Όταν τα παιδιά σε φτάνουν στα όριά σου

Ζούμε σε μια εποχή που τα παιδιά μεγαλώνουν σε τέσσερις τοίχους. Αποκλεισμένα από κάθε είδους κοινωνικότητα πρόσωπο με πρόσωπο. Μεγαλωμένα σε ένα σήμερα από γονείς που μεγάλωσαν σε ένα «χτες» που έτρεχαν σε αλάνες και έπαιζαν με χώματα και πέτρες. Παιδιά εξαρτημένα από την τεχνολογία και τα gadgets της εποχής. Τι ειρωνεία… Δεν έχουν περάσει και τόσα πολλά χρόνια αλλά οι εποχές αλλάζουν με τόσο γοργούς ρυθμούς που δεν τις φτάνουμε όσο κι αν τρέχουμε να προλάβουμε τις εξελίξεις. Πώς είναι δυνατό οι γονείς του σήμερα που μεγάλωσαν ανέμελοι στις γειτονίες να ανατρέφουν παιδιά απομακρυσμένα από το κοινωνικό σύνολο;

Τα παιδιά συμπεριφέρονται και λειτουργούν όπως μάθουν. Από μικρή ηλικία ο εγκέφαλός τους λειτουργεί σαν το πιο μεγάλο σφουγγάρι. Συλλέγουν συμπεριφορές, αντιδράσεις, συνήθειες, εκφράσεις, εκδηλώσεις χαρακτήρων και συναισθημάτων. Πράττουν και ενεργούν ανάλογα με αυτά που βλέπουν από μικρή ηλικία. Αν βλέπουν τους μεγάλους να τρέχουν και να παίζουν μαζί τους στη φύση και στα πάρκα, θα ακολουθήσουν το παράδειγμα. Αν όμως μεγαλώνουν βλέποντας τους γονείς να κρατάνε μια συσκευή, αυτό θα αναζητήσουν. Πολλές φορές μάλιστα βλέπουμε γονείς που καταλήγουν στην εύκολη λύση. Όταν το παιδί κλαίει ή δυσανασχετεί, του δίνουν μια συσκευή για να παίξει και να είναι «ήσυχο». Έτσι τα παιδιά μαθαίνουν να κοινωνικοποιούνται μέσω μια συσκευής και όχι πρόσωπο με πρόσωπο.

Σε μια καθημερινότητα με γνώμονα τη ρουτίνα κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει τον γονιό γι’ αυτό. Κάθε γονιός προσπαθεί για το καλύτερο για το παιδί του, βασισμένος στα δικά του κριτήρια και στα δικά του πρότυπα. Κανείς όμως δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι οι σημερινοί ρυθμοί είναι πολύ διαφορετικοί από εκείνους των γονιών μας. Η ζωή έχει γίνει πιο απαιτητική, πιο πιεστική, πιο αυστηρή, πιο σκληρή.

Γονείς καταπιεσμένοι από τις δουλείες τους. Γονείς εξαντλημένοι από οικονομικά αδιέξοδα. Γονείς συναισθηματικά πληγωμένοι από τους συντρόφους τους. Γονείς πολυάσχολοι με εκκρεμότητες που δεν τελειώνουν. Όλοι έχουν ένα κοινό στοιχείο: δεν παύουν να είναι γονείς ούτε μια στιγμή. Κάποιες φορές μπορεί να μην έχουν υπομονή με τα παιδιά τους ή να εξαντλείται πολύ εύκολα και σύντομα.

Τα παιδιά πολλές φορές με τις πράξεις τους εκφράζουν τις ανάγκες τους. Μια αταξία δε σημαίνει πάντα ότι έγινε από πρόθεση αλλά μπορεί να είναι η ανάγκη ενός παιδιού να τραβήξει την προσοχή του γονέα. Την προσοχή για ένα πρόβλημα που μπορεί να το ανησυχεί. Ένα παιδί δεν ψάχνει απαραίτητα τη λύση από τον γονέα αλλά έχει την ανάγκη να τον ακούσει Γι’ αυτό είναι πιο σημαντική η αίσθηση ότι κάποιος κατανοεί τι θέλει να πει παρά η ανακούφιση που θα νιώσει όταν βρεθεί λύση. Δε θα υπάρξουν πολλές ευκαιρίες στη ζωή. Τα παιδιά θα αναζητούν τους γονείς μέχρι ένα σημείο. Όταν αισθανθούν ότι οι γονείς δεν έχουν την απαιτούμενη δόση υπομονής που χρειάζεται θα στραφούν σε άλλα μονοπάτια. Οι στιγμές που ένας γονιός θα φτάσει στα όριά του ή θα δείξει επιείκεια θα είναι καθοριστικές για τη μετέπειτα σχέση με το παιδί του.

Γι’ αυτό είναι σημαντικό οι γονείς να καταλάβουν ότι από τη στιγμή που αποκτούν παιδιά αυτόματα η υπομονή γίνεται επαναφορτιζόμενη  και πηγάζει από την ανάγκη του παιδιού για εκδήλωση αγάπης και διαρκούς παρουσίας από μέρους τους. Σήμερα είναι παιδί αλλά αύριο που θα μεγαλώσει είτε θα θυμάται όλες εκείνες τις στιγμές που ο γονιός ήταν απών είτε όλες εκείνες τις μέρες που παρ’ όλο που ήταν δύσκολες στάθηκε δίπλα του.

Εάν ένα παιδί θυμάται την απουσία, μεγαλώνοντας είναι απόμακρο. Οι γονείς όπως είναι φυσικό σε μια προσπάθεια να μη λείψει τίποτα στο παιδί τους τού προσφέρουν ό,τι ζητήσει ή ό,τι κρίνουν ότι χρειάζεται. Όσα υλικά αγαθά όμως και αν παρέχουν οι γονείς, ποτέ δε θα αναπληρώσουν την παρουσία. Αντίθετα εάν ένα παιδί θυμάται τη συνεχή επικοινωνία με τον γονιό του, μεγαλώνοντας θα έχει την αίσθηση ότι μπορεί να του μιλήσει τόσο για τα καλά όσο και για τα άσχημα. Πάντα θα τον ψάχνει και δε θα πάψει να τον αναζητά.