Έχεις φτιάξει τον τέλειο φωτισμό, το τέλειο σκηνικό, έχεις πάρει την πόζα που ξέρεις πως σε κολακεύει και ξεκινάνε τα κλικ. Άπειρα κλικ για ένα και μόνο τέλειο αποτέλεσμα. Σε όλη αυτή την προσπάθεια, οι φίλοι σου έχουν χωθεί σε κάποιες μικρές γωνίες, έχουν ξαπλώσει στο πάτωμα, έχει πιαστεί το χέρι τους μόνο και μόνο για να βρουν την πιο τέλεια γωνία λήψης. Βλέπεις η καθημερινή τροφοδοσία του κοινού σου με φωτογραφικό και βιντεογραφικό υλικό απαιτεί την εφευρετικότητα και την τυπικότητά σου. Κι όταν βρίσκεις επιτέλους αυτή τη σωστή φωτογραφία που θα αναρτηθεί, το «έργο» δε σταματάει εκεί. Τώρα αρχίζει το «ρετουσάρισμα», όπως το λες γελώντας. «Να μωρέ, λίγο να φτιάξουμε αυτή τη μεγάλη μύτη, να στενέψουμε λιγάκι τη μεσούλα, να βάλουμε λίγους κοιλιακούς».
Αυτά τα απλά τα καθημερινά, ξέρεις, που ξεφυτρώνουν από μόνα τους και μοιάζει η εικόνα σου εξώφυλλο περιοδικού. Τελειώνοντας, έχεις μια μικρή αγωνία και λίγο άγχος. Θα αρέσει στου followersς; Πόσα likes θα πάρει; Λες και όλη σου η ανθρώπινη αξία εξαρτάται από αυτό. Φυσικά δεν ξεχνάμε και το story που πρέπει να ανεβάσεις για σήμερα. Ανοίγεις την κάμερα και δοκιμάζεις σχεδόν όλα τα beauty filters για να καταλήξεις σε αυτό που σε κάνει ακόμη πιο όμορφο. Είναι πράγματι μια απόφαση που δεν είναι παίξε-γέλασε. Θες κάποιο που να τονίζει τα μάτια σου, να εξαφανίζει τους μαύρους κύκλους, να κάνει το χαμόγελό σου πιο λαμπερό , μη φανεί γενικά κάτι που δεν αρμόζει στο κατά τ’άλλα τέλειο προφίλ που με τόσο κόπο προσπαθείς να εγκαθιδρύσεις.
Η αρχική φωτογραφία σου τελικά απέχει έτη φωτός από αυτήν που τελικά αναρτήθηκε στον λογαριασμό σου. Κοιτάζοντάς την αναρωτιέσαι, ποιος είσαι τελικά; Κοιτώντας σε στον καθρέφτη βλέπεις κάθε ατέλεια που με τόση μαεστρία εξαφάνισες. Αυτός ο καθρέφτης μοιάζει πλέον καθημερινή υπενθύμιση για ό,τι δεν κατάφερες να είσαι. Για αυτό και δε σου αρέσει πια, προτιμάς την κάμερα του κινητού σου. Μα μέχρι πότε θα ταΐζεις τον εαυτό σου με τις πολύχρωμες πεταλούδες «αυτοεκτίμησης» που σου προσφέρουν τα σόσιαλ; Μέχρι πότε θα επιτρέπεις σε κάποια «πρότυπα» να ακυρώνουν τη δική σου ομορφιά μεγαλώνοντας τη δυσαρέσκεια προς τον εαυτό σου;
Οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης υφαίνουν εδώ και χρόνια έναν ιστό που, λίγο πολύ, όλοι μας πέφτουμε θύματά του. Μας «εθίζουν» στην ανάγκη να πλασάρουμε τον πιο τέλειο εαυτό μας και να αποποιηθούμε κάθε ανθρώπινο «ψεγάδι» μας. Είσαι μεγάλο παιδί και ξέρεις πως οι πλείστες αναρτήσεις έχουν τροποποιηθεί με τον καλύτερο τεχνολογικά τρόπο, μα ακόμη και έτσι, εσύ χαζεύεις την οθόνη ζηλεύοντας αυτήν με τους τέλειους γλουτούς, ή αυτόν με τους τέλειους κοιλιακούς. Θες να μπορούσες να ζούσες αλήθεια μέσα στο σώμα που πλασάρεις στα σόσιαλ κι όμως μέσα σου ξέρεις πως αυτό που δείχνεις μόνο με αισθητικές επεμβάσεις θα το φτάσεις και δύσκολα θα μοιάζει αληθινό. Φλερτάρεις περισσότερο όμως με την ιδέα της επέμβασης, γιατί έτσι θα μοιάζεις με το θεμιτό, όπως σου το έχουν περάσει, αποτέλεσμα. Μα αυτό που ζητάς είναι ένα καθολικά ανακαινισμένο μοντέλο του εαυτού σου κι όχι μια μικρή διορθωσούλα.
Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2018 από το JAMA Facial Plastic Surgery, οι ερευνητές έκαναν λόγο για τη «Snapchat δυσμορφία», μια απειλή για τη δημόσια ψυχική υγεία που όλο και γιγαντώνεται. Είναι ουσιαστικά μια εμμονή, ή σε σπάνιες περιπτώσεις μια ψυχική πάθηση που αφορά τη διόρθωση μικρών ατελειών στο σώμα και το πρόσωπό σου βάσει της εικόνας των φιλτραρισμένων selfies μέσα από το Snapchat, Instragram και Facetune. Στην ίδια έρευνα αναφέρεται ότι το 55% των πλαστικών επεμβάσεων της χρονιάς, έγινε από επιθυμία του ασθενή για να «γράφει» καλύτερα στις selfies. Οι ίδιοι οι πλαστικοί χειρούργοι παραδέχονται πως πλέον πολλοί ασθενείς έρχονται με δικές τους τροποποιημένες selfies και ζητούν να έχουν αυτό το αποτέλεσμα. Έχουμε δηλαδή πλέον αντικαταστήσει σαν «είδωλα» ομορφιάς τους διάσημους με τις δικές μας φιλτραρισμένες μούρες. Εξέλιξη ή κατολίσθηση της ανθρώπινης ύπαρξης; Μήπως πρέπει να κρούσουμε τον κώδωνα του κινδύνου;
Λες και ο καθένας μας δεν έχει πήξει από τα δικά του ψυχολογικά ή άλλα θέματα, ανοίγουμε μόνοι μας τον δρόμο στα σόσιαλ, για να επηρεάζουν αβίαστα τις ψυχές μας. Καταλήγουμε να καθησυχάζουμε ή να ταΐζουμε κάθε ανασφάλειά μας πίσω από τα χιλιάδες likes, friend request και followers. Αν η φωτογραφία μας πάει καλά, τότε είμαστε όμορφοι, αποδεκτοί, μάς θαυμάζουν. Τότε μάς αγαπάμε κι εμείς. Αν η φωτογραφία μας δεν πάει καλά, κάτι έχουμε κάνει λάθος, μάλλον δεν είμαστε τόσο όμορφοι και δεν αξίζουμε ούτε καν τη δική μας αγάπη.
Κι όμως όλοι το κάνουν. Γνωστοί και άγνωστοι. Διάσημοι και άσημοι. Άνθρωποι αντικειμενικά όμορφοι χωρίς «ανάγκη» για ρετουσάρισμα επιλέγουν το Photoshop, το edit και τα φίλτρα. Κι έτσι το κάνεις και εσύ. Γιατί είσαι follower και ακολουθείς πιστά. Γιατί αυτοί, κάτι ξέρουν περισσότερο. Γιατί ποιος είσαι εσύ που θα πας κόντρα σε ένα ρέμα, όταν μπορείς να το ακολουθείς και να θαυμάζεσαι; Όμως αναρωτήθηκες γιατί πραγματικά γίνεται αυτό; Γιατί γίναμε όλοι expert στο Photoshop και σπαταλάμε τις ώρες μας διαλέγοντας το καλύτερο φίλτρο; Ίσως επειδή μάθαμε να φορτώνουμε στην ομορφιά την βαρύτητα της σπουδαιότερης ιδιότητας κάποιου ανθρώπου.
Εν τέλει, ο άνθρωπος όσες χιλιάδες χρόνια και αν περάσουν δε θα μπορέσει ποτέ να αντιληφθεί τον αντίκτυπο του χρόνου. Δε θα μπορέσει ποτέ να αντιληφθεί τι πραγματικά σημαίνει παροδικότητα και πόσο προσωρινή είναι η ομορφιά που διακαώς ψάχνει. Αν συνεχίζουμε να κοιτάμε τι φίλτρα θα βάλουμε στο πρόσωπό μας, στο τέλος, γερνώντας, θα ψάχνουμε τι φίλτρα να φορέσουμε στην ψυχή μας. Και δεν υπάρχουν τέτοια.
Συντάκτης: Χριστίνα Τρακοσιή
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
