Σύμφωνα με τον πατέρα της ψυχανάλυσης, Sigmund Freud, ο χαρακτήρας του ανθρώπου διαμορφώνεται στα τέσσερα πρώτα χρόνια της ζωής του κι έπειτα επηρεάζεται από τα ερεθίσματα που θα δεχτεί. Η πρώτη μας επαφή με το κοινωνικό σύνολο είναι με το οικογενειακό περιβάλλον και η αποδοχή που λαμβάνουμε από τους γονείς μας καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας. Όταν η ουσιαστική υποστήριξη απουσιάζει είναι επόμενο να υπάρξει αντίκτυπο στον ψυχισμό και την αυτοεκτίμηση του ατόμου. Σε μεγάλο ποσοστό αυτό αντανακλάται στις διαπροσωπικές του σχέσεις και στις ερωτικές συνάψεις. Όταν είσαι σύντροφος, λοιπόν, ενός ατόμου με ανεπαρκές οικογενειακό υπόβαθρο, καλείσαι να αντιμετωπίσεις κάποια προσωπικά του ζητήματα και να δράσεις έμπρακτα για την ισορροπία της σχέσης σας.
Οι σχέσεις είναι αμοιβαία συναλλαγή συναισθημάτων και πράξεων με γνώμονα την αγάπη και το ενδιαφέρον. Πολλοί άνθρωποι που δεν έχουν λάβει γονική αγάπη και αποδοχή δυσκολεύονται να την αποδώσουν στη μετέπειτα ζωή τους και κυρίως στον ίδιο τους τον εαυτό. Αυτό βέβαια δεν είναι απόλυτο και δε συμβαίνει μονάχα σε αυτήν την περίπτωση. Σε διάφορες περιόδους κακοκαιρίας στη ζωή μας μπορεί να νιώθουμε ότι η αγάπη μουδιάζει σαν ένα σύννεφο που απομακρύνεται και πασχίζουμε να κρατήσουμε κοντά μας. Ευτυχώς όμως ό,τι διαλύεται ξαναφτιάχνεται και ό,τι ξεχνιέται μαθαίνεται ξανά από την αρχή. Αν έχεις επιλέξει να συμπορεύεσαι με έναν άνθρωπο που δεν έλαβε επιβεβαίωση και επιβράβευση σαν παιδί, τότε πολύ πιθανό να μη νιώθει ο ίδιος αρκετός για τον εαυτό του ή και για σένα. Πώς μπορείς εσύ λοιπόν να τον στηρίξεις και να τον ενθαρρύνεις να πιστέψει περισσότερο στις δυνάμεις του;
Ίσως το πιο σημαντικό στοιχείο σε έναν δεσμό είναι ο αμοιβαίος θαυμασμός. Η απουσία του υποδηλώνει ότι η σχέση φτάνει σε τέλμα ενώ η ύπαρξή του εξελίσσει και τις δύο προσωπικότητες σε κοινά επίπεδα. Οι άνθρωποι τείνουμε να μιμούμαστε αυτό που θαυμάζουμε και μάλλον αυτός είναι ένας αποδοτικός τρόπος να παρακινήσεις το ταίρι σου να παίρνει πρωτοβουλίες και αποφάσεις. Να του δείξεις δηλαδή ότι δε φοβάσαι να πάρεις ρίσκα και να κατευθύνεις εσύ τη ζωή σου. Ο φόβος του δεν πηγάζει από το ρίσκο σαν έννοια αλλά από τις συνέπειες που ακολουθούν όταν αυτό δεν αποβεί αίσιο. Γιατί εκεί φαίνεται η ουσιαστική υποστήριξη, στα λάθη. Σε εκείνο το σημείο δεν ένιωσε αρκετός, όταν δηλαδή έκανε σφάλματα και βίωνε την απόρριψη από παιδί. Γι’ αυτό προνόησε να του αποδείξεις ότι είσαι εκεί και τον αποδέχεσαι όπως είναι. Μη διστάσεις λοιπόν να του δείξεις έμπρακτα το ενδιαφέρον σου. Πέρα από τη ρητή εκδήλωση των συναισθημάτων σου μπορείς να προβείς σε κινήσεις όπως η προσφορά δώρων και κομπλιμέντων. Φρόντισε μονάχα να είναι ειλικρινή και από καρδιάς γιατί καμία κολακεία και κανένα υλικό αγαθό δεν αντικαθιστά κάποιο συναισθηματικό κενό.
Μπορεί να παρατηρείς στον χαρακτήρα του ανησυχία, εσωτερικό αναβρασμό και υπερπροσπάθεια σε σημείο τελειομανίας. Αυτοί οι άνθρωποι είναι συνήθως ικανοί και το μυαλό τους τρέχει με ταχύτητες που ξεπερνούν το υποφερτό. Το γεγονός αυτό αποδίδεται στην προσπάθειά τους να αποσπάσουν έναν ενθαρρυντικό λόγο και να νιώσουν περήφανοι. Στην πραγματικότητα χρειάζονται καθησυχασμό και την ικανοποίηση ότι μπορούν να βασιστούν κάπου για να εκδηλώσουν τις ευαισθησίες τους. Δώσε βάση στις αδυναμίες του συντρόφου σου, δίχως να ασκείς κριτική και φροντίζοντας να του δείξεις και εσύ τις δικές σου ώστε να κατανοήσει ότι δεν είναι μόνο αυτός τρωτός και δεν αμφιβάλλει μόνο αυτός για τον εαυτό του. Η κινητοποίησή του θα επιτευχθεί με τις κοινές εμπειρίες. Όταν φοβόμαστε και δυσκολευόμαστε να δοκιμάσουμε κάτι, θέλουμε κάποιον να μας πιάσει από το χέρι και να μας πει ότι θα είναι δίπλα μας στην πρώτη γραμμή. Ότι η εμπειρία θα είναι κοινή και ότι η στιγμιαία τόλμη καμιά φορά φέρνει την αλλαγή.
Σίγουρα αυτή η υποστήριξη δεν οφείλει να είναι μονόπλευρη και να ξεπερνά τις δυνάμεις σου. Όλα αυτά πρέπει να γίνονται κατευθυνόμενα από τη λατρεία που έχεις για το πρόσωπό του και τη διάθεση να του δείξεις τον κόσμο όπως καθρεφτίζεται από τα δικά σου μάτια. Σε κάποιες περιπτώσεις δε θα ήταν κακό να κρίνεις ότι θα επωφελούταν και από τη συζήτηση με κάποιον ειδικό αλλά να έχεις κατά νου πως όσο και να μεγαλώνουμε το παιδί μέσα μας συνεχίζει να υπάρχει και να τρέφεται από την αγάπη του περίγυρου του.
Αφιερωμένο στην Αθηναία φίλη μου
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.