Η αϋπνία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σαν διαταραχή που εμφανίζεται στους ανθρώπους χωρίς να υπολογίζει ηλικία ή οποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό. Ο όρος ουσιαστικά αναφέρεται στην κατάσταση εκείνη που κάποιος δυσκολεύεται να κοιμηθεί. Το φυσιολογικό χρονικό διάστημα που απαιτείται για να θεωρείται ότι κάποιος έχει κάνει καλό ύπνο είναι γύρω στις 7-8 ώρες. Φυσικά αυτό ποικίλει με βάση την ηλικία, αφού τα μωρά μπορεί να χρειαστούν 15, ενώ ένας άτομο τρίτης ηλικίας να νιώσει ξεκούραστο και μετά από ένα 6ωρο. Ιδιαίτερα σημαντική για την ξεκούρασή μας είναι και η ώρα που θα πέσουμε στο κρεβάτι, αφού ορισμένες ορμόνες, όπως η κορτιζόλη και η μελατονίνη, ακολουθούν κιρκάδιο ρυθμό και φτάνουν στο pick τους συγκεκριμένες ώρες. Ιδανικά, αν πέσουμε γύρω στις 12 το βράδυ, μέχρι τις 2 μπορεί και να έχουμε την καλύτερη ποιότητα ύπνου. Στον ύπνο βέβαια δεν παίζει ρόλο μόνο η ποσότητα αλλά και η ποιότητα που ως ένα βαθμό ορίζεται και από το περιβάλλον. Αν κάποιος για οποιοδήποτε λόγο δεν μπορεί να κοιμηθεί, στριφογυρνά διαρκώς και μένει ξάγρυπνος, μάλλον υποφέρει από αϋπνίες.
Τα άτομα που υποφέρουν από αϋπνίες πέραν του ότι δεν ξεκουράζονται, με τις όποιες επιπτώσεις έχει αυτό στον οργανισμό τους, αντιμετωπίζουν και ποικίλα ψυχικά προβλήματα, με πιο χαρακτηριστικό τον φόβο του δωματίου. Όταν αντιμετωπίζεις προβλήματα με τον ύπνο, η όλη κατάσταση σού προκαλεί δυσφορία και είναι λογικό στο δωμάτιο να νιώθεις ότι πνίγεσαι. Βλέπεις τις ώρες να περνούν, κοιτάς το ρολόι δίπλα στο κρεβάτι και όλο αυτό σου δημιουργεί άγχος. Δεν αισθάνεσαι πια πως το δωμάτιό σου είναι ο οικείος εκείνος χώρος που σε βοηθά να ηρεμείς. Νιώθεις σαν κάτι να σου στερεί το οξυγόνο, να μην μπορείς να αναπνεύσεις και να να το διαχειριστείς, λες κι είσαι κλεισμένος κάπου απ’ όπου δεν μπορείς να αποδράσεις. Οι αντιδράσεις σου εκείνη τη στιγμή θυμίζουν τα συμπτώματα μιας κρίσης πανικού. Σε κόβει κρύος ιδρώτας και δεν μπορείς να σκεφτείς πώς θα διαχειριστείς την όλη κατάσταση. Η ένταση και η ανησυχία σε συνδυασμό με το ότι δεν μπορείς να ηρεμήσεις και να κοιμηθείς εκδηλώνονται ως έντονο στρες και στην καθημερινότητά σου. Νιώθεις εγκλωβισμένος στον προσωπικό σου χώρο κι αυτό σε τρομάζει, δε βρίσκεις λύσεις και αισθάνεσαι διαρκώς έναν κόμπο στο στομάχι. Ιδιαίτερα τις βραδινές ώρες, ο φόβος του δωματίου κάνει την εμφάνισή του πιο έντονα και μοιάζει στο μυαλό σου κάτι απειλητικό.
Είναι συνηθισμένο οι άνθρωποι που δεν μπορούν να κοιμηθούν καλά να υποφέρουν από το αίσθημα ότι το ίδιο τους το δωμάτιο, ο δικός τους χώρος, είναι σαν μια μαύρη τρύπα. Φυσικά η λύση δεν είναι πάντα η φαρμακευτική αγωγή για να επάγουμε τεχνητά τον ύπνο. Όταν κάτι συμβεί με την ψυχολογία μας δεν είναι κακό να ζητάμε βοήθεια ενός ειδικού. Το άγχος είναι ο κυριότερος παράγοντας ύπαρξης του φόβου του δωματίου και μαζί και της αϋπνίας. Εάν το καταπολεμήσουμε, αν κάνουμε πράγματα τα οποία μας γεμίζουν, αν βρούμε την πηγή του και προσπαθήσουμε να κάνουμε κάτι γι’ αυτό, μπορεί ο ύπνος μας να έρθει πάλι στα ίσια του και να φτιάξει η καθημερινότητά μας. Εξάλλου ένας καλός ύπνος είναι πολύ σημαντικός, ώστε να ξυπνήσουμε έτοιμοι, γεμάτοι ενέργεια και όρεξη για να αδράξουμε τη μέρα!
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.