Κάθε είδος τέχνης δύναται να κινητοποιήσει και να ικανοποιήσει πολλές απ’ τις αισθήσεις και τα συναισθήματά μας. Αυτή που επιδρά πάνω μας σχεδόν καθολικά είναι η λογοτεχνία και αυτό ισχύει για κάθε κατηγορία της! Άξιος εκπρόσωπός της και πιο συγκεκριμένα του μαγικού ρεαλισμού υπήρξε ο Γκάμπριελ Γκαρσία Μάρκες. Θεωρείται ένας απ’ τους πιο κορυφαίους σύγχρονους διεθνείς συγγραφείς κι ο δεύτερος καλύτερος λογοτέχνης στην πατρίδα του, την Κολομβία. Πέρα από τα έργα του, απόδειξη αυτού είναι και το ότι κέρδισε πολλά βραβεία αλλά και το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1982.
Χάρη στις περίπλοκες συνθήκες κατά τη διάρκεια της ζωής του, στην ιδιαίτερη ευαισθησία της ψυχής του και τη δεινότητα του λόγου, άφησε μεγάλη παρακαταθήκη σε βιβλία, ορισμένα απ’ τα οποία έγιναν και ταινίες. Από αποσπάσματα των βιβλίων του και από παγιωμένες εκφράσεις του θα προσπαθήσουμε να φτάσουμε όσο το δυνατόν πιο κοντά στο νόημα που ήθελε να πιάσουμε με την πένα του.
1. «Ο μόνος τρόπος να προχωρήσεις τη ζωή σου είναι να μην αφήνεις τις αναμνήσεις σου να σε ελέγχουν»
Οι αναμνήσεις −καλές και κακές− για διάφορους λόγους είναι σίγουρα ένα εφόδιο που χρειαζόμαστε για να πορευόμαστε στη ζωή. Ωστόσο δε θα πρέπει να καθορίζουν καθ’ ολοκληρία τη ζωή μας, καθώς κινδυνεύουμε να γίνουμε «παρελθοντολάγνοι» ή απόλυτα καχύποπτοι, με αποτέλεσμα να μην εξελισσόμαστε και τελικά να μη ζούμε.
2. «Πάντα απομένει κάτι πίσω να αγαπήσεις»
Η φράση αυτή θα μπορούσε να έχει διπλή σημασία. Η μία σχετίζεται με μια απώλεια που πάντα μας αφήνει κάτι, ώστε να μη νιώθουμε άδειοι. Η άλλη αφορά το ότι όποιον κι αν χάσαμε, όπως κι αν τον χάσαμε, πάντα έχουμε την ευκαιρία να αγαπήσουμε ξανά.
3 .«Η καρδιά ελαχιστοποιεί τις κακές αναμνήσεις και μεγαλοποιεί τις καλές»
Όταν δρούμε βάσει συναισθήματος τείνουμε να ξεχνάμε τα αρνητικά βιώματα και λειτουργούμε σκεπτόμενοι μόνο τα θετικά, με αποτέλεσμα να χάνουμε την αντικειμενικότητά μας. Απ’ την άλλη, η καρδιά μας μπορεί να μας βοηθήσει να ξεχωρίσουμε τι έχει τελικά μεγαλύτερη αξία για εμάς.
4. «Κανένας δεν αξίζει τα δάκρυά σου αλλά όποιος και να τα άξιζε δε θα σε έκανε να κλάψεις»
Τις περισσότερες φορές ο βαρύς πόνος που μας προκαλούν άνθρωποι που αγαπάμε αποδεικνύει ότι δεν αξίζουν την αγάπη μας. Οι ανταποδοτικές σχέσεις ξεχωρίζουν απ’ τα δάκρυα συγκίνησης ή χαράς που θα τρέξουν απ’ τα μάτια μας.
5. «Δε σ’ αγαπώ γι’ αυτό που είσαι αλλά γι’ αυτό που γίνομαι όταν είμαι μαζί σου»
Το ποιος είναι ο αγαπημένος μας άνθρωπος έχει μικρή σημασία μπροστά σ’ αυτά που αισθανόμαστε όταν είμαστε μαζί του. Όσο στρεβλός ή σπουδαίος κι αν είναι γενικά, νιώθουμε ευτυχισμένοι δίπλα του.
6. «Έσκαψε τόσο βαθιά στα αισθήματά του και αναζητώντας το συμφέρον του συνάντησε τον έρωτα, γιατί προσπαθώντας να την κάνει να τον αγαπήσει, κατέληξε να την αγαπήσει αυτός»
Όποιου είδους «παγίδα» κι αν προσπαθήσουμε να στήσουμε στην άλλη πλευρά είναι εξαιρετικά πιθανόν να πέσουμε εμείς σ’ αυτήν. Προσπαθώντας να ενεργοποιήσουμε τα συναισθήματα κάποιου άλλου, τελικά ενεργοποιούμε πρώτα τα δικά μας.
