Μια κρυφή ματιά μέσα στη βιομηχανία των μάγων

«Θέλεις να δεις ένα μαγικό;»

Ως παιδιά, όλους μας εξίταρε να δούμε ένα μαγικό κόλπο. Κέρματα να βγαίνουν από τα αυτιά μας, τραπουλόχαρτα που μετακινούνται από μια τυχαία θέση μέσα στην τράπουλα στον πάτο του πάκου και λαγοί που βγαίνουν από ένα καπέλο είναι μόνο ελάχιστα από εκείνα που μας έκαναν να ξεφωνίζουμε από ενθουσιασμό και να μας κάνουν να αναρωτιόμαστε πώς στο καλό το έκανε αυτό ο «μάγος». Μεγαλώνοντας, κάποια από αυτά μπορέσαμε να τα αποκωδικοποιήσουμε, υπάρχουν όμως και πάρα πολλά, ίσως τα περισσότερα απ’ αυτά για τα οποία ο εγκέφαλός μας αρνείται να δεχτεί μια λογική εξήγηση για το πώς πραγματοποιήθηκαν.

Για αρχή, θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τι ακριβώς είναι αυτή η «μαγεία». Δε μιλάμε φυσικά για φίλτρα, βότανα, πόδια βατράχων, φτερά νυχτερίδων και «Χόκους Πόκους», αλλά για μια μορφή διασκέδασης και ψυχαγωγίας. Ο «μάγος» ή ταχυδακτυλουργός είναι απλά ένας πολύ χαρισματικός καλλιτέχνης που χρησιμοποιεί με εξαιρετική μαεστρία τα χέρια του, καθώς και πολλά αντικείμενα, με σκοπό να δημιουργήσει ένα μοναδικό θέαμα. Οι μάγοι, αψηφώντας νόμους της φυσικής, της χημείας, της μηχανικής, ακόμα και της λογικής, φλερτάρουν μέχρι και με το να χάσουν τη ζωή τους.

Η ταχυδακτυλουργία, ή «μαγεία» όπως οι ίδιοι επιθυμούν να αποκαλούν την τέχνη τους, δεν είναι φαινόμενο την σημερινής εποχής. Υπάρχουν αποδείξεις πως στην εποχή των Φαραώ, 3.000 χρόνια πριν, οι διασκεδαστές της αυλής πραγματοποιούσαν κόλπα που έκοβαν την ανάσα και προξενούσαν σοκ στους θεατές. Μέσα σε αυτά τα 3.000 χρόνια οι τεχνικές δεν άλλαξαν και πολύ, απλώς η τεχνολογία είναι πλέον με το μέρος των μάγων, οπότε ο τομέας έχει αποκτήσει μια μυστικιστική πλευρά, που δυσκολεύεται να αποκαλυφθεί στους κοινούς θνητούς.

Είτε μιλάμε για τον Χάρι Χουντίνι, τον βασιλιά των αποδράσεων επάνω στη σκηνή, είτε για τον Ντέιβιντ Κόπερφιλντ, που κατάφερε να εξαφανίσει το Άγαλμα της Ελευθερίας, είτε για τον ατρόμητο Ντράμοντ Μάνι-Κουτς που σοκάρει τους πάντες με τα κόλπα που κάνει που τον φτάνουν στο χείλος του απόλυτου τέλους, για να γυρίσει πίσω σώος και αβλαβής, η τέχνη του όπτικαλ ιλούζιον δεν είναι εντελώς αθώα. Το μυστικό για να πούμε την αλήθεια κρύβεται σε αυτήν ακριβώς τη λέξη.

Οι μάγοι αυτού του είδους έχουν πολλούς άσσους στα μανίκια τους που τους βοηθάνε να φέρουν εις πέρας τα κόλπα τους, είτε μιλάμε για ένα «μαγικό» καπέλο ή για κάτι ακόμα μεγαλύτερο. Καθρέπτες που δημιουργούν οπτικές ψευδαισθήσεις, μυστικά περάσματα πίσω από φαινομενικά συμπαγείς τοίχους, κλειδαριές που ενώ φαίνονται πως έχουν κλειδώσει καλά, με ένα μαγικό κουμπάκι κάπου κρυμμένο ανοίγουν σε νανοδευτερόλεπτα και πάνω απ’ όλα αυτά ένα χρονόμετρο να αυξάνει την αγωνία, συνθέτουν ένα σκηνικό που κόβει την ανάσα.

