Οι άνθρωποι από τη φύση μας πάντα έχουμε προσδοκίες σε κάθε τι στη ζωή μας. Σε όλα τα καθημερινά πράγματα που συναντάμε και από όλους όσους μας περιτριγυρίζουν. Είτε είναι σε φιλικό, οικογενειακό, επαγγελματικό, ανθρώπινο ή κοινωνικό επίπεδο. Οι προσδοκίες δεν κάνουν πουθενά εκπτώσεις, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για τον έρωτα. Και όταν μάλιστα μιλάμε για τις συγκεκριμένες, μπορούν εύκολα να παρομοιαστούν με ένα χταπόδι που απλώνει τα πλοκάμια του, τα οποία έχουν τη λέξη «ελπίδα» ξεκάθαρα γραμμένη επάνω τους, και αφού απλωθεί απλώς κάθεται και αναμένει. Αναμένει με ανυπομονησία την υλοποίηση, παραλείπει όμως τη δράση.
Από πού πηγάζουν όμως όλες αυτές οι προσδοκίες; Τι είναι αυτό που τις μεγαλώνει και τις κάνει να φαντάζουν άφταστες, λες και υπάρχουν μόνο σαν συνέχεια του «Μία φορά κι έναν καιρό»; Και γιατί παρ’ όλ’ αυτά έχουν γίνει πλέον ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας;
Δυστυχώς ή ευτυχώς όλη η καθημερινότητα και οι μικρές λεπτομέρειές της, μας τρέφει με αυτές και μάλιστα τις διογκώνει με γοργούς ρυθμούς. Κάθε τι που θα μας απασχολήσει, θα αναδείξει μια καινούργια ή απλώς θα εμβαθύνει σε μια παλαιότερη. Είναι ας πούμε αυτό το βιβλίο, που θα μας ξετρελάνει ο συγγραφέας του και θα το ρουφήξουμε μέσα σε μόνο λίγες ώρες. Αυτή η ρομαντική ταινία, που θα δούμε ένα μοναχικό βράδυ και θα μας φανεί ότι τέλειωσε νωρίς ενώ εμείς θα θέλουμε να κρατήσει κι άλλο. Είναι ακόμη κι αυτός ο καφές που θα πιούμε με φίλους, στον οποίο θα μας πουν πώς περνάνε στη σχέση τους ή που θα μοιραστούν τις απόψεις τους κι ας είναι πολλές φορές θέμα χρόνου να καταρριφθούν τόσο γρήγορα όσο οι δίδυμοι πύργοι.
Είναι αυτή η ανεξήγητη ταύτιση που νιώθουμε με κάτι που δεν έχουμε. Η ταύτιση που δηλώνει την επιθυμία μας να το αποκτήσουμε. Οι σκέψεις του πώς θα ήταν η ζωή μας αν η σχέση μας πληρούσε όλες τις νοητές προϋποθέσεις μας. Όλα εκείνα που καμία φορά η μη-επίτευξή τους μας πληγώνει και μας στενοχωρεί, γιατί οδηγούμαστε να περιμένουμε από τον σύντροφό μας πράγματα που είναι πάνω από τις δυνάμεις του ή ακόμη και πάνω από τη θέλησή του. Προσδοκίες παντός τύπου, με μόνο κοινό χαρακτηριστικό την υπερβολή τους και με αγαπημένο θέμα τους το ρομαντισμό και τις ερωτικές μας επιθυμίες.
Ποια όμως είναι η μεγαλύτερη και πιο συνηθισμένη προσδοκία που έχουμε στον έρωτα; Για μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων είναι αυτό που πάμε και βαφτίζουμε «ειλικρινή αγάπη». Αυτή η έννοια που δεν προσδιορίζουμε, ούτε εξηγούμε στον εαυτό μας τι ακριβώς είναι, απογοητευόμαστε όμως όταν «δεν έρχεται». Μια προσδοκία που πηγάζει αλλά και προκαλεί την τάση της απόκρυψης των πραγματικών μας συναισθημάτων. Δεν εκδηλωνόμαστε γιατί προσδοκούμε πρώτα το αντίστοιχο από τον σύντροφό μας. Λες και είναι θέατρο ο έρωτας, να κάτσεις αναπαυτικά στη θέση σου, να απολαύσεις το θέαμα και μόνο αφού αυτό συμβεί να χειροκροτήσεις. Είμαστε πρώτα αμυντικοί και μετά επιθετικοί.
