Στον αγύριστο τα δήθεν «να προσέχεις»

Κάθε φορά που ακούω την ευχή «να προσέχεις», μία απάντηση μου έρχεται στο μυαλό, «βρε, άντε στο διάολο». Κακές λέξεις, ξέρω, όμως βγαίνουν ασυναίσθητα, δεν το θέλω, αλλά είναι όπως όταν κάποιος, σου πατάει τον κάλο στο πόδι κι εσύ φωνάζεις «άουτς», κάτι τέτοιο μου συμβαίνει. Δεν είναι οι λέξεις, εκείνες που μου προκαλούν και ίσως σου προκαλούν κι εσένα αποστροφή και καχυποψία, αλλά οι καταστάσεις που τις συνοδεύουν.

Όπου, «να προσέχεις», το σκηνικό ίδιο. Αποτσίγαρα στο τασάκι, καπνός, συνήθως η ώρα ξημερώματα, δακρισμένα μάτια και μερικές φορές μια βαλίτσα στο διάδρομο να περιμένει. Καταστάσεις αποχαιρετισμού, σε ανθρώπους που δεν αρέσουν οι αποχαιρετισμοί, να μη σου τύχει. Είναι σαν να συμμετέχεις σε μεσαιωνικά βασανιστήρια που δεν μπορείς να αποφύγεις. Το χειρότερο είναι όταν αυτά τα «αντίο», συνοδεύονται από βαρύγδουπες εκφράσεις, όπου αυτός που τις εκφέρει τις λέει με σκοπό να χαϊδέψει τις πληγές που ο ίδιος έφτιαξε για να τελειώνει μια ώρα αρχύτερα να πάρει τη βαλίτσα που περιμένει στο διάδρομο και να φύγει.

Πετάει λοιπόν τις τελευταίες θλιβερές του εκφράσεις κι εσύ μαζεύεις τα «να προσέχεις, καλή τύχη, σ’ αγαπώ», που λέει και ο Βασίλης Παπακωσταντίνου και μαζί με αυτά και τα κομμάτια σου και μένεις να παρατηρείς το διάδρομο που τώρα πια δεν υπάρχει βαλίτσα.

Όποιος έχει πιστέψει έστω και μία φορά σε αυτές τις εκφράσεις, είναι τουλάχιστον χαζός. Κανένας άνθρωπος δε σου ζητάει να προσέχεις, όταν ενδιαφέρεται πραγματικά. Δε στο ζητάει γιατί οι άνθρωποι, όταν κόπτονται για κάποιον φροντίζουν να μένουν οι ίδιοι εκεί να επιβλέπουν αυτόν που θέλουν να είναι καλά. Δε φεύγουν αφήνοντας πίσω τους ευχές και τη συνείδησή τους ήσυχη ότι εκείνοι ευχήθηκαν το καλύτερο.

Τα «να προσέχεις» που ακούμε είναι μόνο μια μικρή παρηγοριά στη συνείδηση των αποχωρούντων και τίποτα άλλο. Είναι θρασείς λέξεις, ξετσίπωτες που λέγονται μόνο για να ειπωθούν και για να καλύψουν με ένα δάκτυλο εκείνους τους ανθρώπους από τα λάθη τους.

Άλλωστε είναι οξύμωρο να λαμβάνεις ευχές από εκείνους που κατάφεραν εκείνα που εύχονται να μη γίνονται ποτέ πραγματικότητες. Δώρον άδωρον το ξεπροβόδισμά τους. Υποκριτικό και θορυβώδες. Δεν είναι κονσέρβες τα συναισθήματα για να τα κλείνεις μέσα σε μερικές εκφράσεις που δεν εννοείς και να τα διατηρείς για χρόνια. Ούτε υπάρχει κανένας νόμος συναισθημάτων που ορίζει ότι το να βγεις από το λαβύρινθο προϋποθέτει γελοίες ευχές και φαρισαϊκές αγκαλιές.

Διότι έχουμε και τις υποκριτικές κινήσεις που συνοδεύουν αυτά τα ληγμένα «να προσέχεις», που λένε οι άνθρωποι. Σφιχτές αγκαλιές, κανά δυο δάκρυα και αυτά με το ζόρι και φιλιά τελευταία που προσποιούνται ότι είναι διαρκείας αλλά στην πραγματικότητα είναι πιο βιαστικά και από τρένο που σφυρίζει. Βιαστικά να ξεφύγουν από τις στιγμές και να σε αφήσουν εσένα να «προσέχεις» ενώ εκείνοι θα τα πίνουν στην υγεία των επόμενων που έρχονται.

Άλλωστε μπορούν να σου τύχουν τόσα πολλά τώρα που σε αφήνει ο άλλος ο άνθρωπος στην τύχη σου, μπορεί να πάθεις ηλεκτροπληξία από το πιστολάκι, να πέσει ο ουρανός στο κεφάλι σου, να σε απαγάγουν εξωγήινοι, να χαθείς στο δάσος της πλατείας Ομονοίας στην Αθήνα, να συναντήσεις τους Λεστριγώνες και τους κύκλωπες άλλα κι άλλα τόσα πιθανά να συμβούν. Βέβαια τώρα έχοντας μαζί σου μία ευχή να σε συντροφεύει όλα θα γίνονται πιο εύκολα.

Βρε δε μας αφήνουν ήσυχους όλοι οι δήθεν που μας έχουν περιτριγυρίσει, μήπως και ησυχάσουμε κάποια στιγμή; Εκείνοι που νομίζουν ότι με μερικές λέξεις θα μας παραμυθιάσουν και δε θα καταλάβουμε ότι αποχωρούν απλώς επειδή καρφάκι δεν τους καίγεται αν προσέχουμε ή αν δεν προσέχουμε. Ακόμη και «άντε πνίξου» να μας έλεγαν, πάλι την ίδια σημασία θα είχε και για εμάς και για αυτούς. Κανείς δεν προσέχει τα βήματά του στηριζόμενος στα λόγια αυτών που αποχωρούν. Τα προσέχει επειδή το επιθυμεί ο ίδιος και επειδή θα το έκανε είτε ήταν μόνος είτε όχι.

Άλλωστε όποιος θέλει να προσέχει τον αλλον καθεται δίπλα του και τον προσέχει, απλά πράγματα. Για να τελειώνουμε κανένα «να προσέχεις», δεν πρέπει να γίνεται αποδεκτό εκτός αν το λένε άνθρωποι που έχουν ρόλο στη ζωή σου, όλα τα υπόλοιπα είναι κακομαθημένες λέξεις που λέγονται με μόνο σκοπό να σε εξοργίσουν.

Έτσι κι αλλιώς, αυτοί που φεύγουν ανήθελαν να μας πουν μια ευχή που να πιάσει τόπο ας μας έλεγαν όταν μπήκαν στη ζωή μας να προσέχουμε τους ίδιους.

Για τα δήθεν «να προσέχεις», μόνο «αντέ στον αγύριστο», έχουμε να πούμε.