7. «Η ακατανίκητη δύναμη που κάνει τη Γη να γυρίζει δεν είναι οι ευτυχισμένοι έρωτες αλλά όσοι συναντούν εμπόδια»
Η σταθερότητα μιας σχέσης δε φαίνεται στο ομαλό σημείο της πορείας της αλλά εκεί που θα υπάρχει δυσκολία στην ορατότητα της συνέχειας. Η προσπάθεια να ξεπεραστούν τα εμπόδια είναι σημαντικότερη απ’ τις απλές καλές συγκυρίες.
8. «Δεν πρέπει να πεθάνετε χωρίς να έχετε γνωρίσει το θαύμα του να κάνετε αληθινό έρωτα»
Επιθυμία για την πράξη εκατό τοις εκατό προερχόμενη από συναισθήματα κι όχι από ένστικτα. Πραγματική ένωση του σώματος, του βλέμματος κι όλων των αισθήσεων.
9. «Η ερωτική επαφή είναι η παρηγοριά όταν η αγάπη δεν είναι αρκετή»
Μια καλή συνουσία και το πώς αισθανόμαστε σωματικά μετά απ’ αυτήν μπορεί να μας χρυσώσει το χάπι σε μια σχέση που δεν έχει αναπτυχθεί η αγάπη ή άλλα τρυφερά συναισθήματα.
10. «Ο χειρότερος τρόπος να σου λείψει κάποιος είναι να κάθεσαι δίπλα του ξέροντας ότι ποτέ δε θα τον αποκτήσεις»
Διττό νόημα: είτε έχουμε κάποιον σωματικά αλλά συναισθηματικά είναι κάπου αλλού, είτε βρίσκεται στη ζωή μας ο άνθρωπος που θέλουμε να εισχωρήσει βαθύτερα σ’ αυτή χωρίς όμως να είναι αμοιβαίο.
11. «Κανείς δε θα σε θυμάται για τις κρυφές σου σκέψεις»
Είναι σημαντικό να εκφράζουμε στη στιγμή τα συναισθήματα και τις προερχόμενες απ’ αυτά σκέψεις μας στους ανθρώπους που απευθύνονται, διότι μπορεί να μη βρούμε ξανά την ευκαιρία αν χαθούμε για οποιοδήποτε λόγο.
12. «Μην ξοδεύεις χρόνο με κάποιον που δεν ενδιαφέρεται να τον ξοδέψει μαζί σου»
Αυτό σημαίνει να μην αναλωνόμαστε σε ανθρώπους που δε μας επιθυμούν όσο εμείς και να μη χαραμιζόμαστε σε τελειωμένες καταστάσεις, των οποίων έχει φτάσει η ημερομηνία λήξης.
13. «Μην κλαις επειδή τελείωσε. Χαμογέλα επειδή συνέβη»
Αυτό που μετράει είναι ότι ζήσαμε αυτό που θέλαμε κι ας μην ήταν για όσο θα θέλαμε. Το χειρότερο θα ήταν να μην το ζούσαμε ποτέ, γι’ αυτό οφείλουμε να εκτιμάμε την ύπαρξη της εμπειρίας.
14. «Επειδή κάποιος δε σε αγαπά όπως θα ευχόσουν, δε σημαίνει πως δεν αγαπιέσαι με όλο του το είναι»
Τα παράπονα που αποκτάμε λόγω του ότι δεν ικανοποιήθηκαν οι προσδοκίες μας, δεν μπορούν να αναιρέσουν τα συναισθήματα κάποιου για εμάς. Με όποιον τρόπο κι αν εκφράζονται αυτά, μπορεί να σηματοδοτεί «τα πάντα» του συντρόφου μας.
15. «Είναι αρκετό για μένα να είμαι σίγουρος πως εσύ κι εγώ υπάρχουμε»
Όλα μπορούν να αντιμετωπιστούν απ’ τη στιγμή που κι οι δύο παράγοντες είναι μαζί στη ζωή και κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Η μαγεία της λογοτεχνίας βρίσκεται ακριβώς στο ότι καθένας μπορεί να την ερμηνεύσει με τον δικό του τρόπο. Δεν υπάρχει σωστό ή λάθος, δε βάζει όρια ούτε σ’ αυτόν που τη δημιουργεί ούτε σ’ αυτόν που την παρακολουθεί. Η ενασχόληση μ’ αυτή είναι μια διαδικασία που μας ωφελεί και τη χρειαζόμαστε. Είναι τόσο πλούσια σε είδη και περιεχόμενο που κάποιο σημείο της θα συναντηθεί με τα γούστα μας. Όπως είπε κι ο σπουδαίος Μάρκες «ο κόσμος θα ‘χει γα**θεί πέρα για πέρα τη μέρα που οι άνθρωποι θα ταξιδεύουν στην πρώτη θέση κι η λογοτεχνία στο βαγόνι με τα εμπορεύματα».
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.