Μέχρι λίγα χρόνια πριν, οι υποψήφιοι εργαζόμενοι και καριερίστες είχαν συγκεκριμένα μονοπάτια να ακολουθήσουν και το όνειρο ήταν ένα: Να βρουν μία καλή εταιρεία στην οποία θα περνούσαν τα υπόλοιπα χρόνια της εργαζόμενης ζωής τους –μέχρι και τη σύνταξη– στην ίδια καρέκλα. Η ασφάλεια ήταν σχεδόν εγγυημένη αφού πολύ δύσκολα οι εταιρείες έδιωχναν υπάλληλους.
Κάθε εργαζόμενος-υπάλληλος μέσα σε μία εταιρεία ανέπτυσσε συγκεκριμένες ικανότητες, αυτές που χρειαζόταν για να τα βγάζει πέρα με τις καθημερινές ανάγκες της δουλειάς που ελάχιστα άλλαζαν.
Κι όσο πιο εύκολο γινόταν, τόσο πιο πολύ αφηνόταν στα ίδια και τα ίδια. Στα 5 χρόνια η δουλειά του έβγαινε σχεδόν αυτόματα, χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια ή σκέψη και χωρίς να έχει μάθει πολλά πράγματα, εκτός αν ο ίδιος το επιδίωκε συνεχώς να μορφώνεται εκτός εργασίας. Κάτι που λίγοι έκαναν, αφού το όνειρό τους στην ουσία είχε εκπληρωθεί. Είχαν μία σίγουρή δουλειά κι ο μισθός έπεφτε κάθε μήνα κανονικά.
Σήμερα ωστόσο τα πράγματα στον εργασιακό χώρο κι ακολούθως τα όνειρα των ανθρώπων έχουν αλλάξει. Κάποιοι θα θεωρούσαν καλώς κι άλλοι κακώς. Η ασφάλεια στον εργασιακό χώρο έπαψε να υφίσταται. Δεν υπάρχει πια αυτό που αποκαλούσαμε «σίγουρη» δουλειά, τουλάχιστον όχι στον ιδιωτικό τομέα. Οι εταιρείες απολύουν κι αντικαθιστούν υπαλλήλους σαν να μη σημαίνουν τίποτα και κανείς δεν μπορεί να κάνει κάτι γι’ αυτό. Άσε που οι μισθοί φθάνουν μόνο για παξιμάδια και δε συζητάμε καν για αυξήσεις που είναι τόσο σπάνιες όσο και τα θαύματα σήμερα.
Αν και στα αρχικά της στάδια η αλλαγή αυτή σκόρπισε τον πανικό στην αγορά εργασίας, ωστόσο με τα χρόνια οι άνθρωποι κατάλαβαν ότι έπρεπε να γίνουν πιο ευέλικτοι και εξελίξιμοι, να βρίσκονται σε εγρήγορση και να είναι πολυδιάστατοι για να επιβιώσουν σε αυτήν.
Τέλος στις ρομποτικές κινήσεις που έθεταν τον εγκέφαλο σε υπολειτουργία και τέλος στη ρουτίνα της πολυετούς δουλειάς -δουλείας. Πλέον το όνειρο δεν ήταν η «σίγουρη» θέση, αλλά η ελεύθερη εργασία ή αλλιώς το freelancing κι η επιβίωση και –γιατί όχι– μία καλή ζωή μέσω αυτής.
Δεδομένου ότι η οικονομία συνεχώς αλλάζει, η τεχνολογία εξελίσσεται και το διαδίκτυο δίνει καθημερινά νέες προοπτικές, το να κατέχουν οι άνθρωποι μία συγκεκριμένη θέση αιώνια σε μία εταιρεία γίνεται λιγότερο ανάγκη. Οι εργαζόμενοι πλέον μπορούν συνεχώς να διευρύνουν τις δυνατότητές τους για απασχόληση, με ποικίλες διευθετήσεις κι αυτό το εκμεταλλεύονται.
Σύμφωνα με την Ένωση των Ελεύθερων Επαγγελματιών στην Αμερική, το 1/3 των Αμερικάνων είναι σήμερα ανεξάρτητοι, δουλεύοντας είτε με συμβόλαια είτε ως freelancers, έχοντας μάλιστα περισσότερες από μία απασχολήσεις. Νομίζω είναι τελικά πιο ενδιαφέρον να μπορείς να καταπιάνεσαι με εργασίες διαφορετικής φύσης από το να περνάς 10-12 ώρες την ημέρα κλεισμένος σ’ ένα γραφείο με μισθολογικές κι εργασιακές συνθήκες που παραπέμπουν σχεδόν σε δουλεία.
Το δύσκολο της υπόθεσης είναι να φτάσεις στο σημείο που να μπορείς πραγματικά να δουλέψεις ως freelancer. Να είσαι δηλαδή τόσο καλός σε αυτό που κάνεις κι ευέλικτος, ώστε να έχεις τον αριθμό συνεργασιών ή πελατών που θα σου εξασφαλίζουν τα προς το ζην. Υπάρχει και το ρίσκο να περάσεις από περιόδους εργασιακής ξηρασίας, γι’ αυτό όμως υπάρχουν τα πηγάδια, για να φυλάς νερό σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.
Όταν δουλεύεις ως freelancer είναι το ίδιο με το να έχεις δική σου εταιρεία. Η εταιρεία είσαι εσύ ο ίδιος κι οι υπηρεσίες που προσφέρεις. Γιατί να μπεις στον κόπο να νοικιάζεις χώρο ή να ξοδέψεις λεφτά για εκθαμβωτικά γραφεία. Αυτά είναι μη απαραίτητα κι απλά σου τρώνε χρόνο και λεφτά.
Είσαι το αφεντικό του εαυτού σου από το κρεβάτι σου, φορώντας τις πιτζαμούλες σου και πίνοντας τον καφέ σου. Διαλέγεις τα πρότζεκτ που σε ενδιαφέρουν περισσότερο, δουλεύεις στο δικό χρόνο και βάζεις τις δικές σου τιμές. Επιπλέον γλιτώνεις τα έξοδα των μεταφορικών, του lunch και του dressing code.
Αν δε, είσαι δυνατός παίχτης, κάποια στιγμή θα σου προσφέρουν θέσεις σε εταιρείες και θα γελάς και μόνο στο άκουσμα του μισθού.
Στην τελική, θα κάνεις αυτό που γουστάρεις και θα επιβιώνεις μέσα απ’ αυτό. Το ν’ αγαπάς τη δουλειά σου είναι λένε μέσα στα βασικά για να νιώθει ευτυχισμένος ένας άνθρωπος. Αυτό θα ‘πρεπε να είναι το όνειρο όλων και τα όνειρα πραγματοποιούνται μόνο αν δουλέψεις σκληρά, έχοντας πάντα το μυαλό προσγειωμένο.
Επιμέλεια Κειμένου Πράξιας Αρέστη: Πωλίνα Πανέρη