Δεν είναι λίγες ακόμη οι φορές που προσδοκούμε συνεχώς την επιβεβαίωση της απόλυτης ταύτισης με τον σύντροφό μας. Ξέρετε, όπως συμβαίνει στις ταινίες. Που ο ένας σκέφτεται πως του λείπει κάτι γλυκό και ως δια μαγείας εμφανίζεται ο άλλος στην πόρτα του με το αγαπημένο του παγωτό ανά χείρας. Που ο ένας είναι λυπημένος και ο άλλος τον παίρνει τηλέφωνο γιατί «ένιωσε» πως κάτι πήγαινε λάθος. Και κάπως έτσι δημιουργείται αδυναμία τόσο εκδήλωσης όσο και αναγνώρισης των μικρών καθημερινών πράξεων. Και μαζί έρχεται και η τάση για κρυφτό. Η αίσθηση του «θα έπρεπε να ήξερε τι θέλω», η επικοινωνία βγάζει λοιπόν φτερά και καθόμαστε εμείς και την κοιτάμε αμέτοχοι να απομακρύνεται. Είναι πολύ λίγα τα ζευγάρια που τολμούν να πουν στον σύντροφό τους τι ζητάνε και τι περιμένουν από μεριάς του. Και όλα λόγω προσδοκιών.
Αυτό που πρέπει να κατανοήσουμε και να χωνέψουμε όλοι μας είναι ότι οι απαιτήσεις μας πολλές φορές βασίζονται σε εικόνες μη ρεαλιστικές. Η προσδοκία θέλει κατανόηση και χώρο. Δε λέμε να μην έχουμε, ούτε φυσικά να ρίξουμε τις ήδη υπάρχουσες σε επίπεδα υπό του μηδενός αφού κάτι τέτοιο θα ήταν καταστροφικό, αλλά να μάθουμε να τις αξιολογούμε. Και κυρίως να μην τις αφήνουμε να μας επηρεάζουν σε βαθμό απογοήτευσης.
Να δεχόμαστε ότι όσα λαμβάνουμε στη σχέση μας προέρχονται από αληθινά συναισθήματα κι ας μην είναι σαν κινήσεις όσο εντυπωσιακές ήταν εκείνες στα αγαπημένα βιβλία μας. Να δίνουμε χώρο στον άλλο να έχει ελευθερία έκφρασης χωρίς να νιώθει συνέχεια εγκλωβισμένος στον ανταγωνισμό φανταστικών χαρακτήρων και ιστοριών άλλων ατόμων. Είναι άνιση η μάχη και φτιαχτό το συναίσθημα που προσφέρεται έτσι. Επιφέρει απογοήτευση και για τις δύο πλευρές.
Εξάλλου οι πιο ωραίες στιγμές κρύβονται στις απλές και καθημερινές κινήσεις. Οι προσδοκίες ποτέ δε θα επιτευχθούν στο εκατό τοις εκατό γιατί κανένας δεν μπορεί να μπει στο μυαλό και στη φαντασία κανενός. Γι’ αυτό, να ζούμε τη ζωή όπως έρχεται και αν έχουμε προσδοκίες να είμαστε έτοιμοι και για τη μη εκπλήρωσή τους. Ή έστω, ας είμαστε έτοιμοι να τις προσαρμόσουμε και να τις δούμε με άλλο μάτι, για να μπορέσουμε έτσι να χαρούμε τις στιγμές που έχουν ανεκτίμητη αξία ακόμη κι αν στα μάτια άλλων φάνηκαν μικρές.
Επιμέλεια κειμένου: Μαρία Ρουσσάκη