Οι 5 φάσεις που περνάμε όταν βιώνουμε μια κρίση

Οικονομική, ενεργειακή, νευρική, αξιών, άγχους, πανικού. Μπορείς ακόμα να την ονοματίσεις όπως επιθυμήσεις, χωρίς να φοβάσαι για λάθος ως προς τον προσδιορισμό της, αφού η κρίση σαν έννοια μπορεί να φορέσει τόσα πρόσωπα, όσα κι αυτά που αριθμούν τα συναισθήματα, οι σκέψεις κι οι καταστάσεις στις οποίες υποβάλλεται ο άνθρωπος, μαζί. Πιστεύουμε ψευδώς, πως για να χαρακτηριστεί κάτι ως κρίση, πρέπει αυτόματα να συνοδεύεται και με δύσκολα αναστρέψιμες συνέπειες για τη ζωή εκείνου που τη βιώνει.

Κρίση αποτελεί και ένας ενδοοικογενειακός τσακωμός, που θέτει υπό αμφισβήτηση τους δεσμούς μεταξύ των μελών του συγκεκριμένου συνόλου. Κρίση είναι, να είσαι νέος και παραγωγικός και αντ’ αυτού να κάνεις μια εικονική και γυάλινη ζωή. Κρίση είναι να περπατάς φορτωμένος με σακούλες γεμάτες πράγματα για τον εαυτό σου και να προσπερνάς αδιάφορα τους ανθρώπους, οι οποίοι κοιμούνται στο περιθώριο των δρόμων.

Αυτά όμως δεν πιάνονται σωστά; Δε χάνουμε χρήματα από αυτά. Δε μας δημιουργούν ψυχική αναστάτωση. Δε μας στερούν θεωρητικά κάτι από την ελευθερία μας. Ο ορισμός της λέξης όμως, περικλείει κάθε διατάραξη της ομαλής πορείας. Κι όταν βγούμε από αυτή την επιβεβαιωμένη διαδρομή, τι θα συμβεί μέχρι να φτάσουμε στο σημείο να ανταπεξέλθουμε;

Φάση 1η: Κρίση, με πιάνει κρίση

Ναι λοιπόν, κάτι δεν πάει καλά. Υπάρχει αυτό το ερέθισμα, αυτός ο επικείμενος κίνδυνος, που δεν έχεις προσδιορίσει επακριβώς τι είναι ή τι μπορεί να προκαλέσει. Είναι όμως η αρχή της αναγνώρισης του προβλήματος, που ξέρεις σίγουρα ότι πρόκειται να απειλήσει ή απειλεί ήδη την υπάρχουσα, την καθεστηκυία ισορροπία.

Φάση 2η: Δεν, δεν, δεν

Δε σημαίνει όμως ότι θα ανησυχήσεις, δε σημαίνει ότι θα τρομάξεις, δε σημαίνει ότι θα αναλωθείς με εξηγήσεις και ερμηνείες του φαινομένου. Δε θα κάτσεις να σκάσεις ρε παιδί μου, πώς το λένε;! Αντιθέτως θα αυτοσαρκαστείς με την κατάστασή σου (γιατί πάνω από όλα είσαι άνθρωπος με χιούμορ), θα πιεις και ένα ποτό παραπάνω για να ξεχάσεις, θα ρίξεις και ένα χορό ακόμα (έτσι για να ξορκίσεις την κακοκεφιά) και θα ελπίζεις ως δια μαγείας να εξαφανιστεί το «κακό». Είναι αυτό που οι ειδικοί θα περιγράψουν ως άρνηση. Υποτιμάς τη σοβαρότητα του προβλήματος (ενίοτε και το ίδιο το πρόβλημα), καθώς τίθεται σε λειτουργία ο μηχανισμός άμυνας του νευρολογικού και ψυχολογικού σου συστήματος. Ασυνείδητα λοιπόν, αποφεύγεις την κατά πρόσωπο αντιμετώπιση του ερεθίσματος, καθώς αυτό θα φέρει στην επιφάνεια καλά κλειδωμένες σκέψεις και ενοχλητικά συναισθήματα. Και αυτά με τη σειρά τους θα συμπαρασύρουν την αύξηση των επιπέδων του άγχους στον οργανισμό.

Φάση 3η: Panic at the disco

Αν κατάφερες να περάσεις σ’ αυτή τη φάση, τότε συγχαρητήρια! Σημαίνει ότι, όχι μόνο αναγνώρισες την επερχόμενη κρίση, αλλά θέλησες να την αντιμετωπίσεις. Γιατί το πρώτο βήμα στην επίλυση ενός προβλήματος μπορεί να είναι η ανίχνευση αυτού, αλλά το καθοριστικό είναι εκείνο της παραδοχής και της συμφωνίας υπερπήδησης του εμποδίου. Παρ’ όλα αυτά με τη συνειδητοποίηση του νέου και του πρωτόγνωρου, αναδύονται αρνητικά συναισθήματα όπως φόβος, στρες και πανικός. Σ’ αυτή τη φάση ο τωρινός εαυτός σου, θα χλεύαζε εκείνον της προηγούμενης για αυτή την υπέρμετρη αισιοδοξία και αδικαιολόγητη ψυχραιμία. Είχες πάρει μάλιστα και το ύφος του άτρωτου παντογνώστη, που πίστευε ότι τίποτα δεν μπορεί να τον απειλήσει, μέχρι η κατάσταση να έχει προχωρήσει αρκετά, ώστε να είναι ανεξέλεγκτη και ο πανικός να μοιάζει ίσως σαν την πιο ανώδυνη λύση. 3, 2, 1: πανικός.

Φάση 4η: It is what it is

Το διάστημα της ψυχικής ανισορροπίας και της πνευματικής αναταραχής, θα υποδεχθεί η ηρεμία της αποδοχής της κατάστασης κι η έναρξη σχεδιασμού άρσης του αδιεξόδου. Άλλωστε, η συνεχής σου έκθεση σε ένα οδυνηρό συναίσθημα, οδηγεί στην απευαισθητοποίηση. Στη μείωση, δηλαδή, του βαθμού της επίδρασης αυτού στην ψυχολογία σου. Αυτό είναι και το σημείο, κατά το οποίο ψύχραιμος πια, θα επιδιώξεις την ανασυγκρότηση του εαυτού σου και την αναζήτηση της καταλληλότερης λύσης.

Φάση 5η: I will survive

Τελείωσε. Εσύ επιβίωσες. Ανταπεξήλθες και κέρδισες. Κέρδισες έναν καλύτερο εαυτό. Εκείνον που δε φοβάται πλέον την πραγματική ζωή, αλλά την αντικρίζει κατάματα. Αυτόν που θα βλέπει τις κρίσεις ως απελευθέρωση προϋπάρχουσας συσσωρευμένης αρνητικότητας ή ως άλλες ευκαιρίες αυτοβελτίωσης. Αυτόν που γνωρίζει ότι τα σκαμπανεβάσματα είναι αναγκαία, για την επίτευξη της ισορροπίας της φύσης. Ξεκλείδωσες τον εαυτό, τον εναρμονισμένο με την πλάση. Μόλις προκρίθηκες στο επόμενο επίπεδο. Έτοιμος;