Με τον καημό του αν άξιζε τελικά θα μείνουμε

Η αλληλεπίδρασή μας με άλλους ανθρώπους αποτελεί καταλυτικό παράγοντα της διαμόρφωσής μας, πνευματικά και ψυχολογικά. Ανάμεσα σ’ όλα τα υπόλοιπα που επηρεάζει, η επαφή μας με τους άλλους δίνει ένα σημαντικό feedback σε ό, τι αφορά πληροφορίες για το ποιοι είμαστε και τι αξίζουμε. Με άλλα λόγια, παράλληλα με την αυτοκριτική μας η οποία βασίζεται σε καθαρά δικά μας κριτήρια και αρχές, συνδιαμορφώνει την αυτο-εικόνα μας. Ανά άτομο και ανά τομέα, βέβαια, η βάση που δίνουμε στη γνώμη των άλλων για εμάς διαφέρει και διακυμαίνεται σε μεγάλο εύρος.

Αν ξεψαχνίσουμε τις ερωτικές ιστορίες, η σκέψη «τι ήμουνα για σένανε, τι ήσουνα για μένανε, καιρός λοιπόν για να λογαριαστούμε», όπως άριστα έχει αποτυπωθεί στο γνωστό λαϊκό άσμα, αποτελεί διακαές θέλω. Μόνο που το κακό είναι πως η έμφαση συνηθέστερα δίνεται στο πρώτο μισό του στίχου και βασικός μας καημός είναι να μάθουμε τι σκέφτεται ο άλλος για εμάς.

Η αίσθησή μου για το πού τείνει η πλειοψηφία νομίζω πως είναι κοινή για τα θέματα του έρωτα. Είμαστε αρκετά εγωιστές. Αν καλούμασταν να περιγράψουμε τον έρωτα που περιμένουμε, θα τονίζαμε πως θέλουμε να είναι αμοιβαίος. Αν καλούμασταν να πάρουμε θέση στο δίλημμα «Ν’ αγαπάς ή να αγαπιέσαι;», αυθόρμητα θα λέγαμε πως το παν είναι να τα έχουμε και τα δύο ταυτόχρονα. Γιατί είναι πολύ μειονεκτική η θέση του μονόπλευρα ερωτευμένου κι από την άλλη, τι να την κάνουμε την αγάπη αν δεν προέρχεται από εκεί που θέλουμε; Απογοητευόμαστε και πληγωνόμαστε από τον έρωτα. Διστάζουμε να ενδώσουμε σε νέες περιπέτειες.

Γιατί φοβόμαστε μην είμαστε ένας ακόμα ανάμεσα στους άλλους -α-διάφορους ερωτικούς συντρόφους. Συνηθίζουμε να μετράμε την αξία μιας κατάστασης ή ενός συναισθήματος με κριτήριο το αν το άτομο που πέρασε απ’ την καρδιά μας αισθάνθηκε και σκέφτηκε όπως εμείς για εκείνο ή έστω όπως θα θέλαμε. Τι κι αν αγαπήσουμε, αν δεν είμαστε ικανοί ν’ αγαπηθούμε; Η ανασφάλεια αυτή μας χτυπάει άσχημα. Και σε τελευταία ανάλυση, πόσοι μη- αμφίδρομοι έρωτες έχουν καταταχθεί στους μεγάλους;

Η αυτογνωσία είναι μία σημαντική διεργασία με τον εαυτό μας και φυσικά δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τη συμβολή της εικόνας που έχουν οι άλλοι για μας ή που θεωρούμε ότι έχουν. Ωστόσο, όπως και σε κάθε άλλο τομέα, στα ερωτικά θέματα το να προσπαθούμε να εξετάσουμε τη ζωή και τον εαυτό μας δίνοντας έμφαση στο πρίσμα των άλλων, μόνο καταστρεπτικό μπορεί να αποβεί και σίγουρα είναι χάσιμο χρόνου. Καταρχάς να ξεκαθαρίσουμε κάτι· το μόνο σίγουρο που έχουμε για μια κατάσταση είναι η δική μας οπτική επ’ αυτής.  Όλα τα άλλα είναι απλά υποθέσεις. Έτσι, λοιπόν, δεν αξίζει να επηρεαζόμαστε από πράγματα που απλά φανταζόμαστε και τα οποία κατά πάσα πιθανότητα είναι δημιουργήματα των προσωπικών μας ανασφαλειών. Γιατί το μόνο που θα πετύχουμε είναι να τα ενισχύσουμε, επειδή τάχα εκπληρώθηκαν.

