Το όχι σου οφείλει να είναι όχι, αυτή ήταν η πιο χρήσιμη συμβουλή που μου δόθηκε μέχρι σήμερα και για καλή μου τύχη αρκετά νωρίς, στην αρχή της δεύτερης δεκαετίας της ζωής μου.
«Το όχι σου είναι όχι, είναι πιο δυνατό από κάθε συνθήκη. Μην το ξεχνάς ποτέ. Δε θα πεις ποτέ ναι σε κάτι που δεν θέλεις ή σε βρίσκει αντίθετη» μου είχε πει ο Όρνε.
Ναι, το όχι σου είναι πιο δυνατό από κάθε συνθήκη. Θυμήσου στο σχολείο όταν η παρέα που θεωρούντο in και εσύ ήθελες τόσο να είσαι μέλος αυτής, πόσες φορές συμφώνησες ενώ ήθελες να φωνάξεις όχι;
Σκέψου τον γκόμενο ή το κορίτσι που δεν ήθελες πια όταν σε ρωτούσε αν τον/την αγαπάς και αντί να πεις όχι είπες ένα χλιαρό ναι που δεν το ένιωθες;
Πόσες φορές ανέλαβες περισσότερη δουλειά στο γραφείο γιατί δεν μπορούσες απλά να πεις «όχι, δεν προλαβαίνω» ώστε να μην σε χαρακτηρίσουν ανεπαρκή ή αντιπαραγωγικό;
Πόσες φορές συμφώνησες με απόψεις άλλων ενώ μέσα σου ούρλιαζες πως δεν είναι έτσι;
Σε αφήνω για λίγο στις σκέψεις σου και συνεχίζω.
Με ένα μικρό υπολογισμό λέμε ναι τουλάχιστον 9 στις 10 φορές όταν αυτό μας ζητηθεί, ενώ αν είχαμε δουλέψει λίγο με την ιδέα ότι αυτή είναι η δική μας ζωή και δεύτερη δεν έχεις, θα ήταν 2 στις 10.
Ξέρεις, το να λες συνέχεια ναι, δε σε κάνει αυτόματα αρεστό, ευχάριστο και περιζήτητο, αλλά περισσότερο θα έλεγα ιδρυματικό. Το ναι πρέπει να το θέλεις, πρέπει να το νιώθεις, να το λες και να το εννοείς, να δηλώνει τη συμμετοχή σου χωρίς να σε καταπιέζει και να σε δεσμεύει σε διαδικασίες και ενέργειες που δεν γουστάρεις.
Εκεί που έρχεται το όχι στην άκρη της γλώσσας σου, μην το φιμώνεις.
Μην σκέφτεσαι πώς θα σε δουν οι άλλοι, αν θα είσαι λιγότερο συμπαθής, αν σε χαρακτηρίσουν πνεύμα αντιρρησίας ή αντιλογίας. Είναι και ο φόβος από την άλλη που δε σου αφήνει πολλά περιθώρια για αυτοκυριαρχία, ο φόβος της απόρριψης και τη μη αποδοχής, να μη σε χαρακτηρίσουν εγωιστή, αγενή, παρτάκια.
Το όχι όμως είναι ακόμη πιο δυνατό όταν οι συνθήκες είναι φαινομενικά αντίξοες για να το πεις, σε βοηθάει να χτίζεις υγιείς και ειλικρινείς σχέσεις με τους ανθρώπους που συναναστρέφεσαι. Το όχι σου είναι η δύναμή σου απέναντι σε όσα και όσους σου κλέβουν αέρα και δίνει μια άλλη αξία στο ναι.
Δηλώνει αυτογνωσία και ισχυρή θέληση και είναι δύσκολο επίτευγμα, γιατί κακά τα ψέματα θέλει δουλειά για να τα καταφέρεις να λες όχι χωρίς να φρικάρουν τα μέσα σου για τις συνέπειες.
Προσωπικά αν με ρωτάς εκτιμώ περισσότερο έναν άνθρωπο που θα πει όχι και θα το λέει από την ψυχή του από αυτόν που τον χαρακτηρίζουν ως βολικό.
Θέλει τόλμη και θάρρος να αρνηθείς. Θέλει κότσια. Ναι, θέλει. Δεν είναι αντίδραση άνευ λόγου και αιτίας, δεν είναι η ασπίδα σου στο ξεβόλεμα και στο μοίρασμα, δε μιλάμε για τέτοια όχι αβίαστα που τα χρησιμοποιούμε προς αποφυγήν ανάληψης δράσης και ευθυνών. Για το όχι που πηγάζει από τα μέσα σου, από τις αξίες σου και τις ηθικές αρχές σου, από την αγάπη που τρέφεις για τον εαυτό σου. Για αυτά τα όχι σου μιλάω.
Για αυτό άσε λοιπόν την καταστροφολογία στην άκρη για το τι μπορεί να ακολουθήσει μετά το όχι, πέτα από το παράθυρο τους φόβους που σε ελέγχουν, σε πνίγουν και σε θυμώνουν και σε εμποδίζουν να ανασάνεις.
Γιατί το όχι εκτός από υπερβατικό είναι και λυτρωτικό, έχει βαρύτητα και προσδίδει αξία σε κάθε ναι που θα πεις από εδώ και στο εξής.