Θα τους συναντήσεις εκεί έξω. Είναι αρκετοί και θα τους καταλάβεις γρήγορα. Άνθρωποι γοητευτικοί, ευφυείς, θα μπορούσε κανείς να τους χαρακτηρίσει και χαρισματικούς. Δείχνουν να διαθέτουν μια ξεχωριστή δύναμη ψυχής. Βλέπεις, όταν εσύ αντιμετωπίζεις τις φουρτούνες της ζωής σου και θέλεις να κλειστείς στο καβούκι σου και να εξαφανιστείς απ’ όλους κι απ’ όλα, αυτοί γελάνε, κοροϊδεύουν την κατάσταση κατάμουτρα και συνεχίζουν απτόητοι παρακάτω.
Μα πώς τα καταφέρνουν; Τι αξιοθαύμαστοι που είναι, ε; Εσύ δεν έχεις διάθεση ούτε να χαμογελάσεις κι αυτοί μετουσιώνουν τον πόνο και το φόβο σ’ αστεία και πετυχημένες ατάκες! Πλάκα μας κάνουν;
Λίγο-πολύ ίσως να το ‘χουμε δοκιμάσει όλοι με μικρότερη ή μεγαλύτερη επιτυχία ανά περίπτωση. Το γέλιο δίνει δύναμη, ενέργεια κι είναι τόσο εντυπωσιακό να ξεπερνάς τις καταστάσεις μ’ ένα αυτοσαρκαστικό σχόλιο που δείχνει την άνεσή σου, την άτρωτη φύση σου, την εξυπνάδα σου, το χιούμορ σου, το πόσο «δε μασάς εσύ από ζόρια», βρε παιδί μου!
Ωραίο πράγμα, δεν το συζητώ. Γιατί «η ζωή είναι μικρή, για να την παίρνουμε στα σοβαρά», γιατί «μόνο έτσι τη βγάζεις καθαρή», γιατί «αν δεν το πάρεις πιο χαλαρά και πιο ελαφρά, θα πάθεις τίποτα». Το δίκιο να λέγεται κι εννοείται ότι κανείς και τίποτα δεν αξίζει να μας πεθάνει ή να μας βυθίσει σε θλίψη βαθιά και ατελείωτη.
Όμως, κάποιο λάκκο έχει η φάβα, γιατί δεν μπορεί κάποιοι να τα καταφέρνουν τόσο απλά κι ανώδυνα κι άλλοι να χτυπιούνται σαν χταπόδια, για να βρουν μια άκρη. Τι είδους «κοκαλάκι της νυχτερίδας» διαθέτουν, λοιπόν, αυτοί οι άνθρωποι που γελάνε με τους φόβους τους;
Αυτή η κατηγορία, που λες, έχει ανακαλύψει ένα εξαιρετικής ποιότητας «όπλο πρώτης γραμμής». Όταν οι δράκοι κάνουν επίθεση, βγαίνουν μπροστά κάτι χαμογελαστά ανθρωπάκια, τους δείχνουν με το δάχτυλο και ξεκαρδίζονται στα γέλια. Τους υποτιμάνε, τους ψαρώνουν και πολλούς απ’ αυτούς τους κατατροπώνουν. Άψογα μέχρι εδώ.
Υπάρχει, όμως, ένα μεγάλο ενδεχόμενο, μια αξιοσημείωτη πιθανότητα, κάποιοι δράκοι να ‘ναι πιο δυνατοί απ’ όσο λέγανε οι υπολογισμοί. Υπάρχει μια περίπτωση να μη μασήσουν και να προχωρήσουν εξαγριωμένοι κατά πάνω σου ή, ακόμα χειρότερα, να φερθούν κι αυτοί πονηρά και να τρυπώσουν στο όμορφο κάστρο του μυαλού σου.
Έτσι κάνουν οι μεγάλοι φόβοι, οι ισχυροί. Τρυπώνουν σε μια γωνίτσα του μυαλού σου, σου κρύβονται κι όταν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές κάνουν την εμφάνισή τους. Και δε σηκώνουν από αστειάκια κι από γελάκια. Αν αυτά είναι τα μόνα σου όπλα, την έβαψες.
Ο αυτοσαρκασμός είναι μια ωραία τεχνική, για όποιον του ταιριάζει. Σε βοηθάει να μην πνίγεσαι σε μια κουταλιά νερό, να μη μεγαλοποιείς ασήμαντες καταστάσεις. Είναι φίλος της αυτογνωσίας κι εχθρός του κόμπλεξ.
Όποιος μιλάει άνετα για όσα τον φοβίζουν ή τον πονάνε, έχει εικόνα του τι συμβαίνει και δε διστάζει να την αντικρίσει κατάματα. Έχει συμφιλιωθεί σ’ ένα μεγάλο βαθμό με τον εαυτό του και το δείχνει και στους άλλους. Αυτό από μόνο του είναι ένα σπουδαίο πρώτο βήμα, ειδικά αν σκεφτεί κανείς πόσοι άνθρωποι γύρω μας περνάνε ολόκληρες ζωές προσποιούμενοι ότι δεν τρέχει τίποτα, ότι τα ‘χουν όλα υπό έλεγχο και μια μέρα καταρρέουν, έτσι απλά.
Η ζωή δεν είναι τόσο απλή κι αστεία, όσο θέλουν να την παρουσιάζουν κάποιοι, ούτε όμως μαύρη και τραγική. Εσύ διαλέγεις τις μάχες σου, εσύ επιλέγεις ποια θα προσπεράσεις γελώντας και με ποια θα κάτσεις ν’ ασχοληθείς στα σοβαρά. Επιφανειακός με τ’ ανούσια και βαθύς με τα ουσιώδη, νομίζω εκεί είναι το κλειδί και πάνω απ’ όλα στην ικανότητα να ξεχωρίζεις τα μεν από τα δε.
Ν’ αυτοσαρκάζεσαι όταν σου βγαίνει πηγαία κι αυθόρμητα, μην το πνίγεις. Είπαμε, τα μικρά κι ανούσια προβλήματα τα σκοτώνει το γέλιο. Αλλά μη μείνεις εκεί. Γι’ αυτά που ‘χουν βάθος κι ουσία να μπεις πιο μέσα, να κουβεντιάσεις μαζί τους, να συγκρουστείς, να κλάψεις και να εξελιχθείς.
Κι αν μια μέρα ανακαλύψεις ότι έχουν τρυπώσει πολλοί δράκοι στο κάστρο σου, μη φύγεις τρέχοντας. Πιάσ’ τους έναν-έναν κι εξήγησέ τους ποιος κάνει κουμάντο εκεί μέσα.
Επιμέλεια Κειμένου Ζωής Ναούμ: Ιωάννα Κακούρη