Θα μου πεις τώρα, όμως, πως υπάρχει και η περίπτωση που, προς ανακούφιση της περιέργειάς μας, ο άλλος εκφράζει σαφώς με λέξεις και τη δική του οπτική για τη σχέση μας και το τι σκέφτεται για μας. Αλλά ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, τα όσα, θετικά ή αρνητικά, ακούσουμε η μόνη αξία που πρέπει να έχουν είναι συμπληρωματική, ώστε να φωτίσουν κάποιες πλευρές που εμείς δεν είχαμε αντιληφθεί. Πέραν αυτού, η αξία μας δεν έχει σε καμία περίπτωση να κάνει με τη θέση που μας δόθηκε στη ζωή κάποιου, το χώρο και τη σπουδαιότητα που μας παραχωρήθηκε, το χρόνο συνύπαρξης και τους άλλους χαρακτηρισμούς που μας δίνει κάποιος τρίτος.

Μάλιστα, για να κάνω και σαφέστερο το διακύβευμα, σημασία δεν έχει πώς σε θυμάται κάποιος και τι ήσουν για τη ζωή του, αλλά το πώς εσύ τον έχεις κρατήσει μέσα σου. Προσπαθώντας ν’ ανακαλύψεις την πραγματική σου θέση στο μυαλό και τη ζωή κάποιου και το γιατί να είναι αυτή που είναι, αναλώνεις την ενέργειά σου στην ουσία μελετώντας τη ζωή κάποιου άλλου. Αντίθετα, μπορείς να χρησιμοποιήσεις όλη τη διάθεση για ανάλυση κοιτώντας την κατάσταση εκ των έσω, έχοντας έτσι την ευκαιρία να μάθεις πολλά για σένα. Πράγματα που δεν είναι εικασίες ούτε δικές σου ούτε κάποιου άλλου. Είναι δεδομένα. Είναι το ξετύλιγμα ενός μίτου που σε οδηγεί στη χαρτογράφηση της σχέση σου.

Προσπαθώντας να ορίσεις τι σημαίνει ο άνθρωπος αυτός για σένα θα δεις αρχικά τι σε ελκύει στους ανθρώπους. Θα κατανοήσεις πως η αλήθεια αυτού που έζησες βρίσκεται στο πώς ακριβώς βίωσες την κάθε στιγμή της εμπειρίας και όχι στα συναισθήματα που προέκυψαν με το τέλος της. Θα μπορέσεις να ανακαλύψεις πώς σε άλλαξε ο άνθρωπος αυτός, τι σου έδωσε και τι πήρε από σένα. Και ναι, θα καταλάβεις το πόσο όμορφο είναι να ξέρεις ότι μπορείς να νιώθεις και μπορείς να δίνεις πράγματα απ’ την ψυχή σου. Αν επικεντρωθείς στο δικό σου βίωμα και στο το γιατί εσύ θελήσεις να είναι κομμάτι της ιστορίας σου, θα πάψεις να φοβάσαι ν’ αφεθείς.  Γιατί θ’ ανακαλύψεις πως ακόμα κι αν κάτι τελειώσει και προκαλέσει πόνο, το ταξίδι κι οι αναμνήσεις από αυτό είναι που θα σε συνοδεύουν στη ζωή σου.

Όλα τα πράγματα είναι θέμα οπτικής γωνίας λένε και γι’ αυτό τα μάτια του αφηγητή δεν πρέπει να ‘ναι άλλα από εκείνα του πρωταγωνιστή, ένα ζευγάρι μάτια που αναγνωρίζει τα πάντα ως εμπειρίες.