Γιατί δε συμπαθούμε τους δικηγόρους;

Με γνώμονα τις τελευταίες ειδήσεις, που λαμβάνουν χώρα στην Ελλάδα, παρατηρούσα σχολαστικά τις τοποθετήσεις των δικηγόρων από την εκάστοτε πλευρά. Συνειδητοποίησα, παρ’ ότι το γνώριζα και παλαιότερα, ότι η κοινή γνώμη έχει μια τάση να καταβαραθρώνει όλο και πιο πολύ το λειτούργημα του δικηγόρου. Πολλές φορές, σε όλα τα επαγγέλματα, υφίστανται αρκετά απογοητευτικά παραδείγματα, «αντί-πρότυπα» θα τολμήσω να πω εγώ. Όμως γιατί υπάρχει αυτή η έντονη αμφισβήτηση και δυσαρέσκεια απέναντι στους δικηγόρους;

Αναγκαία διευκρίνιση είναι να παραθέσουμε το σε τι τελικά συμβάλει ένας δικηγόρος σε μια δίκη και ποιος είναι ο ρόλος του στη ζωή του καθένα μας. Ο δικηγόρος έχει λειτουργικό και καθοδηγητικό ρόλο σε μια δικαστική διαδικασία. Από αρχαιότητας ήταν ένα βοηθητικό όργανο που εξασφάλιζε στον εκάστοτε υπερασπιζόμενο να μην καταπατηθούν τα δικαιώματά του και να συμβάλει σε μια πιο δίκαιη δικαστική απόφαση. Ακόμη και σήμερα, αυτός είναι ο ρόλος του. Υπάρχει ένας παραβάτης -ή και όχι- που δε γνωρίζει τα δικαιώματά του, τη δικαστική διαδικασία και χρειάζεται κάποιον να το κάνει για εκείνον, ακριβώς επειδή η πολυπλοκότητα και ο όγκος των πληροφοριών είναι τόσο μεγάλος και δαιδαλώδης που απαιτεί επιστημονική γνώση. Κι εκεί ανιχνεύεται η αναγκαιότητα και το βάρος του λειτουργήματος αυτού.

Πλέον, έχει καθιερωθεί η αρνητική κριτική απέναντι στους δικηγόρους, σαν ανθρώπους που ξεπουλούν την ηθική χάριν χρημάτων (λες και δεν πληρώνονται οι υπόλοιποι επαγγελματίες για τη δουλειά τους). Υποβαθμίζεται η χρησιμότητα των δικηγόρων σε μια δίκη, αλλά είναι οι πρώτοι που θα συμβουλευτούμε όταν νιώσουμε ότι άλλοι καταπατούν τα δικαιώματά μας. Διότι όπως δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι σημαίνει ένας μυϊκός πόνος ή ένας πονοκέφαλος, εξίσου δεν μπορούμε να ξέρουμε ένα προς ένα όλα μας τα δικαιώματα σ’ ένα χαώδες δικαστικό σύστημα.

Αν συνειδητοποιήσουμε πως η υγεία μας είναι εξίσου σημαντική και βαρυσήμαντη με την ελευθερία μας, τότε θα λαμβάναμε πιο σοβαρά το λειτούργημα του δικηγόρου. Εστιάζουμε στη σαθρότητα των προβαλλόμενων δικηγόρων από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ίσως κι επιλεκτικά κάποιες φορές, διότι τα στερεότυπα ριζώνουν πολύ βαθιά μέσα μας. Μέχρι ν’ αναγκαστούμε να διαπιστώσουμε μόνοι μας ότι δεν μπορούμε να είμαστε παντογνώστες, ούτε να λαϊκίζουμε επειδή έτσι έχουμε μάθει.

Το λειτούργημα του δικηγόρου στα δυτικά κράτη αντιμετωπίζεται εξίσου αναγκαίο και σημαντικό με του γιατρού. Σε μια καπιταλιστική κοινωνία, σαν αναγκαίο κακό, όλα κοστολογούνται. Αλίμονο αν δεν εξασφαλίζαμε την καλύτερη έκβαση της υγείας μας, όπως και της ελευθερίας μας. Τα δυο βασικότερα αγαθά για μια ανθρώπινη ύπαρξη, έτσι ώστε να είναι λειτουργική και παραγωγική η ζωή μας.

