Πόσες φορές έχουμε πέσει για ύπνο ώστε να ανακτήσουμε δυνάμεις και ξυπνήσαμε με την ίδια κούραση; Σαν να μην ξαπλώσαμε ποτέ και να μην κοιμηθήκαμε λεπτό. Διατηρούμε τη λανθασμένη αντίληψη ότι ο ύπνος είναι ο μόνος τρόπος ξεκούρασης και συγχέουμε σε μεγάλο βαθμό τις δύο έννοιες. Στην πραγματικότητα, ο ύπνος συνεισφέρει κυρίως στη σωματική ανάπαυση αλλά ο ανθρώπινος οργανισμός χρειάζεται περίπου 5 με 7 διαφορετικά είδη παύσης. Αυτές οι κατηγορίες σχετίζονται με το πνεύμα, τις αισθήσεις και τα συναισθήματα. Στην περίπτωση της σωματικής ξεκούρασης συνεπάγονται -πέρα από τον ύπνο- και ο διαλογισμός, η γιόγκα και οι φυσικοθεραπείες.
Σε μία κοινωνία με πρότυπα υψηλών προσδοκιών, τα φαινόμενα «χρόνιας κούρασης» και “burn out” όλο και αυξάνονται κι οδηγούν στην -πνευματική κυρίως- υπερκόπωση. Πλέον, διάγουμε τον ελεύθερο μας χρόνο με τα μάτια μας κολλημένα σε μια οθόνη. Καλώς ή κακώς, δεν είναι διάλειμμα το να απασχολείσαι για συνεχόμενες ώρες στα social media. Η ανάπαυση είναι μια σχετικά μοναχική υπόθεση κι εμείς φοβόμαστε να μείνουμε μόνοι με τον εαυτό μας για πολλή ώρα. Από πού προέρχεται αυτός ο φόβος; Εν μέρει από την εξάντληση. Αυτή η μικρή συσκευή που ακριβοπληρώνουμε και προσέχουμε τόσο ευλαβικά, μάς προσφέρει ορθάνοιχτο ολόκληρο τον κόσμο στα χέρια μας. Εξυπηρετεί σε τόσες υποχρεώσεις κι αδιαμφισβήτητα διευκολύνει πολύ τον τρόπο ζωής, όμως ταυτόχρονα μας υπερφορτώνει. Οι περισσότεροι δεν είμαστε έτοιμοι να διαχειριστούμε τον όγκο των πληροφοριών που μας προσφέρεται. Το μυαλό και το πνεύμα δεν είναι ρυθμισμένα να δεχτούν όλες τις ειδήσεις και απόψεις που παρουσιάζονται στο διαδίκτυο.
Είναι σαν να βρίσκεσαι σε ένα δωμάτιο με 100 διαφορετικά άτομα και να έρχονται ένας-ένας ή και μαζί να αναπτύσσουν συζήτηση μαζί σου, μόνο που οι περισσότεροι εκμεταλλεύονται την ανωνυμία κι αφαιρούν το φίλτρο από τα λεγόμενά τους. Σίγουρα, δε θα δώσεις σημασία σε όλους, ούτε θα τους θυμάσαι συνειδητά, αλλά η αίσθησή τους θα καταγραφεί στον έσω κόσμο σου κι αυτό συνδέεται άμεσα με τη συναισθηματική κόπωση. Χρειαζόμαστε και την ψυχική αποφόρτιση πού και πού, σαν μια αποστασιοποίηση από το κοινωνικό σύνολο για να αδειάσουμε τις μπαταρίες μας χωρίς κάποιον αντιπερισπασμό που να επηρεάζει την ψυχολογία μας. Η καθημερινότητα είναι έτσι δομημένη που μας δημιουργεί πολλά και διαφορετικά συναισθήματα, πολλές φορές με ρυθμό που δε μας επιτρέπει την επεξεργασία τους.
Έτσι, καθίσταται ευνοϊκό μετά από μία πολυδιάστατη εξουθένωση να επιλέξουμε την απόλυτη ησυχία κι απομόνωση σε έναν χώρο δίχως παρεμβολές και μέσα επικοινωνίας με κάποιον άλλον πέρα από τον εαυτό μας. Επίσης, ένα διάλειμμα αισθήσεων κρίνεται απαραίτητο σε σταθερή βάση. Οι οθόνες, η ακτινοβολία και η βαβούρα επιβαρύνουν την όραση και τις υπόλοιπες αισθήσεις και πέρα από τα λειτουργικά προβλήματα που μπορεί να προκύψουν, δημιουργούν κι επιπλέον ατονία και αδυναμία. Είναι κλινικά αποδεδειγμένο το ότι «κοκκινίζει» ο εγκέφαλος με την πολύωρη έκθεση στα ηλεκτρονικά μέσα.
Δεν αποτελεί πλέον σπάνιο φαινόμενο να συναντάμε άτομα που εγκατέλειψαν εντελώς τις πλατφόρμες δικτύωσης ισχυριζόμενοι ότι τους αποσπούσε από τον πραγματικό κόσμο και τη ζωή έξω από μερικά pixels. Με λίγη επιπλέον εμβάθυνση, θα παρατηρήσουμε ότι λίγοι είναι αυτοί που απλά τα βαρέθηκαν και περισσότεροι αυτοί που απομακρύνθηκαν μετά από μία ισχυρή συνειδητοποίηση. Μια συνειδητοποίηση που σχετίζεται με την ποιότητα της καθημερινότητας η οποία είχε φθαρθεί από την τριβή με τα μέσα. Διότι, όταν διανύεις μια γκρίζα περίοδο, η λανθασμένη χρήση τους μπορεί να τη μετατρέψει σε μαύρη.
Η αρνητικότητα εκεί έξω είναι αρκετή κι όπως το νερό της θάλασσας συνθλίβει και εισβάλλει σε ένα απαθές καράβι, έτσι και ο αρνητισμός των άλλων μπορεί να εισχωρήσει μέσα μας όταν είμαστε παθητικοί δέκτες. Βέβαια όλα είναι θέμα επιλογής, οπότε αν δεν μπορείς να απομακρύνεις το νερό, προνόησε να ενισχύσεις τα τοιχώματα.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου