Λέμε προβλήματα σε έναν για να έχουμε το πάνω χέρι στην κουβέντα

Οι φίλοι πάντοτε είναι οι προσωπικοί μας ψυχαναλυτές. Είναι οι άνθρωποι που θα τρέξουμε να ανοίξουμε την ψυχή μας στην προσπάθειά της να βρει κάπου κι’ αυτή να ανασάνει και να ακουμπήσει τα σακιά που της φορτώθηκαν. Με τους φίλους μας νιώθουμε, όχι ότι μπορούμε, μα ότι θέλουμε να μοιραζόμαστε τις ανησυχίες μας. Είναι αυτοί που μας θυμίζουν ότι οι δυσκολίες είναι για να τις ξεπερνάμε μαζί. Είναι όσοι είναι εκεί στις λύπες χωρίς να το ζητήσεις, μα είναι οι ίδιοι που θα φωνάξεις πρώτους στις χαρές σου.

Τα απογεύματα μετά τη δουλεία θα πάρεις τηλέφωνο και θα κανονίσεις να βρεθείς κάπου εκεί κοντά, χαλαρά για έναν καφέ με ένα φίλο. Σχεδόν τελετουργία αυτό πλέον. Πάνω στην κουβέντα, συχνά πυκνά, θα ανοιχτεί θέμα για ένα πρόβλημα που παιδεύει το μυαλό σου πιο πολύ κι από sudoku επιπέδου master. Όταν είναι άλλωστε απέναντί σου αυτός ο φίλος που θα αναζητήσεις για να ανοιχτείς και να εκφράσεις τις πιο απόκρυφες σκέψεις σου, τα προβλήματα παίρνουν ξεκάθαρη μορφή και εκφράζονται ευκολότερα. Ακόμη και αυτά που έχεις κλειδωμένα στο κεφάλι με την ίδια ασφάλεια που έχουν και στις φυλακές του Αλκατράζ. Νιώθεις μεγάλη οικειότητα για αυτό και είσαι στα πάντα ειλικρινής, δεν ντρέπεσαι να εκφραστείς. Σε κάνει να νιώθεις ότι καταλαβαίνει, στο πρόσωπό του βλέπεις -εκτός των άλλων- ασφάλεια, οπότε ρίχνεις τις πολλές-πολλές άμυνες.

Συχνά όμως οι φίλοι μας δε συμφωνούν μαζί μας γι’ αυτό και γινόμαστε επιλεκτικοί, όχι μόνο στο σε ποιον θα ανοιχτούμε, μα και με ποιον τρόπο, ακόμη και τι θα πούμε. Το ότι «δεν κρίνεσαι» σε μια συγκεκριμένη φιλία -σε αυτήν που πίνεις καφέ μετά τη δουλειά στην προκειμένη- είναι που σου δίνει το έναυσμα να εκφράσεις κάποιες σκέψεις που πιθανότατα διστάζεις να εκφραστείς σε έναν άλλον καλό φίλο -σε εκείνον που θα βρεθείς το βράδυ για ποτό ας πούμε. Μπορεί με τον δεύτερο να νιώθεις ότι λόγω χαρακτήρα, προσωπικών βιωμάτων ή και πιστεύω θα αναλύσεις το πρόβλημα μέσα από άλλη οπτική. Θα εκφράσεις κι εκεί κάποιες από τις απόκρυφες σκέψεις, αλλά όχι το ίδιο ξεκάθαρα. Μπορεί να το πας και γύρω-γύρω μέχρι να το φέρεις στο ίδιο σημείο.

Έρχεται όμως ένα βραδάκι που σας βρίσκει όλους μαζί, με τρία ποτήρια κρασί για παρέα. Συζήτηση στη συζήτηση επανέρχεται το πρόβλημα που σε ταλανίζει. Κι εδώ συμβαίνει κάτι αλλόκοτο. Ξαφνικά, για έναν λόγο που ούτε εσύ δεν κατανοείς, κι ενώ και οι δυο φίλοι ξέρουν το πρόβλημά σου, εσύ αρχίζεις να νιώθεις άβολα. Γιατί συμβαίνει όμως αυτό; Για να είστε όλοι μαζί φίλοι, σημαίνει ότι κάπου μοιάζετε και έχετε αρκετά κοινά, όχι απαραίτητα όμως και στον τρόπο σκέψης κι έκφρασης.

