, πώς γίνεται να εξανεμίζεται μέσα στα λάικ;

Σκέφτεσαι, ότι ζεις σε μία εποχή, η οποία χαρακτηρίζεται απ’ την ευρεία χρήση του τηλεφώνου. Αλλά, λίγο ή πολύ, έτσι ήταν τα πράγματα. Απλά το «καλημέρα», «καληνύχτα», «πάμε για καφέ», αντικαταστάθηκε με κόκκινες ειδοποιήσεις, διακριτικούς ήχους, “chat”, “follow”, “tweet”, “share”, “like”, “pokes” και “shares”. Η διαφορά; Δεν κοιτάς τον άλλο στα μάτια και ίσως να μην ακούς και τη φωνή του. Και μια πραγματικότητα η οποία έχει καταπιεί την ουσιαστική και μια φιλία η οποία κρατάει όσο υπάρχει το post που την αποδεικνύει. Κι αυτό ήταν μόνο η αρχή.

Γιατί η ζωή σου είναι πλέον ευκολότερη. Κι αν αυτή αφορά τις προσωπικές σχέσεις γίνεται ακόμα ευκολότερη. Το μόνο που χρειάζεται είναι το πάτημα απλά ενός κουμπιού και η διαγραφή ενός φίλου γίνεται παιχνίδι. Πού καιρός για εξηγήσεις κι απαντήσεις σε άβολα ερωτήματα face to face. Delete και το μήνυμα το έλαβες. Κάνεις κι ένα μπλοκ κι έχεις ήσυχο το κεφαλάκι σου.

Το φαινόμενο αυτό λέγεται Unfriending και κάποιες φορές είναι υγιές κι άλλοτε απαραίτητο. Κάποιος θα σκεφτεί είναι ψυχρό κι απότομο για να λήξεις μια σχέση αλλά απ’ τη στιγμή που μπορείς να το κάνεις γιατί θα πρέπει να το σκεφτείς; Άλλωστε, τα social, αποτελούν και την αντανάκλαση της πραγματικής σου ζωής. Πόσο μάλλον, όταν υπάρχουν κι αλγόριθμοι στη μέση, οι οποίοι μελετούν την αντανάκλαση της ύπαρξής σου και της συμπεριφοράς σου μέσα απ’ αυτά. Στην τελική, δέξου το, ως ένα φαινόμενο το οποίο εμφανίζει και τον πραγματικό τρόπο που αλληλεπιδρούμε μεταξύ μας.

Κάπου στις αρχές της δεκαετίας του ‘90, ο ανθρωπολόγος Robin Dunbar, υποστήριξε ότι δεν μπορείς να έχεις περισσότερες από 150 σχέσεις. Σ’ αυτό μπορείς να προσθέσεις και τα άτομα με τ’ οποία αλληλεπιδράς στα κοινωνικά δίκτυα χωρίς απαραίτητα να τα’ χεις γνωρίσει. Εκεί βρίσκεται και μια ισορροπία ανάμεσα στην πραγματική ζωή και αυτή της κοινωνικής δικτύωσης. Κι αν προσθέσεις το Unfriending σ’ αυτό, ως μέσο διατήρησης της ισορροπίας, μπορεί να φαίνεται καλό. Είναι όμως;

Στην πραγματικότητα, όχι. Ιδίως όταν αυτό αρχίζει και αντανακλάται στην αληθινή ζωή. Εκεί όπου, μία διαφωνία κι ένα απλό μάλωμα, σε οδηγεί σε μια διαγραφή και ταυτόχρονα μια εξαφάνιση χωρίς να χρειαστεί να πεις τίποτα. Το μήνυμα έχει ληφθεί κι εσύ είσαι ικανοποιημένος που δε χρειάζεται να μπεις στη διαδικασία συναισθηματικής ανάμειξης αλλά κυρίως σε καμία συναισθηματική αναμονή για εξηγήσεις.

Και σκέφτεσαι πως καθώς μεγαλώνεις και οι μνήμες σβήνουν, οι φιλίες γίνονται αδρανείς ή αναμνηστικές. Λίγο εξοργιστικό και ταυτόχρονα ανώριμο. Αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορείς να κατηγορήσεις την τεχνολογία. Απλά, αυτό που λέγανε οι παλιοί, «Άλας συνανηλώκαμεν», δηλαδή φάγαμε αλάτι μαζί, θα πρέπει να το αντικαταστήσεις με το #eatsomelikestogether.