Πάντοτε με αποκαλούσαν υπερευαίσθητη διότι πλην των άλλων, κλαίω και συγκινούμαι με ταινίες ή τραγούδια. Σάμπως όλοι δεν έχει τύχει να κλάψουμε ή έστω να βουρκώσουμε κατά τη διάρκεια μια ρομαντικής σκηνής, την ώρα του θανάτου του αγαπημένου μας πρωταγωνιστή, ακόμη και σε σκηνές με ζώα, όταν οι σκηνοθέτες επιλέγουν την ύπουλη οδό για να μας ευαισθητοποιήσουν. Κατά βάθος ξέρουμε ότι πρόκειται για ένα καλοστημένο ψέμα, για ένα όμορφο εφέ αλλά αυτό δεν εμποδίζει την ενσυναίσθηση να κάνει τη δουλειά της.
Μεγάλη λέξη με εύκολο ωστόσο ορισμό. Ενσυναίσθηση λοιπόν, είναι η ικανότητα να μπορείς να φορέσεις τα παπούτσια του άλλου ακόμη και για μερικά λεπτά. Να καταφέρεις δηλαδή, να κατανοήσεις πώς νιώθει τη δεδομένη στιγμή. Υπάρχει τεράστια πιθανότητα να μη χρειαστεί να μιλήσει κάποιος για να αντιληφθείς τη θέση στην οποία βρίσκεται. Μια έκφραση ή η στάση σώματος ίσως να είναι αρκετά. Η ικανότητα αυτή εκλείπει σε ελάχιστες περιπτώσεις, κυρίως από ανθρώπους με ναρκισσισμό ή κοινωνιοπάθεια.
Κατά τη διάρκεια της καθημερινότητας καταγράφονται αρκετές εικόνες στο υποσυνείδητο δημιουργώντας συναισθήματα ορατά ή μη. Σίγουρα, για να προλάβω, οι ορμόνες μερικές φορές μας κάνουν να αντιδράμε πιο έντονα σε μερικά ερεθίσματα ενώ υπό φυσιολογικές συνθήκες ίσως να ήμασταν πιο συγκρατημένοι. Παρ’ όλα αυτά η ευσυγκινησία σε εικόνες που πηγάζουν από οθόνες είναι ένα κάπως ξεχωριστό κεφάλαιο. Πρόκειται για σκηνές μυθοπλασίας ή μη που δε μας αγγίζουν ιδιαίτερα, θα έλεγε κανείς.
Κάπου εδώ να διαψεύσω αυτή την άποψη καθώς ακόμη και ο πιο εσωστρεφής άνθρωπος είναι εφικτό να συγκινηθεί με μια ταινία. Μπαίνεις για λίγο στη συνθήκη που παρουσιάζεται στην οθόνη σου, βιώνοντας την ψυχοσύνθεση του χαρακτήρα που βλέπεις. Η επιλογή αυτού είναι ελεύθερη, με τρανταχτό παράδειγμα το Σιλβέστρο και τον Τουίτι που ενώ οι περισσότεροι λυπούνται το καημένο το πουλάκι, τελικά ο αδικημένος είναι ο γατούλης. Ποιανού το μέρος θα πάρεις όμως είναι καθαρά προσωπική επιλογή.
Ο χαρακτήρας που επιλέγεις να υποστηρίξεις φανερώνει πολλά για τον δικό σου αλλά ίσως να το αναλύσουμε κάποια άλλη φορά αυτό. Το σημαντικό είναι πως όχι μόνο αδύναμο δε σε κάνει αλλά αποδεικνύει τη δύναμη που έχεις στο να κατανοείς τη θέση, κοινωνική ή συναισθηματική που βρίσκονται οι άλλοι. Το να νοιάζεσαι και να ενστερνίζεσαι κάποιον, ακόμη και εικονικά, επιδεικνύει συναισθηματική ευφυΐα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον όμως παρουσιάζει η άμεση επαναφορά στην πραγματικότητα. Όση επιρροή κι αν ασκήσει μια ταινία στην ψυχολογία σου, επανέρχεσαι άμεσα στην αλήθεια σου. Παρέα με τους τίτλους τέλους, σκουπίζεις τα τελευταία δάκρυα και πάλι πίσω σαν να μη συνέβη τίποτα. Αυτό βέβαια σχετίζεται με την ταύτιση που θα νιώσεις διότι αν τύχει να βρίσκεσαι στην ίδια συνθήκη με τον πρωταγωνιστή σου, τότε ίσως να μην ακολουθήσει η τελεία ή τα ευχαριστήρια σε χορηγούς και καστ.
Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, πέραν της δύναμης που προαναφέρθηκε, παρατηρήθηκε πως κατά την διάρκεια παρακολούθησης μια τρυφερής, συγκινητικής στιγμής, αυξάνεται η οξυτοκίνη στον οργανισμό. Αυτή είναι υπεύθυνη για την ενσυναίσθηση και την ευαισθητοποίηση του ατόμου καθώς ονομάζεται και ορμόνη της αγάπης. Ενεργοποιείται η διάθεση για προσφορά μαζί με τη θέληση να βοηθήσεις- όταν αυτό σου φαντάζει εφικτό. Με βάση αυτό, υποδηλώνεται πως ένα ψυχικά ισχυρό άτομο, που μπορεί να ελέγξει τον συναισθηματικό του κόσμο έχει μεγάλες πιθανότητες να αντεπεξέλθει σε ηγετικές θέσεις. Είναι καλό λοιπόν να αντιληφθούμε πως ένα ευαίσθητο φαινομενικά άτομο κρύβει μια ισχυρή προσωπικότητα που του επιτρέπει να κρίνει τις καταστάσεις με ορθότερη οπτική καθώς λαμβάνει υπόψιν όλους τους παράγοντες.
Άλλωστε, το κλάμα αποτελεί αποσυμπίεση που είναι θεμιτό αυτή να συμβαίνει διότι αλλιώς, κρατώντας κρυμμένα τα συναισθήματά μας καταλήγουμε σε ψυχικές φθορές. Εκδηλώνοντας τις αδυναμίες μας ενισχύουμε τις δυνάμεις μας. Όσο παράδοξο κι αν ακούγεται είναι πραγματικότητα. Σκέψου πόσο ισχυρότερος νιώθεις μετά από ένα ξέσπασμα. Σαν να χρειάζεται να γίνει ώστε να ανακτήσεις εκ νέου την ενέργεια που νιώθεις να έχεις χάσει. Έρχεται κόντρα με την, κατά γενική ομολογία ευαισθησία που δηλώνει το να κλαις εύκολα ή χωρίς ουσιαστικό λόγω, αλλά δεν υπάρχει κάτι πιο ουσιαστικό από το να κατανοείς τον συνάνθρωπό σου και να επηρεάζεσαι από τη συναισθηματική κατάσταση που βρίσκεται. Υποδηλώνει υψηλό πνευματικό επίπεδο.
Αποψούλα για απόψε. Να κλαίτε! Δε λέω να στεγνώσετε κιόλας, αλλά μια αποσυμπίεση πού και πού καλό είναι να γίνεται. Κρύβει τεράστια δύναμη κι αποτελεί μεγάλο πλεονέκτημα απέναντι στην κάπως αναίσθητη κοινωνία που παλεύει να μας κάνει εγωκεντρικούς. Είναι όμορφο να μπορείς να νιώσεις κατανόηση ή να το κάνει κάποιος άλλος για εσένα. Πάω για ταινία, τα λέμε!
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου