Compliment Sandwich· υπάρχουν και καλύτερες μέθοδοι κριτικής

To Compliment Sandwich ή αλλιώς feedback sandwich είναι μια απ’ τις τεχνικές που δίνουν σε κάποιον την εικόνα ότι ακούει καλά λόγια απ’ τους άλλους -κι έτσι η αυτοπεποίθησή του τονώνεται-, ενώ η πραγματικότητα είναι κάπως διαφορετική. Πολλές φορές μπορεί να σου τύχει να δεχθείς θετικά σχόλια απ’ τον εργοδότη σου για ορισμένα στοιχεία του χαρακτήρα σου που να περιλαμβάνει όμως και κάτι αρνητικό σχετικά με τη δουλειά σου. Η στάση σου απέναντι στην κριτική μοιάζει με το σάντουιτς, στο οποίο δε δίνουμε βάση στο ψωμί, αλλά στο περιεχόμενο, δηλαδή στα υλικά που υπάρχουν σ’ αυτό.

Το σάντουιτς των κομπλιμέντων δημιουργήθηκε σε μια προσπάθεια να γίνει κριτική σε κάποιον χωρίς να νιώσει άσχημα στο τέλος. Επί της ουσίας κάνεις σε κάποιον ένα κομπλιμέντο, μετά του λες κάτι αρνητικό και κλείνεις μ’ ένα ακόμη κομπλιμέντο για τον χαρακτήρα του. Η ανάπτυξη και η εφαρμογή δυναμικών δεξιοτήτων είναι ζωτικής σημασίας για τη διαχείριση καταστάσεων που αφορούν στην επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων. Το Compliment Sandwich όμως είναι μια μέθοδος κριτικής που στην τελική κάνει τον άλλον να νιώθει άσχημα.

Ο άνθρωπος δεν είναι γεννημένος για ν’ ακούει πάντα κομπλιμέντα και θετικά σχόλια απ’ τους γύρω του, επηρεάζεται όμως απ’ την κρίση και την κριτική των άλλων, μ’ αποτέλεσμα να επηρεάζεται η ψυχολογία του, γεγονός που θα του δημιουργήσει αρνητισμό και σκαμπανεβάσματα, καθώς συχνά ο τρόπος που χρησιμοποιείται από κάποιους ανθρώπους η συγκεκριμένη μορφή χειραγώγησης δεν είναι κι ο καλύτερος. Η προσπάθεια να ενισχύσεις θετικά κάτι αρνητικό δεν είναι ο καλύτερος τρόπος να τονώσεις την ψυχολογία κάποιου.

Φανταστείτε ότι είστε επικεφαλής σε εταιρία marketing κι ο προϊστάμενός σας, μόλις σας κάλεσε για να σας μεταφέρει μια κριτική που περιέχει και αρνητικά σχόλια. «Είσαι απ’ τους καλύτερους και αυτό το έχεις αποδείξει μέσα απ’ τη δουλειά σου. Είσαι ο πιο έξυπνος στο τμήμα. Η ομάδα σου όμως ήταν σε χαμηλό επίπεδο κατά τη διάρκεια της εβδομάδας που πέρασε κι αυτό μας δημιουργεί σκέψεις για το μέλλον. Φυσικά όλα αυτά στα λέω, γιατί είσαι ταλαντούχος και ξέρω ότι μπορείς να τα καταφέρεις και καλύτερα».

Τι παρατηρήσαμε στην παραπάνω κριτική; Αυτό που ονομάζουμε Compliment Sandwich. Ο εργαζόμενος άκουσε κομπλιμέντα, ότι είναι ο πιο έξυπνος στο τμήμα! Αυτό που δεν άκουσε όμως κι ίσως δεν κατάλαβε κατά τη διάρκεια της κριτικής, είναι ότι η δουλειά του κι η ομάδα του βρίσκονται σε κίνδυνο, καθώς η απόδοσή είναι χαμηλή. Αυτό συμβαίνει στους περισσότερους ανθρώπους που λαμβάνουν κριτική που στην αρχή και στο τέλος της περιλαμβάνει άσχετα γενικόλογα κομπλιμέντα.

Η εποικοδομητική κριτική κι αυτό που θέλουμε να περάσουμε στον άλλον χάνεται και στο τέλος μένουν μόνο τα κομπλιμέντα. Χρησιμοποιώντας αυτή την τεχνική, ο ακροατής κρατάει αυτό που του αρέσει, αγνοώντας το σκληρό μήνυμα που υπάρχει και δεν ακούγεται. Κι αν το μήνυμά που θέλετε να περάσετε στον ακροατή σας δε γίνει αντιληπτό, δε θα μπορέσετε να λύστε και το πρόβλημα που έχετε μαζί του.

Το να γίνει σε κάποιον κομπλιμέντο και σκληρή κριτική στην ίδια συνομιλία είναι σαν να τρώμε ένα μπισκότο και να μας το παίρνει κάποιος απ’ το στόμα πριν προλάβουμε να το γευτούμε. Έτσι και στο compliment sandwich δημιουργείται αρνητική επίδραση στον εγκέφαλό μας που μας δίνει την αίσθηση ότι κάποιος θέλει να μας περάσει κάτι αρνητικό αλλά με όμορφο τρόπο.

Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε σχετικά με την αρνητική κριτική και πώς αντιδρούν οι άνθρωποι σ’ αυτή, οι περισσότεροι επιθυμούν την αρνητική κριτική χωρίς φιλοφρονήσεις, ενώ λιγότεροι είναι αυτοί που αρέσκονται σε φιλοφρονήσεις σε συνδυασμό με σχόλια που δε γίνουν αρεστά. Φαίνεται λογικό λοιπόν ότι οι περισσότεροι προτιμούν μια σκληρή κριτική δίχως κομπλιμέντα από ένα Compliment Sandwich που θα τους σερβίρουν οι άλλοι για να τους μαλακώσουν αρχικά, να τους κρίνουν στη συνέχεια και να κλείσουν με επίλογο ακόμη ένα κομπλιμέντο.

Εν κατακλείδι, το Compliment Sandwich δε θα πρέπει να χρησιμοποιείται ως τεχνική κριτικής, καθώς πολλές φορές το μήνυμα που θέλουμε να περάσουμε στον άμεσα ενδιαφερόμενο δε γίνεται αντιληπτό. Κι όταν ένα μήνυμα δεν πετυχαίνει το σκοπό του, μένει για πάντα αδιάβαστο και χάνει και την ουσία του.