Φαγητό στο καθόλου ή στο τέρμα και τι να κάνεις γι' αυτό

Έχετε αναρωτηθεί πόσες φορές το παιδί σας ζητάει να φάει κατά τη διάρκεια της μέρας; Ή πόσες φορές, όσο περνάνε τα χρόνια, σας έχει αρνηθεί κάποιες τροφές; Μαζί, λοιπόν, σήμερα θα αναλύσουμε ενδελεχώς τα συγκεκριμένα ερωτήματα και θα δώσουμε κάποιες απαντήσεις και συμβουλές για τη διατροφική αντιμετώπιση των παιδιών.

Ξεκινώντας με το να μην πεινάει, οι αιτίες που μπορεί να σχετίζονται με τη μειωμένη όρεξη του παιδιού μπορεί να είναι μέχρι κι η αυξημένη κατανάλωση γάλακτος και τα πολλά ενδιάμεσα γεύματα ή αλλιώς σνακ, πριν τα κυρίως. Τα παραπάνω αποτελούν παράγοντες που συμβάλουν στην ημερήσια θερμιδική πρόσληψη χωρίς να τα υπολογίζουμε πολλές φορές. Από τους 12 μήνες και μετά, θέλουμε να γίνονται σίγουρα 3 κύρια γεύματα, αλλά ο αριθμός των σνακ μπορεί να ποικίλει από 1 μέχρι και 3. Έτσι, για το παιδί που θέλει να τσιμπολογάει πολλές φορές μέσα στην ημέρα, θα πρέπει να καθιερώσουμε ένα σταθερό πρόγραμμα γευμάτων και να επιμείνουμε σε αυτό.

Όσο το παιδί μεγαλώνει και πριν μπει ένα μοτίβο τροφής τύπου δημητριακά για πρωινό, μεσημεριανό και βραδινό, λάβετε υπόψη ότι η άρνηση να καταναλώσει μια τροφή ή ένα ολόκληρο γεύμα είναι μια συνηθισμένη παιδική συμπεριφορά. Στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν οφείλεται σε κάποιο πρόβλημα, αλλά αντίθετα προκαλείται από πράγματα όπως η προσωπική προτίμηση, που είναι και βασικό κομμάτι στα αναπτυξιακά στάδια του παιδιού και της δημιουργίας προτιμήσεων. Αν επιμένει και παρακολουθώντας το, μπορεί να είναι από δυσπεψία, μέχρι απροθυμία να δοκιμάσει κάτι νέο λόγω ιδιαιτερότητάς του ή και κοινές παιδικές ασθένειες (όπως πονόλαιμος ή κοιλιακό άλγος).

Από την άλλη πλευρά, εκτός από τις περιορισμένες προτιμήσεις, μπορεί να παρατηρήσετε κι άλλα θέματα, όπως δυσκολία στην κατάποση ή τη μάσηση με ορισμένα τρόφιμα. Ενώ αυτό είναι ασυνήθιστο, θα μπορούσε να είναι και μια ένδειξη ότι το παιδί σας δε δείχνει πείσμα. Θα μπορούσε να υπάρχει ένα υποκείμενο ζήτημα. Όποιο και αν είναι, δεν πρέπει να προσπαθήσετε να πιέσετε ένα παιδί σας να φάει. Μια καλύτερη προσέγγιση είναι να προσπαθήσετε να συμπεριλάβετε τουλάχιστον ένα από τα υγιεινά τρόφιμα προτίμησής τους σε κάθε γεύμα, ενώ παράλληλα να του προσφέρετε κι άλλα τρόφιμα.

Για πολλούς «επιλεκτικούς τρώγοντες», η αισθητηριακή επεξεργασία παίζει μεγάλο ρόλο στην άρνησή τους να φάνε. Με απλά λόγια, αν κάτι αισθάνεται ακατάστατο στο στόμα ή στα χέρια τους, δεν πρόκειται να το φάνε. Κι όταν δεν τους αρέσουν ορισμένες υφές στο στόμα τους, ή μασούν/δαγκώνουν/γλείφουν οτιδήποτε άλλο εκτός από φαγητό, είναι ένα σημάδι ότι το στοματικό τους αισθητήριο σύστημα χρειάζεται κάποια βοήθεια. Στην άλλη άκρη, ένα παιδί μπορεί να μην είναι σε θέση να διακρίνει καλά το φαγητό στο στόμα του και θα γεμίσει με μη ασφαλή τρόπο μια μεγάλη ποσότητα τροφής στα μάγουλά του. Αυτό τα βοηθά να δώσουν κάποια ανατροφοδότηση ως προς το πού βρίσκεται πραγματικά το φαγητό. Αυτά τα παιδιά χάνουν εύκολα το φαγητό και δεν μπορούν να το μασήσουν καλά. Τα μαλακά τρόφιμα που δε γίνονται εύκολα αντιληπτά (σκεφτείτε πουρέ πατάτας, τυρί) συνήθως απορρίπτονται επειδή δεν μπορούν να τα χειριστούν καλά στο στόμα τους.

Προχωράμε στο δεύτερο ζήτημα που μας απασχολεί και είναι η υπερφαγία του παιδιού κατά την διάρκεια της ημέρας. Το συναισθηματικό φαγητό είναι να τρώτε για άνεση, από ανία ή ως απάντηση στα συναισθήματα κι όχι να τρώτε για διατροφή ή επειδή πεινάτε. Η συναισθηματική διατροφή μπορεί να οδηγήσει σε υπερκατανάλωση τροφής επειδή συνήθως δεν αφορά την ανάγκη για θρεπτικά συστατικά ή θερμίδες. Το σώμα του παιδιού σας δε χρειάζεται τροφή. Με την πάροδο του χρόνου, η λήψη επιπλέον θερμίδων μπορεί να φέρει έξτρα βάρος. Η υπερκατανάλωση τροφής μπορεί επίσης να προκαλέσει ενοχή ή αμηχανία στο παιδί σας. Εάν παρατηρήσετε σημάδια συναισθηματικής κατανάλωσης, μιλήστε του για τις ανησυχίες σας. Μην επιβραβεύετε το παιδί σας με φαγητό και μην το στερείτε ως τιμωρία. Το μόνο που θα καταφέρετε είναι να το στρέψετε προς την κατεύθυνση αυτή.

Τέλος, δε θα πρέπει να ξεχνάμε και την άθληση. Όταν ένα παιδί αθλείται είτε στο σχολείο είτε σε κάποιες δραστηριότητες, εκτός αυτού καίει, καταναλώνει θερμίδες, τις οποίες ο οργανισμός του ζητάει να αναπληρώσει. Έτσι, μπορεί να έφαγε μια ώρα πριν πάει για τένις ή για μπάσκετ, αλλά όταν γυρίσει θα ζητήσει πάλι φαγητό. Εκεί είναι έως κι απαραίτητο να του δώσετε τροφή κι ένα πλήρες γεύμα για να γεμίσουν και πάλι οι αποθήκες του οργανισμού του.

Σε οποιαδήποτε περίπτωση δε χρειάζεται άγχος και πίεση προς το παιδί από εσάς· βρίσκουμε λύσεις μαζί και με τους παιδίατρους μας και το συζητάμε πάντα με το παιδί, καθώς το σημαντικότερο είναι να είστε ανοιχτοί και να ανοιχτεί και εκείνο για οποιοδήποτε θέμα του κόβει ή του ανοίγει την όρεξη.