«Αύγουστος»· ένα τραγούδι σύμβολο του ανεκπλήρωτου

Τρίτη 20 Ιουνίου 1978. Λίγα λεπτά μετά τις 11:00 το βράδυ το ρολόι στη Στοά Μαλακοπή στο κέντρο της Θεσσαλονίκης σταματάει και η πόλη σείεται στο ρυθμό του Εγκέλαδου. Ο Νίκος Παπάζογλου και η γυναίκα του λίγες ημέρες πριν είχαν υποδεχτεί στην οικογένειά τους την κόρη τους, Μαρία Αδελαΐδα, και εκείνο το βράδυ το σπίτι τους θα υποστεί σοβαρές ζημιές. Το χρονικό διάστημα που ακολούθησε οι κάτοικοι της πόλης θρηνούν τα θύματα του καταστροφικού σεισμού και μετρούν τις πληγές τους. Ο Παπάζογλου θα στείλει τη γυναίκα του και το παιδί του σε συγγενικά πρόσωπα στο εξωτερικό μέχρι να ηρεμήσουν τα πράγματα και ο Σαββόπουλος θα τον φιλοξενήσει στο σπίτι του στο Πήλιο. Και κάπου εκεί θα γεννηθεί ο «Αύγουστος».

Ο Νίκος Παπάζογλου σε συνέντευξή του είχε περιγράψει το πώς εμπνεύστηκε το τραγούδι αυτό. Εκεί στο Πήλιο, γνώρισε μια κοπέλα την οποία και ερωτεύτηκε τρελά. Πανικοβλήθηκε για τα συναισθήματά του και προκειμένου να μη διαλύσει την οικογένειά του, μπήκε στο αμάξι του και γύρισε Θεσσαλονίκη. Ο «Αύγουστος» γεννήθηκε σε εκείνη τη διαδρομή. Δεν έκατσε να γράψει το τραγούδι σε κάποιο χαρτί. Το είχε στο μυαλό και όταν μπήκε στο χώρο του, το έπαιξε αμέσως στην κιθάρα: «Σ’ αγαπάω μα δεν έχω μιλιά να στο πω, κι αυτό είναι ένας καημός αβάσταχτος, λιώνω στον πόνο γιατί νιώθω κι εγώ ο δρόμος που τραβάμε είναι αδιάβατος, κουράγιο θα περάσει θα μου πεις…».

Ακόμη και το ανεκπλήρωτο μπορεί να ξεπεραστεί! Μάθε πώς με ένα κλικ εδώ.

Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος ήταν από τους πρώτους που άκουσε το τραγούδι. Και ήταν αυτός που του πρότεινε να αφήσει τις ομοιοκαταληξίες στην άκρη και να πετάξει από πάνω του το ποιητικό στυλ. Και έτσι έγινε. Το τραγούδι έγινε σύμβολο του ανεκπλήρωτου έρωτα. Λυπητερό, αλλά παρουσιάζει το συναίσθημα του έρωτα με έναν αριστουργηματικό τρόπο: «Μα γιατί το τραγούδι να `ναι λυπητερό με μιας θαρρείς κι απ’ την καρδιά μου ξέκοψε κι αυτή τη στιγμή που πλημμυρίζω χαρά ανέβηκε ως τα χείλη μου και μ’ έπνιξε φυλάξου για το τέλος θα μου πεις…». Ο Παπάζογλου είχε αναφερθεί λίγα χρόνια πριν φύγει από τη ζωή στην κοπέλα αυτή και στο πώς ένιωθε, όταν έγραψε το τραγούδι. Η ίδια έμαθε φυσικά ότι ήταν η πηγή της έμπνευσής του, όπως και η γυναίκα του, αλλά δεν άλλαξε κάτι στη ζωή του δημιουργού.

Αν και ο στίχος παραπέμπει στο δυνατό συναίσθημα που ένιωσε, ο ίδιος δήλωσε ότι μερίδιο της έμπνευσης είχε και η έλευση της κόρης του στη ζωή. Για αυτόν το λόγο το μισό τραγούδι είναι αφιερωμένο στην κόρη του και το άλλο μισό σε αυτήν την κοπέλα που για λίγο τον μάγεψε: «Πώς μπορώ να ξεχάσω τα λυτά της μαλλιά, την άμμο που σαν καταρράχτης έλουζε καθώς έσκυβε πάνω μου χιλιάδες φιλιά, διαμάντια που απλόχερα μου χάριζε, θα πάω κι ας μου βγει και σε κακό…». Το 1984 ο «Αύγουστος» συμπεριλήφθηκε στο άλμπουμ «Χαράτσι» που έβγαλε ο Παπάζογλου και φυσικά το τραγούδι αποθεώθηκε από τον κόσμο, με τον Μάνο Χατζιδάκι να το χαρακτηρίζει απλά ως αριστούργημα.

Το ρολόι στη Στοά είναι μέχρι σήμερα σταματημένο στην ώρα του μεγάλου σεισμού, θυμίζοντας τις καταστροφικές συνέπειες στους κατοίκους της πόλης. Και μέσα από τις προσωπικές ιστορίες που αναδύθηκαν με αφορμή αυτήν τη δύσκολη στιγμή, κρατήσαμε στη μνήμη μας την ιστορία του Παπάζογλου: τη γνωριμία του με μια γυναίκα που του ενέπνευσε έρωτα, τον φόβο του να ερωτευτεί -όπως δήλωσε ο ίδιος- αλλά κι έναν ύμνο στις γυναίκες που είχαν έρθει στη ζωή του εκείνο το διάστημα. Κι αν και δε γνωρίζουμε την ταυτότητά τους ή πού βρίσκονται τώρα, τις συναντάμε κάθε φορά μέσα από το τραγούδι αυτό:

«Από ποιο μακρινό αστέρι είναι το φως που μεσ’ στα δυο της μάτια πήγε κρύφτηκε κι εγώ ο τυχερός που το ‘χει δει…»