Είναι φυσικό κι αναμενόμενο ν’ ακούσεις μες τη μέρα κάτι που δεν ήξερες, να μάθεις κάτι καινούριο ή ακόμη και να ανατραπεί η άποψή σου για κάποιο ζήτημα. Κάποια άτομα -ακόμα κι αν δεν το κάνουν συνειδητά- επιδιώκουν να κρύβονται πίσω από τις σκιές των άλλων, να μην αφήνουν τις δικές τους φωνές να ακουστούν. Αυτό συμβαίνει κυρίως γιατί έχουν μεγαλώσει με τέτοιο τρόπο που έμαθαν να δρουν παθητικά.
Τα άτομα αυτά έχουν την τάση μετά την ενηλικίωσή τους να επιδιώκουν να δεθούν συναισθηματικά με κάποιο πρόσωπο, ώστε να να συνεχίσει να υφίσταται η εξαρτητική συμπεριφορά που είχαν αναπτύξει στα πλαίσια της οικογένειάς τους. Αναζητούν έναν άνθρωπο που πέρα από τον ρόλο του συντρόφου θα μπορέσει να υποκαταστήσει κατά κάποιο τρόπο τους γονείς τους. Φοβούνται τη μοναξιά και αισθάνονται πως δεν είναι ικανοί να προσέχουν τον εαυτό τους, πως για να ‘ναι ευτυχισμένοι και να τα βγάλουν πέρα χρειάζονται βοήθεια και στήριξη από κάποιο άλλο πρόσωπο.
Τα άτομα αυτά αρνούνται επίμονα να αναλάβουν τις ευθύνες τους, αφού τρομάζουν και μόνο στην ιδέα πως θα αποτύχουν και πως δε θα καταφέρουν να προφυλαχτούν όταν παρουσιαστεί ανάγκη. Το μυαλό τους είναι έτοιμο να εκραγεί από τις ανήσυχες σκέψεις που τους οδηγούν στο συμπέρασμα πως για να τα βγάλουν πέρα πρέπει να ‘χουν δίπλα τους κάποιον άλλο. Οι πράξεις τους μοιάζουν μ’ αυτές που θα έκανε ένα ρομπότ, είναι δηλαδή σαν να ‘χουν ρυθμιστεί να πορεύονται σ’ ένα μονοπάτι, το οποίο ακόμα και αν διαθέτει επιλογές για νέους δρόμους, εμπειρίες και συναισθήματα, αυτοί επιλέγουν συνειδητά να εγκλωβιστούν ή να παραμείνουν στάσιμοι σ’ ένα συγκεκριμένο σημείο για να μη χρειαστεί να υπερασπιστούν και να προστατέψουν τον εαυτό τους.
Η παιδική τους ηλικία και η στάση των γονέων τους συνέβαλε καθοριστικά στην ανάπτυξη της εξαρτητικής συμπεριφοράς. Υπάρχουν φορές που οι γονείς αγαπάνε τόσο πολύ τα παιδιά τους που στην προσπάθειά τους να τους παρέχουν τα πάντα περιορίζουν τη δυνατότητά τους ν’ αναλάβουν πρωτοβουλίες και να πιστέψουν πως είναι ικανά να φροντίσουν τον εαυτό τους. Όταν λοιπόν έχει μάθει κανείς να του συμπεριφέρονται κατ’ αυτόν τον τρόπο αφενός δεν μπορεί να απαρνηθεί την προσοχή και το ενδιαφέρον που λάμβανε στα πλαίσια της οικογένεια -με αποτέλεσμα να προσπαθεί να το υποκαταστήσει- και αφετέρου δεν έχει μάθει να πατάει στα πόδια του, ώστε να μπορεί να μην έχει ανάγκη κανέναν και να παίρνει τις δικές του αποφάσεις χωρίς τη συμβολή τρίτων.
Το να ψάχνεις μια σχέση στην οποία θα μπορέσεις εσύ να κολλήσεις, να δεθείς με το συγκεκριμένο πρόσωπο και κατόπιν να εκδηλώσεις στοιχεία εξάρτησης δεν είναι υγιές, καθώς πολλές φορές τα κριτήρια επιλογής δεν είναι αντικειμενικά. Παράλληλα το πρόσωπο το οποίο ψάχνεις θέλεις κατά κάποιο τρόπο πρέπει να ανταποκρίνεται σε έναν συγκεκριμένο ρόλο, σε αυτόν που εσύ έχεις στο μυαλό σου. Θεμέλια μιας σχέσης όμως αποτελούν η σύνεση, ο ορθολογισμός, η αγάπη, η σφοδρή επιθυμία να αγκαλιάσεις τον άνθρωπό σου, επειδή το θες κι όχι επειδή το έχει ανάγκη ή στο έχει ζητήσει.
Τα παράπονά σου πρέπει πρώτα να τα εκφράζεις στον εαυτό σου και μετά στους άλλους. Πρέπει να μάθεις να σ’ αγαπάς χωρίς να ζητάς την αγάπη των άλλων -των γονιών ή του συντρόφου σου- για να νιώσεις σημαντικός. Είτε έχεις ταίρι είτε είσαι μόνος, οφείλεις να μάθεις να στέκεσαι στα πόδια σου. Ο δρόμος μοιάζει ατέλειωτος και εσύ πρέπει να πάρεις την απόφαση να προχωρήσεις μπροστά μέχρι να βρεις τους σταθμούς εκείνους που θα καταφέρουν να αλλάξουν για πάντα τη ζωή σου. Αν πάλι μείνεις στάσιμος, ο δρόμος θα συνεχίσει να φαντάζει μακρύς, με μόνη διαφορά ότι θα σου φωνάζει να πλησιάσεις, ενώ εσύ θα μένεις πίσω.
Δεν έχεις ανάγκη από κανέναν να σε πιάσει απ’ το χέρι για να σε πάει ένα βήμα παραπέρα. Μπορείς να τα καταφέρεις μια χαρά και μόνος σου. Δε χρειάζεται να ‘σαι εξαρτημένος από ταίρι, οικογένεια, παρέες. Η προσωπικότητά σου αρκεί για να βρεις την άκρη σε όλα!
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.