Το απαίδευτο μάτι του απλού θεατή δυσκολεύεται να «πιάσει» το κόλπο, ενώ η ταχύτητα που πραγματοποιείται το τρικ είναι ένας ανασταλτικός παράγοντας που εμποδίζει τον εγκέφαλο να επεξεργαστεί αυτό που μόλις είδε. Το αποτέλεσμα όμως είναι πάντως το ίδιο. Το κοινό παρακολουθεί εκστασιασμένο τα όσα διαδραματίζονται επάνω στη σκηνή. Προσθέτοντας και λίγους «τυχαίους» θεατές -που δεν είναι τίποτα περισσότερο από συνεργάτες του ίδιου του μάγου, οι οποίοι εντελώς «τυχαία» επιλέγονται για τα εν λόγω κόλπα- και έτοιμο το κόλπο.

Επίσης, δε θα πρέπει να ξεχνάμε τον παράγοντα «ατμόσφαιρα». Χαμηλωμένα φώτα που κρύβουν πολλά από τα βοηθήματα του μάγου, καπνοί που έχουν ακριβώς τον ίδιο στόχο, μουσική που κάνει τις τρίχες του αυχένα σου να σηκώνονται ίσως και μια δόση μυστηρίου στη φωνή του αφηγητή– μάγου πάντα είναι ευπρόσδεκτα και το κοινό αποπροσανατολίζεται και δεν μπορεί να συλλάβει το κόλπο αυτό καθ’ αυτό.

Για όσους θεωρούν πως το να ασκεί κάποιος την τέχνη της ταχυδακτυλουργίας είναι κάτι απλό και «σίγα μωρέ, τι έκανε;», θα πρέπει να ξέρει πως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Μπορεί να σου φαίνεται εύκολο να βγάλεις ένα κουνέλι από το καπέλο σου αλλά το να πραγματοποιήσεις ένα κόλπο που πραγματικά θα κάνει το κοινό σου να βγάλει κραυγές χρειάζεται πολλές θυσίες. Οι περισσότεροι μάγοι δηλώνουν πως η ζωή τους αγγίζει τα όρια του ασκητισμού. Ελάχιστο φαγητό, ακόμα πιο ελάχιστος ύπνος, πολλές ώρες γυμναστικής και φυσικά καταστάσεις που φέρνουν το σώμα στα όριά του είναι μόνο μερικά από κείνα που ακολουθούν με ευλαβική αφοσίωση. Λογικό εάν αναλογιστούμε πως θα πρέπει το σωματικό βάρος να είναι το ελάχιστο δυνατό για να πετύχουν μια φαινομενική αιώρηση ή πως θα πρέπει να περάσουν ώρες εξάσκησης για να κρατήσουν την αναπνοή τους κάτω από το νερό για μεγάλο χρονικό διάστημα, όσο θα προσπαθούν να λύσουν το σκοινί που τους κρατάει δεμένους στον πάτο ενός γυάλινου κουτιού.

Όπως και να έχει όμως το θέμα, ακόμα κι αν γνωρίζουμε πολύ καλά πως όλο αυτό είναι απλά μια οφθαλμαπάτη, πάντα μας ενθουσιάζει μια τέτοιου είδους παράσταση. Και φυσικά δεν μπορούμε να σταματήσουμε να αναρωτιόμαστε π;vς στο καλό κατάφερε να το κάνει. Κάποιες φορές μπορεί να αναφωνήσουμε πως βρήκαμε τη λύση, ενώ τις περισσότερες σπάμε για μέρες το κεφάλι μας αλλά άκρη δε βγάζουμε. Δε χρειάζεται όμως να αποκαλυφθούν τα μυστικά, γιατί αλλιώς, χάνεται η μαγεία.