Όταν το να μιλήσεις σε κοινό γίνεται ο φόβος κι ο τρόμος σου

Το stage fright ή στα ελληνικά το άγχος επί της σκηνής είναι η νευρικότητα και ο φόβος που νιώθει κάποιος λίγο πριν ανέβει στη σκηνή ή όταν βρίσκεται ήδη σε αυτή, δηλαδή κατά τη διάρκεια της εμφάνισής του. Το μυαλό πηγαίνει αμέσως στην κατηγορία των ηθοποιών οι οποίοι ετοιμάζονται να εκτελέσουν μια παράσταση ή στους μουσικούς λίγο πριν το λάιβ τους. Εντούτοις, το stage fright δεν αφορά μόνο στους ανθρώπους του κινηματογράφου και του θεάτρου, αλλά και κάθε πρόσωπο που πρόκειται να εμφανιστεί και να απευθυνθεί σε κόσμο.

Αυτή η ψυχολογική κατάσταση η οποία δημιουργείται στο πρόσωπο που πρόκειται να μιλήσει δημόσια, μπορεί να ξεπεράσει το σύνηθες στέγνωμα του λαιμού ή το τρέμουλο στα χέρια και να καταλήξει σε πιο έντονα ψυχοσωματικά συμπτώματα όπως ταχυπαλμίες, εμετός, ζαλάδες ακόμη και black-out. Το πιθανό αποτέλεσμα είναι η προγραμματισμένη εμφάνιση να μην πάει τόσο καλά όπως αναμενόταν.

Η φόβος ότι μπορεί να τα πας χάλια ή ότι θα μπερδέψεις τα λόγια σου ή η αίσθηση ότι δεν έχεις τον έλεγχο της αντίδρασης του κοινού ή ακόμη ότι φοβάσαι τυχόν απρόοπτα είναι μερικές από τις ανησυχίες πριν εμφανιστείς ενώπιόν του. Το μυαλό μπορεί να δημιουργήσει ένα σωρό τρελά σενάρια από το ότι θα γελάνε μαζί σου μέχρι το ότι θα διακοπεί το ρεύμα την ώρα της ομιλίας σου. Το γνωστό σε όλους μας overthinking, δηλαδή το να υπέρ αναλύουμε τα πάντα γύρω από ένα θέμα ή συμβάν στέκει δυνατό σε αυτήν την περίπτωση.

Αντί όμως να σκέφτεσαι αρνητικά, μετάτρεψε τις σκέψεις σου σε θετικές δηλώσεις. Μη λες στον εαυτό σου συνέχεια ότι θα ξεχάσεις τα λόγια σου, μην προσδοκάς το χειρότερο για σένα. Αντίθετα, προκάλεσε στον εαυτό σου ένα προσωπικό ντοπάρισμα, συνοδευόμενο από την καλύτερη δυνατή προετοιμασία, έτσι ώστε στο τέλος να μην υπάρχει τόσο ισχυρή η πιθανότητα λάθους, τουλάχιστον θεωρητικά, γιατί πρακτικά αυτό είναι αδύνατον. Η μείωση της αξίας ενός λάθους, είναι το δεύτερο βήμα.

Το σίγουρο είναι ότι έστω και μια φορά στη ζωή μας θα τύχει να μιλήσουμε μπροστά σε κοινό, είτε στο σχολείο σε κάποια σχολική γιορτή, είτε να παρουσιάσουμε μια εργασία μπροστά στους συμφοιτητές μας, είτε από τη φύση του επαγγέλματός μας να τύχει να μιλήσουμε σε κάποιο event. Το σημαντικό εδώ είναι η πολύ καλή προετοιμασία από πριν. Όσο καλά προετοιμάζεις τον εαυτό σου, κάνοντας καθημερινές πρόβες το λόγο σου και την εμφάνισή σου, τόσο το άγχος και ο φόβος μειώνεται. Αν σου φαίνεται κάπως μονότονο ή βαρετό να ακούς συνέχεια τον εαυτό σου, τότε κάνε την οικογένεια και τους φίλους σου ή άτομα που νιώθεις άνετα, το πιο ένθερμο κοινό σου και δώσε τους ένα σόου.

Η νευροεπιστήμονας Anwesha Banerjee προτείνει να κάνουμε το stage fright μια ρουτίνα. Εννοώντας ότι μπορείς να μιλάς μπροστά σε κοινό κάθε μέρα. Όπως για παράδειγμα να μιλάς στη δουλειά σου, σε κάθε ευκαιρία που εμφανίζεται μπροστά σου ή όποτε βρίσκονται αρκετοί συνάδελφοι γύρω σου. Όπως εξηγεί, έχει να κάνει με τη λειτουργία του εγκεφάλου μας. Όσο πιο πολύ εξασκούμαστε σε κάτι, τόσο ο εγκέφαλός μας μπορεί να το εκτελέσει καθώς αποθηκεύει “coοkies” από πληροφορίες για το πώς να το κάνει πιο άνετα. Ενώ όταν πράττουμε νέες δραστηριότητες, ο εγκέφαλός μας είναι σε υπερλειτουργεί προσπαθώντας να τις αντιμετωπίσει, να τις συνηθίσει και να αποθηκεύσει το νέο υλικό.

Ένα άλλο τρικ είναι να σκέφτεσαι πίσω από κάθε εμφάνισή σου ένα σκοπό ή στόχο. Για παράδειγμα, όταν εμφανίζεσαι απέναντι από μία μεγάλη επιτροπή για κατοχύρωση μιας θέσης εργασίας, σκέψου ότι παρουσιάζοντας τον εαυτό σου με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, ο στόχος σου είναι να σε πάρουν για τη συγκεκριμένη θέση. Έτσι, θέτοντας ένα δυνατό σκοπό ή στόχο μπορείς να δώσεις τον καλύτερό σου εαυτό προτού προλάβεις να αγχωθείς!

Επίσης, σκέψου ότι αυτά που πρέπει να πεις είναι πολύ σημαντικά και χρήσιμα. Δεν είναι κρίμα να μην τα ακούσει το κοινό σου; Μην του στερήσεις αυτή την ευκαιρία. Έτσι, βγαίνοντας μπρος στα φώτα της σκηνής, πάρε μια βαθιά ανάσα, δώσε τον καλύτερό σου εαυτό κι απόλαυσέ το!