Σε κάθε πρόβλημα ο κάθε άνθρωπος εκφράζεται αναλόγως το πώς διαμορφώνεται η εικόνα από τη δική του οπτική γωνία. Αναλόγως πώς σκέφτεται τη δεδομένη στιγμή, έχοντας διαφορετικούς παράγοντες να διαπλάθουν τη λογική και το συναίσθημά του. Θα εκφραστεί με αυτά που ξέρει για το συγκεκριμένο πρόβλημα μέσα από τα δικά του βιώματα, θα πει ίσως πώς θα έπραττε αν το ζούσε ο ίδιος. Αρά πάντοτε οι γνώμες των φίλων μας ήταν, είναι και θα είναι διαφορετικές.

Άλλος παράγοντας που σε κάνει να νιώθεις εκείνες τις στιγμές σχεδόν σαν να συναντήθηκες στον ίδιο δρόμο με δύο πρώην ταυτόχρονα, είναι πως νιώθεις ότι οι άλλοτε ξεχωριστές δυνάμεις συμμαχίας σου, τώρα έχουν βρεθεί μαζί και σχημάτισαν ομάδα δική τους. Μια εξίσου γερή συμμαχία που μάλιστα λόγω αριθμού, νικά. Νιώθεις ξαφνικά να δημιουργείται ένα αόρατο τείχος μη κατανόησης. Χάνεις το πλεονέκτημα του «δεν κρίνεσαι», γιατί η άποψη του ενός ενισχύει την άποψη του άλλου. Αλληλοϋποστηρίζονται σε μια λύση για το θέμα σου, που εσύ όμως δε θες ούτε να την ακούς. Κι εγείρονται θέματα που πριν μπορεί να μην είχε γίνει καν αναφορά. Θέματα που εσένα μπορεί να μη σε συμφέρουν, που εμβαθύνουν περισσότερο στην αρνητική πλευρά του προβλήματος, στα δικά σου λάθη και στραβά, στις συμπεριφορές σου που πλέον δύο φίλοι ενωμένοι σου λένε να αλλάξεις. Αυτό το τείχος υψώνεται γιατί γκρεμίζεται η βολική κατάσταση που λέει ότι συζητάς με τον καθένα τα κομμάτια του προβλήματος που οι απόψεις σας ταυτίζονται.

Όταν η συζήτηση γίνεται με ένα πρόσωπο αντί για δύο, έχεις το πάνω χέρι. Αναπτύσσεται περισσότερο γύρω από τη δική σου σκέψη και εμβαθύνει στο δικό σου συναίσθημα, γιατί ουσιαστικά εσύ κατευθύνεις. Αυτήν την επιβεβαίωση προσπαθούμε να καλύψουμε όταν νιώθουμε ότι έχουμε «ανάγκη» να μιλήσουμε μόνο σε ένα πρόσωπο. Να πούμε για το ίδιο θέμα ξεχωριστά σε κάθε φίλο, να κερδίσουμε ουσιαστικά την  ελευθερία και την άνεση που μας προσφέρει το τηλεχειριστήριο της κουβέντας. Όσο άβολο κι αν μπορεί να γίνεται κάποιες φορές, είναι απαραίτητο για τα σημαντικά να γίνονται και συζητήσεις άνω των δυο ατόμων. Γιατί μόνο όταν αντικρούεται η μία με την άλλη άποψη, επανέρχεται κάπου στο φως η λογική και επανεμφανίζεται και η ελπίδα αυτή να καταφέρει να επικρατήσει.

Ένα μεγάλο respect στους φίλους μου που ήταν παρόντες σε όλα και ας μη συμφωνούσαν σε τίποτα. Σ’ αυτούς που ήταν εκεί να ακούσουν και να δεχτούν τα λάθη χωρίς να επικρίνουν. Στους βράχους, που με στήριξαν παρ’ όλα τα λάθη μου και με αγάπησαν μαζί με αυτά.