Πολλές φορές ακούσαμε το χιλιοειπωμένο «θα μεγαλώσεις και θα ωριμάσεις» ή είσαι μέλος συζητήσεων που κάποια στιγμή θα ειπωθεί ένα, «μα αφού μεγάλωσε, γιατί δεν ωρίμασε;». Ωριμάζει τελικά όποιος μεγαλώνει;
Η ωριμότητα χρειάζεται τον χρόνο, όμως ο χρόνος δεν εξασφαλίζει ωριμότητα. Και το βέβαιο είναι ότι υπάρχουν άνθρωποι που δεν ωριμάζουν ποτέ! Άνθρωποι που επαναλαμβάνουν τα ίδια λάθη, αναμασούν το παρελθόν τους, πιστεύοντας ότι είναι αδικημένοι, άτυχοι, ότι για όλα υπάρχει ένας άλλος που φταίει. Οι ίδιοι μ’ ένα μοτίβο σταθερών επιλογών, χωρίς ίχνος προβληματισμού για τις επιλογές τους.
Το επόμενο που ακούγαμε και προσωπικά το είχα πιστέψει για πολλά χρόνια: «όποιος περάσει δύσκολα στη ζωή του και βιώσει διαδρομές με πόνο ή κατραπακιές, ωριμάζει». Και αναρωτήθηκα στην πορεία πολλές φορές, πόσο αληθινό είναι αυτό, όταν συνάνταγα ανθρώπους που η ζωή δεν τους έφερε δυσκολίες ή συμφορές, όμως διέκρινα την ωριμότητα, ή έβλεπα άτομα να ‘χουν περάσει μέσα από καταιγίδες και δεν είχε έρθει η συνειδητοποίηση, δεν είχαν νιώσει το παραμικρό στο πετσί τους, για ν΄ ανέβουν τη σκάλα της ωριμότητας.
Τελικά πώς ωριμάζει κανείς; Παρατηρώντας ανθρώπους που στα μάτια μου έχουν δουλέψει προς αυτή την κατεύθυνση, διακρίνω σ’ όλους ένα στοιχείο: κανένας δε θεωρεί τον εαυτό του τόσο ώριμο, ώστε να πιστεύει ότι βρίσκεται στο τελευταίο σκαλί του στόχου του. Η ωριμότητα μάλλον δεν έχει ταβάνι. Όσο πιο συνειδητά ανεβαίνεις τα σκαλιά, τόσο πιο ξεκάθαρα διακρίνεις ότι έχεις δρόμο μπροστά σου. Γιατί έχει τόσα πολλά και διαφορετικά πράγματα η ζωή να σου δώσει, που διαπιστώνεις ότι προχωράς και είναι άπιαστο όνειρο να είσαι ώριμος σ΄ όλα όσα μπορεί να έρθουν μπροστά σου. Όσο πιο πολύ παρατηρείς τον εαυτό σου και τον τρόπο που επιλέγεις να χειριστείς τη ζωή σου, κάνοντας την αυτοκριτική σου και εστιάζοντας στα σημεία εκείνα που αποδέχεσαι ότι χρειάζεσαι βελτίωση, τόσο πιο πολλά μονοπάτια διακρίνεις που χρειάζεται να διαβείς.
Μαθαίνεις απ΄ τις πράξεις σου, δεν υπάρχει χώρος για παρορμητισμό και ο λόγος σου είναι δέσμευση. Αναλαμβάνεις την ευθύνη σου, χωρίς περιττές γκρίνιες και μαθαίνεις να νιώθεις ευγνωμοσύνη για όσα έχεις, χωρίς να θεωρείς τίποτα δεδομένο.
Θυμάμαι να είμαι απόλυτη σε νεαρή ηλικία. Ή άσπρο, ή μαύρο. Και σταδιακά άρχισα να διακρίνω τόσες αποχρώσεις ενδιάμεσα. Αυτές οι αποχρώσεις μου πρόσφεραν επιλογές, ηρεμία, δύναμη για να ‘χω υπομονή για ένα καλύτερο αύριο. Συνειδητοποίησα ότι δεν μπορούμε πάντα να ΄μαστε νικητές. Θα υπάρξουν φορές που θα βγούμε μπροστά και φορές που ίσα θα βιώσουμε την εμπειρία του παιχνιδιού. Κι είναι εντάξει αυτό! Να καταφέρεις να τερματίσεις, χωρίς να θυμώσεις με τον εαυτό σου που δεν κατάφερες να ανέβεις στο βάθρο. Το κλειδί είναι πως ακόμα και να πάει άσχημα ο αγώνας, να μην παραιτηθείς και να συνεχίσεις. Η επόμενη φορά θα είναι καλύτερη. Η τελειότητα είναι ανύπαρκτη.
Ωριμάζεις όταν αφήσεις χώρο στο διαφορετικό, χωρίς να χρειάζεται να συμφωνείς. Δε γίνεται να είναι όλοι ευθυγραμμισμένοι και αγαπημένοι. Το θέμα είναι όμως να έχεις αναγνωρίσει ποιοι είναι οι σημαντικοί δικοί σου άνθρωποι, γιατί αυτοί θα είναι εκεί στις χαρές σου και στις δυσκολίες σου. Κι αυτό χρειάζεται κόπο. Ξεκινάμε με μια ανάγκη να είμαστε αρεστοί και αν θέλουμε να προχωρήσουμε θα έρθει η στιγμή που αυτό δε θα ΄ναι εφικτό. Δε χρειάζεται ν΄ αλλάξουμε για να αρέσουμε, αλλά ούτε ν΄ αλλάξουν και οι άλλοι, για ν’ αρέσουν σε μας.
Η αποδοχή των συναισθημάτων μας είναι επίσης σημείο ωριμότητας. Πρώτα να τα κατανοήσουμε, μετά να τ΄ αποδεχτούμε και στη συνέχεια να τα μοιραστούμε, με σεβασμό στους ανθρώπους που ΄χουμε γύρω μας. Μαθαίνουμε ν΄ ακούμε ουσιαστικά. Συνήθως δεν ακούμε! Μιλάει ο διπλανός κι εμείς ετοιμάζουμε την επόμενη πρόταση που θα πούμε.
Ο ώριμος άνθρωπος, έχει ανοιχτά αυτιά και είναι ουσιαστικός ακροατής, με ενσυναίσθηση. Έχει μάθει να βάζει όρια στον εαυτό του πρώτα και μετά στους γύρω του. Ξέρει καλά τις ανάγκες του και τις αξίες του και κάνεις τις επιλογές του με οδηγό αυτές. Παραδέχεται τυχόν αδυναμίες και αγκαλιάζει τους φόβους του για να καταφέρει να εξελιχθεί. Αγαπάει τον εαυτό του και προσφέρει απλόχερα την αγάπη του εξωτερικεύοντας συναισθήματα αλλά παράλληλα λέγοντας «όχι» όπου χρειάζεται.
Όσο πιο βαθιά κοιτάξει ο καθένας μας μέσα του, τόσο πιο ουσιαστικά θα καταφέρει να ωριμάσει. Και όταν φτάσει να ωριμάσει, θα μπουν στην άκρη οι εγωισμοί και θα πάρει θέση η απλότητα, η ταπεινότητα και η αθωότητα όπως διακρίνεις σ’ ένα μικρό παιδί. Γιατί τελικά η ουσιαστική ωριμότητα, είναι τρόπος ζωής κι όχι μια κατάσταση.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου