Γιατί από μια σχέση ξέρεις καλύτερα τι ζητάς κι από μια φιλία όχι;

Small talk δε σημαίνει φιλία. Όσο αρκουδάκια της αγάπης και να βλέπαμε μικροί, ο κόσμος δεν είναι αγγελικά πλασμένος, ούτε πιανόμαστε όλοι χέρι-χέρι και χορεύουμε κάτω από ένα ουράνιο τόξο. Η απολυτότητα του ερωτικού συντρόφου δημιουργεί προσδοκίες, εικόνες και ένα κοινό αίσθημα πως καταλαβαίνουμε όλοι περί τίνος πρόκειται. Η λέξη φίλος όμως είναι σαν ένα μπλουζάκι mass production. Χιλιοφορεμένο, που θα βρεις παρόμοιο σε άλλα 15 μαγαζιά και παρόλο που όταν το βρεις νομίζεις ότι είναι μοναδικό, καταλήγεις λίγες μέρες μετά να το βλέπεις παντού, να το φοράνε όλοι. Γιατί είναι φθηνό κι εύκολο. Χρειάζεται έναν σαφέστερο ορισμό η λέξη φίλος. Ακόμη πιο σαφή κι από τα κλισέ που λένε πως οι φίλοι φαίνονται στα δύσκολα, δε ρωτάνε γιατί και τα λοιπά και τα λοιπά.

Φίλος κι άνθρωπός σου, είναι αυτός που θα σε εξελίξει ως άνθρωπο. Εξέλιξη -έννοια κλειδί σε όλα της. Σε αυτό βέβαια παίζουν ρόλο ένα σωρό πράγματα και ποιότητες αλλά προχωρώντας θα δεις ότι έχεις τσουβαλιάσει κι εσύ όπως κι εγώ και όλοι μας κατά καιρούς, ανθρώπους διαφορετικής πάστας και ποιότητας κάτω από την ομπρέλα της φιλίας. Κι είναι και λογικό σε έναν βαθμό, μιας και δεν πρόκειται για τίτλο εργασίας. Δεν είναι ότι ξεκινάει κανείς από temp φίλος, προχωράει σε φίλος assistant, φίλος, φίλος assistant-manager για να καταλήξει φίλος ceo τέλος πάντων. Προφανώς πρόκειται για μια σχέση που χτίζεται, αλλά για να χτιστεί κάτι χρειάζεται να σκάψεις και στη συνέχεια να αρχίσεις να βάζεις γερά θεμέλια. Και πώς σκάβεις;

Ακούγοντας πρώτα κι ύστερα μιλώντας. Η ποιότητα ενός ανθρώπου φαίνεται, δεν ουρλιάζει, δεν προσβάλλει, ρωτάει για να μάθει και για να κατανοήσει. Πώς χτίζεις; Κάνοντας κι εσύ το ίδιο. Καλώς ή κακώς δεν είναι όλοι από την ίδια πάστα. Δεν έχουν όλοι την προδιάθεση και στη συνέχεια τις αντοχές να είναι ποιοτικοί στη ζωή τους. Θα μου πεις τώρα, ποιος ορίζει την ποιότητα; Για να μην πέσουμε θύματα του ιμ-πολίτικαλ κορέκτνες, αφήνουμε να μάς προσπερνάνε ένα κάρο συμπεριφορές-κουσούρια κι όλα αυτά πίσω από την ταμπέλα που λέει πως είναι δικαίωμα του καθενός να είναι και να κάνει ό,τι θέλει. Σύμφωνοι. Είναι δικαίωμα του καθενός να έχει ό,τι συμπεριφορά θέλει. Όσο δικαίωμα του άλλου είναι, άλλο τόσο γίνεται υποχρέωση για εμάς, που θέλουμε να νοούμαστε άνθρωποι με διαφορετικές ποιότητες να απομακρυνθούμε αισθητά από όλα όσα αποτελούν τη μούχλα στο ψωμί μας. Εκτός κι αν η μούχλα είμαστε εμείς στο ψωμί του άλλου, όπου κι έχει το δικαίωμα να μας πει γεια και καληνύχτα, για να τα λέμε όλα και καθαρά.

Πιο συγκεκριμένα, η ποιότητα σε έναν άνθρωπο φαίνεται κυρίως από το ότι ξέρει τι θέλει, ξέρει να το ζητήσει και ξέρει και να το δημιουργήσει μόνος του, αν χρειαστεί κι υπό συνθήκες. Με ηρεμία. Σε μαγνητίζουν τέτοιοι άνθρωποι που ξέρουν τι θέλουν για να είναι καλά. Όχι τι δε θέλουν. Αυτοί είναι οι περισσότεροι- κι ανθρώπινο κι αυτό κι αναπόφευκτο. Όσοι όμως γνωρίζουν τι ακριβώς θέλουν και ζητούν από μια φιλία, απομακρύνουν από την έννοιά της -τη στενά συνδεδεμένη με την εξέλιξη- όλους όσους έρχονται για λίγο ή για «έτσι ακριβώς». Αν ξέρουν ότι θέλουν να φάνε το τοστάκι τους χωρίς την κόρα, θα αφαιρέσουν την κόρα χωρίς πολλά πολλά. Χωρίς υστερίες, χωρίς ανακοινώσεις, χωρίς υπεροπτικές δηλώσεις και την αίσθηση του ανθρώπου-τρόπαιο, γιατί δε θεωρούν τους εαυτούς τους ως τέτοιους.

