Όλοι θα σε πληγώσουν

Θεμελιώδης χημική αντίδραση με εφαρμογή και στις ανθρώπινες σχέσεις: οξύ και βάση. Όπου οξύ οι άλλοι γιατί πρώτα μας ερεθίζουν και μετά μας τσούζουν κι όπου βάση εμείς. Έτσι συμβαίνει πάντα με τα διαφορετικά. Αναπόφευκτα κάποια στιγμή στη ζωή οι δρόμοι τους διασταυρώνονται κι αναγκαστικά αντιδρούν, παράγοντας κι ανάλογα αποτελέσματα.

Να μαζευτούμε λοιπόν μια μέρα όλοι εμείς που περιμέναμε τις σχέσεις ιδανικές κι αφού μουντζωθούμε αναμεταξύ μας, να πέσουμε ομαδικά απ’ τα σύννεφα μπας και ξυπνήσουμε κάποια στιγμή. Κι όπου σχέσεις, βάλτε κολλητούς, οικογένεια, φίλους, νυν, πρώην κι επόμενους. Υπάρχει ανάμεσα σε αυτούς κάποιος που δε σας πλήγωσε ή δεν τον πληγώσατε ποτέ; Εξαιρούνται μόνο οι μοναχοί στο Θιβέτ κι αυτό επειδή δε μιλάνε.

Γιατί «η αλήθεια είναι πως όλοι θα σε πληγώσουν, εσύ απλώς πρέπει να βρεις για ποιους αξίζει να υποφέρεις». Θα μου πεις, γιατί όλοι; Και γιατί να αξίζει να υποφέρεις; Απαισιόδοξο και μαζοχιστικό; Όχι, απλώς ρεαλιστικό.

Ναι, όλοι θα σε πληγώσουν γιατί ακόμα κι αν δεν το κατάλαβες, κάποτε τους πλήγωσες κι εσύ. Κι αξίζει να πονέσεις, όσο παράδοξο κι αν ακούγεται γιατί μέσα από αυτή τη διαδικασία θα γνωρίσεις τον εαυτό σου και θα βγεις πιο δυνατός. Κάτι που πριν θα σε σκότωνε, τώρα σου αφήνει μόνο μια γρατζουνιά για να έχεις να θυμάσαι.

Κανείς δε γεννήθηκε αποκλειστικά θύτης ή θύμα, όλοι μας περνάμε αργά ή γρήγορα κι από τις δύο φάσεις. Απλώς δε μας συμβαίνει με το ίδιο άτομο, γι’ αυτό και δεν το καταλαβαίνουμε. Μπορεί αυτός που μας πληγώνει τώρα να ήταν το θύμα της προηγούμενης σχέσης. Έτσι κι εμείς, μετά από αυτό είμαστε δυνητικά οι θύτες στην επόμενη σχέση, για να μην προλάβουν και καταφέρουν να μας ξαναπληγώσουν. Γινόμαστε λοιπόν από θύματα, θύτες – ακριβώς γιατί είμαστε ευάλωτοι.

Βέβαια υπάρχουν κι οι κατά συρροή θύτες και τα μονίμως θύματα, εξίσου αθεράπευτες περιπτώσεις. Ούτε “hit and run” ούτε «σφάξε με πασά μου ν’ αγιάσω», το ζήτημα είναι να έχουμε τη θέληση να ξεπερνάμε και το κουράγιο να προχωράμε χωρίς κρατούμενα.

Όλοι πέφτουν σε λάθη και δεν είναι απαραίτητα κακό να τα παραβλέπουμε πού και πού, όπως θα θέλαμε να κάνουν κι οι άλλοι με τα δικά μας. Κι όταν λέμε λάθη, πάντα με μέτρο. Γιατί αυτός που αγαπά ποτέ δε θα σου έκανε κάτι που να μην μπορείς να του συγχωρήσεις. Ακόμα κι ο καλύτερός σου φίλος κι ο γονιός σου έχεις νιώσει να σε απογοητεύει, ακριβώς γιατί όλοι κουβαλάμε διαφορετικά συναισθήματα και προσδοκίες στις σχέσεις μας. Κι αν σε πληγώνουν, ποτέ όμως δε σε διαψεύδουν.

Εμείς καθορίζουμε τις συμπεριφορές που δεχόμαστε, όχι αποκλειστικά, αλλά σε μεγάλο βαθμό. Εμείς επιλέγουμε τους ανθρώπους που έχουμε κοντά μας κι ακόμα περισσότερο αυτούς που κρατάμε δίπλα μας ή σε απόσταση. Το τι θα ανεχτούμε είναι στο χέρι μας. Αφού για πολλούς γίναμε χαλί να μας πατήσουν –κι αυτοί το έκαναν– και για άλλους ούτε μύγα στο σπαθί μας – εκεί που δεν πετούσε όχι μύγα, ούτε κουνούπι. Γιατί κατά βάθος ξέρουμε ενστικτωδώς για ποιους αξίζει να υπομένουμε.

Γι’ αυτούς που έχουν επιλέξει να είναι εκεί ακόμα κι όταν πόνεσαν κάποτε για χάρη μας. Γι’ αυτούς που κι αν τύχει να μας ανοίξουν με τα λόγια ή τις πράξεις τους κάποια πληγή, θα είναι οι πρώτοι που θα τρέξουν να την κλείσουν. Και που θα σκότωναν με άνεση οποιονδήποτε πέρα από αυτούς τους λίγους που αποδεδειγμένα μας αγαπούν, προσπαθούσε να μας βλάψει ψυχολογικά.

Έτσι παίζεται το παιχνίδι κι αν πονάει, τουλάχιστον μας κρατάει ζωντανούς. Ούτε οι φίλοι, ούτε η οικογένεια, ούτε η σχέση μας, μπορούν να είναι τα πάντα για εμάς ούτε να είναι πάντα εκεί για εμάς. Όπως κι εμείς για αυτούς. Δεν είναι απίστευτο όμως πως μέσα στην ανεπάρκεια, τα ελαττώματα και τις δυσκολίες μας με κάποιους ανθρώπους μπορούμε και πάλι να νιώθουμε τέλεια, να είμαστε ο εαυτός μας και να δίνουμε σαν να μην πληγωθήκαμε ποτέ ή σαν να μην πρόκειται να την ξαναπατήσουμε;

Άλλωστε, το παράγωγο της αντίδρασης που λέγαμε παραπάνω είναι άλας και νερό ή αλλιώς «νερό κι αλάτι ό,τι είπαμε κι ό,τι κάναμε» που λένε και οι πιο παλιοί. Ένα πράγμα σαν τη θάλασσα δηλαδή κι ο άνθρωπος· συνεχώς κινείται, αλλάζει και δε δαμάζεται, δεν μπορεί να μπει σε καλούπια. Έχει και τις καλές και τις στραβές του. Κι αν δεν μπορέσεις να κολυμπήσεις στα βαθιά, τότε σίγουρα δε θα μπορέσεις να απολαύσεις και τα ρηχά.

Γιατί τον άνθρωπο, όπως και τη θάλασσα, αν είσαι καλός καπετάνιος, αγαπάς κι απολαμβάνεις στη νηνεμία, αλλά θαυμάζεις κι εκτιμάς στις φουρτούνες. Αρκεί με αυτούς που διαλέγεις πάντα να νιώθεις μέσα στα νερά σου!

Επιμέλεια Κειμένου Ελευθερίας Παπαναστασίου: Πωλίνα Πανέρη