Θα χαρακτήριζα, λοιπόν, ως άλλο ένα κοινωνικό «ταμπού» την μη αναγνώριση της βαρύτητας αυτού του επαγγέλματος. Ακόμη κι αν είναι μια επιστήμη βασισμένη στη μαθηματική σκέψη και στη σκληρή λογική, συνεχίζει να μην εκλαμβάνει την καταξίωση που της αξίζει, απλώς και μόνο επειδή αγγίζει πολλές φορές φλέγοντα ζητήματα που ο κοινός νους, χωρίς γνωστική κατάρτιση, τείνει να προδικάζει με μια δόση προκατάληψης.

Σ’ έναν κόσμο του εικοστού πρώτου αιώνα, μετά από τόσες καταπατήσεις δικαιωμάτων, άδικες θανατικές ποινές, «προπληρωμένες δίκες» χάριν συμφερόντων, θα έπρεπε να θεωρείται αδιανόητο να μην αποδεχόμαστε τη συμβολή ενός συνηγόρου. Ακούγεται κάπως ιδεατό, όμως ο βασικός ορισμός και σκοπός είναι αυτός και κάποιοι τον υπηρετούν. Να εξασφαλίσει εκείνος ο επαγγελματίας την καλύτερη δυνατή έκβαση.

Αναλυτικότερα, ακόμη και ο ειδεχθέστερος εγκληματίας είναι και θα είναι ανθρώπινο ον, έχει υλικό ψυχής όπως έχουμε όλοι. Μας ενώνει το ανθρώπινο ποιόν, εφόσον γεννηθήκαμε με τις ίδιες προδιαγραφές. Στην πορεία μας, όμως, είτε από κοινωνικούς είτε από ψυχολογικούς παράγοντες πράττουμε διαφορετικά. Ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα του ανθρώπου είναι η αποδοχή της τρωτής πλευράς του και η προσδοκία βελτίωσής του. Αν «βάζαμε» όλους τους παρεκκλίνοντες κοινωνικά ανθρώπους, τους παραβάτες, σε ισόβια φυλάκιση, ναι μεν θα ένιωθε πιο ασφαλής η κοινωνία όμως θα ακυρώναμε την ίδια την ανθρώπινη ύπαρξη κι εξέλιξη.

Αυτό προσπαθεί να εξηγήσει ένας δικηγόρος. Όσο κι αν δε θέλουμε να πειστούμε για αυτή του την προσπάθεια, αυτή είναι. Να υπενθυμίζει σαν άγρυπνος φρουρός της ανθρώπινης ψυχής πως έχει κι εκείνος αισθήματα κι ανάγκες ακόμη κι ως εγκληματίας. Διότι πάντα παραμένει η ελπίδα της βελτίωσης και του σωφρονισμού και με την παραμονή του σε μια φυλακή για πολλά έτη χωρίς ψυχολογική υποστήριξη (όπως συμβαίνει στη χώρα μας, η οποία δεν την παρέχει) λειτουργεί αρνητικά στη μείωση την εγκληματικότητας. Αντιθέτως, διαιωνίζει το πρόβλημα της ιδρυματοποίησης.

Αν παύαμε να είμαστε τόσο επικριτικοί και να θεωρούμε τους εαυτούς μας αλάνθαστους, ίσως κατανοούσαμε καλύτερα κι αποδεχόμασταν πιο εύκολα τη ροπή του ανθρώπου προς την παραβατικότητα, χωρίς αυτό να σημαίνει σε καμία περίπτωση πως την κανονικοποιούμε. Τότε ίσως μπορέσουμε να θεωρήσουμε απαράβατο δικαίωμά του να έχει μια καλύτερη αντιμετώπιση στα λάθη του, ή στις αδικίες που υφίσταται.

Θέλουμε και τη δική σου άποψη!

Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!

Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!