Δεν είναι κακό να σου αρέσει το τοστ με την κόρα, βέβαια. Είναι κακό να μη σου αρέσει και να το τρως όπως και να ‘χει. Είτε γιατί δε θέλεις να στενοχωρήσεις αυτόν που στο έφτιαξε και που δε σε ξέρει αρκετά για να σε εξυπηρετήσει (όχι ότι θα έπρεπε, αλλά λέμε τώρα), είτε γιατί βαριέσαι και πού να μπλέξεις τώρα είτε για οποιονδήποτε άλλο λόγο.

Στα πλαίσια ενός συναισθηματικού κανιβαλισμού που διέπει πολλές φορές τις σχέσεις μας, τείνουμε να αδικούμε πραγματικά ποιοτικούς ανθρώπους στη ζωή μας, πραγματικούς φίλους, κοτσάροντας αυτή την ταμπέλα της φιλίας πάνω σε γνωριμίες. Κι είναι αρκετά παράξενο το γεγονός ότι ενώ φαίνεται να ξέρουμε απολύτως τι θέλουμε από έναν ερωτικό σύντροφο, όταν μπαίνουμε στο κομμάτι της φιλίας φαίνεται να χάνεται λίγο η μπάλα. Σίγουρα παίζει το ρόλο του το γεγονός πως οι περισσότεροι από εμάς βλέπουμε τη συντροφική σχέση με ένα πολύ ξεκάθαρο σχήμα, ενώ η επιλογή των φίλων σε κάνει να πλάθεις ίσως περισσότερο τον εαυτό σου. Ο Σκοττ λέει στον δρόμο τον λιγότερο ταξιδεμένο, πως η αγάπη είναι επιλογή. Τής αποδίδει πολλές ιδιότητες με βασικό ρόλο αυτόν της εξέλιξης του εαυτού και της εξέλιξης του άλλου. Προαπαιτούμενο λοιπόν για μια αληθινή ποιοτική σχέση αγάπης, είναι η διάθεση και η εξέλιξη του ίδιου μας του εαυτού πρωτίστως. Απαλλαγμένοι από προκαταλήψεις τόσο για εμάς όσο και για τον άλλον. Υπό αυτή την έννοια, δεν μπορούμε να δίνουμε αλόγιστα την αγάπη μας από δω και από κει, πρωτίστως γιατί προϋπόθεση αυτής είναι μια πολύ σκληρή δουλειά με τον εαυτό και με τον άλλον.

Αυτό είναι το δούναι και λαβείν σε όλες τις σχέσεις ανεξαρτήτως ταμπέλας. Μπορείς να περάσεις καλά ακόμη και με κάποιον που ξέρεις μόλις δυο ημέρες. Αλλά δεν τον ξέρεις αρκετά για να τον πεις φίλο σου. Μπορεί να ξέρεις κάποιον 10 χρόνια και το μόνο που κάνεις μαζί του είναι να περνάς καλά χωρίς ουσία, χωρίς να βελτιώνεσαι ή να σε βελτιώνει. Πάλι δεν είναι φίλος σου. Αυτοί οι άνθρωποι δε φωνάζουν την ιδιότητά τους, δεν τη μοστράρουν, δεν τη διεκδικούν. Ξέρουν ποιοι είναι, τι είναι για τους ίδιους και τι είναι για σένα. Τα βραχιόλια φιλίας οι περισσότεροι τα αφήσαμε στο γυμνάσιο, μαζί με τις αφίσες της Μπρίτνει και του Μάρσαλ Μάδερς, την εποχή που φίλος σήμαινε μάλλον κάτι σαν στάτους, ξέσκασμα, διέξοδος από το σπίτι, χαβαλές και μπελάδες. Δεν είναι one size fits all η φιλία προφανώς και γι’αυτό πολλοί επιλέγουν να κρατήσουν αυτά τα βραχιολάκια φιλίας (συμβολικά) κι όντας μεγαλύτεροι, στα 30 και στα 40 τους διατηρώντας τις ίδιες σχέσεις με τον ίδιο τρόπο στην επιφάνεια των πραγμάτων.

Γιατί κακά τα ψέματα στα 15 σου δεν μπορείς να σκάψεις και ιδιαίτερα στην ουσία του εαυτού σου ή στην ουσία του άλλου. Δεν έχεις τα μέσα και τις εμπειρίες προκειμένου να βγάλεις ασφαλή συμπεράσματα για εσένα. Όταν όμως έχεις αυτή την ευκαιρία μεγαλώνοντας και δεν την αξιοποιείς, όταν έχεις την ευκαιρία να περιβάλλεσαι από ανθρώπους που μπορούν να σε εξελίξουν κι επιλέγεις να μείνεις στην επιφάνεια των πραγμάτων, μην απορήσεις αν κάποια στιγμή κάποιος κάπου σε ξεχωρίσει από τους φίλους του και σε κατεβάσει τρία επίπεδα κάτω. Σε αυτό του γνωστού.

Γιατί μπορεί επι της ουσίας οι τίτλοι junior assistant φίλος και φίλος ceo να μην είναι πραγματικοί, μπορεί ωστόσο η ιστορία να δείξει πως η θέση που έχει ο καθένας στη ζωή μας εξαρτάται τόσο από το δικό μας ποιόν όσο και από το δικό του. Και κυρίως από τη δυνατότητα εξέλιξης. Είναι σαν το ταλέντο. Μέχρι μια ηλικία μπορεί να θεωρείσαι ταλέντο σε κάτι, στον αθλητισμό ή τη ζωγραφική. Από ένα σημείο και μετά όμως το ταλέντο δε σε ξεχωρίζει, η διάθεση να το δουλέψεις είναι αυτή που θα σε κάνει πραγματικό αθλητή, καλλιτέχνη κι εν τέλει και φίλο.