Ο Καρλ Κράους, ένας πανέξυπνος και καυστικός δημοσιογράφος αυστριακής καταγωγής, είχε κάποτε γράψει πως το μυστικό ενός καλού δημαγωγού είναι να φαίνεται τόσο ηλίθιος, ώστε οι ακροατές του να νομίζουν πως είναι τόσο έξυπνοι όσο εκείνος.
Συμφωνώ απόλυτα για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι πως προφανώς κάποιος ο οποίος καταφέρνει να φέρει στα νερά του έστω κι ένα άτομο, διαθέτει μεγαλύτερη συναισθηματική –ή κι όχι μόνο– νοημοσύνη απ’ τον ίδιο τη δεδομένη στιγμή που το καταφέρνει. Δεύτερον, γιατί το μυστικό της απόλυτης μαζικοποίησης και πλύσης εγκεφάλου, βρίσκεται στο να καταφέρεις να κάνεις το στόχο σου να πιστέψει πως δεν απειλείται. Να νιώσει ανώτερος, καλύτερος, να χαλαρώσει για να μπορείς εσύ να δράσεις ανενόχλητος στη συνείδησή του.
Κάπως έτσι έδρασε ο κατά τα φαινόμενα πιο ηλίθιος λαός του πλανήτη, οι Αμερικάνοι, κάνοντας μια ολόκληρη υφήλιο να μοιάζει στο είδος τους αν μπορεί κι αν δεν μπορεί, να προσπαθεί μέχρι αηδίας να το καταφέρει.
Καμιά φορά σκέφτομαι, αν με τον τίτλο «ηλίθιος λαός» που έχει καρφιτσωθεί στον Αμερική, θίγουμε εκείνους ή τον ίδιο μας τον εαυτό. Γιατί πραγματικά θέλει μεγάλη μαεστρία να αντιτίθεσαι σε έναν τρόπο ζωής τόσο πολύ, αλλά με κάποιο μαγικό τρόπο να έχει μπει τόσο πολύ μέσα στη ζωή και τη νοοτροπία σου, είτε από δική σου επιλογή είτε από απαίτηση της κοινωνίας στην οποία ανήκεις.
Λέμε όλοι οι Ευρωπαίοι οι μάγκες, πως οι Αμερικάνοι εκτός της ηλιθιότητάς τους, έχουν κάνει τρομερά εγκλήματα εις βάρος της ανθρωπότητας. Ισχύει, δε λέω, έχουν κάνει τέρατα, αλλά πολύ εύκολα ξεχνάμε τα αντίστοιχα τέρατα της αποικιοκρατίας, του πρώτου και δεύτερου Παγκοσμίου, τα κλειστά σύνορα και τους πρόσφυγες. Ολόκληρη η Ευρώπη, μαζί κι η Ελλάδα κλείνει μάτια κι αυτιά στα δικά της λάθη και τα ρίχνει όλα στους σιχαμένους τους Αμερικάνους.
Κι ερωτώ. Αν είμαστε τόσο καλύτεροι από εκείνους, γιατί προσπαθούμε τόσο απεγνωσμένα να τους μοιάζουμε; Γιατί καταναλώνουμε κάθε γαμημένο προϊόν που παράγουν σαν τα γουρούνια, γιατί μιμούμαστε τον τρόπο ζωής και την ανύπαρκτη, όπως λέμε, κουλτούρα τους;
Θα σου πω εγώ γιατί. Γιατί τα κατάφεραν. Κατάφεραν να κάνουν έναν ολόκληρο πλανήτη να τους κράζει και να τους θαυμάζει ταυτόχρονα. Έχουν καταφέρει να τους βρίζει ο χιπστεράς μέρα νύχτα για τα μούλτιπλεξ και να πάει να σκάει το δεκάευρο για να δει το ριμέικ του πολέμου των άστρων στη γιγαντοοθόνη.
Μας πούλησαν το όνειρο, την άνετη ζωή με τις ανέσεις, τη χαρούμενη και φανταχτερή προσωπικότητα και το έτοιμο βρόμικο φαγητό. Μας πούλησαν το reality και το talent show, το ψεύτικο χειροκρότημα και το μεταλλαγμένο κοτόπουλο σε κουβάδες. Κι εμείς, μπουκωμένοι απ’ τη νοοτροπία αυτή, ψάχνουμε ανάσα για να κράξουμε, μέχρι να ξαναμπουκωθούμε με το επόμενο μεγάλο χιτ. Τόσο μαλάκες είμαστε.
Γιατί ξέρεις κάτι; Κι εγώ κι εσύ κι ο όποιος, δε διαφέρουμε σε τίποτα απ’ τον μπούλη Αμερικάνο που βλέπει εκπομπές με έφηβες έγκυες και χαίρεται, όταν θα έχουμε την ίδια εκπομπή στο δέκτη μας, μεταφρασμένη στα ελληνικά. Τόσο υπεράνω και πανέξυπνοι είμαστε, που ένας λαός που τόσο υποτιμάμε, έχει καταφέρει να μας βάλει στο βρακί του κι αν κάτι δεν του αρέσει, πατάει ένα κουμπί και σκάει η βόμβα εκεί που γουστάρει.
Δεν είναι κακή η διαφορετικότητα ούτε και το να βλέπεις μεγάλες χολιγουντιανές παραγωγές είναι έγκλημα, όμως. Κάποια στιγμή αυτός ο κόσμος θα πρέπει να κοιταχτεί στον καθρέφτη κάνοντας μια μεγάλη αυτοκριτική, πριν ανοίξει για άλλη μια φορά το στόμα του να κατηγορήσει.
Κι αν δε θέλεις να γίνεις ένα ακόμα αμερικάνικο όνειρο, φτιάξε ένα δικό σου επιτέλους. Μόνο που αυτό το όνειρο, θα πρέπει να το κάνεις ξύπνιος κι όχι κοιμισμένος.
Επιμέλεια Κειμένου Γιοβάννας Κοντονικολάου: Πωλίνα Πανέρη
Συντάκτης: Γιοβάννα Κοντονικολάου
