Πώς να διαφωνείς έξυπνα

Ατελέσφορες επικοινωνίες, αέναοι διαπληκτισμοί, επιφανειακές σχέσεις πλήττουν τη ζωή μας. Μόνο ένας άνθρωπος που έχει κατακτήσει την πλήρη αυτογνωσία θα μπορούσε να προστατευθεί από όλα τα παραπάνω. Κι όμως, όσο το να είσαι άνθρωπος αποτελεί από μόνο του ως γεγονός ένα «πάθος» και η ποικιλομορφία των χαρακτήρων υπάρχει γύρω μας, η δυσκολία στην επικοινωνία, θα μας ταλανίζει σε μικρό ή σε μεγάλο βαθμό.

Κανείς θα έλεγε πως είναι υγιές να υπάρχει η διαφωνία στο τραπέζι της επικοινωνίας. Μόνο όταν, όμως, η διαφωνία αυτή είναι εποικοδομητική. Όταν η ανταλλαγή απόψεων ανοίγει νέα ντουλάπια για αποθήκευση σκέψης. Ας είμαστε ειλικρινείς, πόσες συζητήσεις έχουμε ξεκινήσει με ανέφελη ψυχή; Πόσες φορές νιώσαμε τόσο άνετα ώστε να παραδεχτούμε πως είμαστε λάθος και πως με μια νέα συζήτηση επανατοποθετούμαστε πάνω σ’ ένα θέμα; Μετρημένες στα δάχτυλα. Πριν καν ξεκινήσουμε μια συζήτηση, ετοιμάζουμε το οπλοστάσιό μας και σκηνοθετούμε ήδη τα ενδεχόμενα πυρά μας. Παλεύουμε ως το τέλος να βγάλουμε νικήτριες τις δικές μας απόψεις πάση θυσία.

Κι εδώ εντοπίζεται το πρόβλημα. Εντοπίζεται πριν καν ξεκινήσει μια συζήτηση, στην όλη μας κοσμοθεωρία που δεν επιτρέπουμε κανείς να μας ανατρέψει. Από φόβο, ανασφάλεια κι εγωισμό. Ακόμη κι αν συνειδητοποιήσουμε στη διαδρομή, εν μέσω της συζήτησης, πως είμαστε λάθος, θα παλέψουμε μέχρι τέλους για μια δίχως κόστος περηφάνια. Ισχυριζόμαστε πως κανείς δε μας καταλαβαίνει, δε συμφωνεί μαζί μας, χωρίς να κάνουμε την αντίστροφη προσπάθεια. Είναι μαθηματικά επόμενο να συναντάμε μόνο τείχη όταν εμείς οι ίδιοι τα χτίζουμε.

Σε μια μονάχα συζήτηση, έστω πειραματικά, ας τολμήσουμε ν’ ακούσουμε παραπάνω από το να μιλάμε, ας απαντήσουμε μ’ ένα «μπορεί και να έχεις δίκιο, δεν το είχα σκεφτεί». Τότε, ίσως, ο απέναντί μας να μας ακούσει κι εμάς με λιγότερες άμυνες και με παραπάνω αντικειμενικότητα. Το άγχος μας να κατακτούμε πάντα την πρώτη θέση, μας ωθεί να κάνουμε κύκλους γύρω από τον εαυτό μας. Συνεχόμενους, αέναους κύκλους γύρω από το «εγώ» μας, οι οποίοι τροφοδοτούν μόνο τη στασιμότητά μας.

Ακόμη κι αν είμαστε πεπεισμένοι για τη λανθασμένη τοποθέτηση του συνομιλητή μας, έχουμε να πάρουμε κάτι από αυτό. Αν τον αφήσουμε με ευγένεια να ξεδιπλώσει τη σκέψη του, ίσως κατανοήσουμε καλύτερα αυτό που θέλει να μας μεταφέρει. Με μερικές βαθιές ανάγκες και καλή θέληση, ας ακούσουμε ό,τι έχουν να μας πουν έτσι ώστε ν’ απαντήσουμε με μεγαλύτερη καθαρότητα κι ηρεμία, αφού έχουμε ήδη πάρει τον χρόνο μας. Όταν διακόπτουμε ή μας διακόπτουν, αμέσως δημιουργείται ένα πεδίο μάχης. Δε χρειάζεται να εκτιμούμε τον άλλο ή να είναι φίλος μας για ν’ ακούσουμε κάτι που θέλει να μας πει. Είναι αναπόσπαστο κομμάτι της δημοκρατίας κι άμεσο στην καθημερινή μας ζωή.

Μπορεί κάτι άκρως εξωφρενικό για εμάς ως άποψη να είναι εντελώς φυσιολογικό για κάποιον άλλο. Κι αυτό ακριβώς είναι η δημοκρατία. Να ακούγονται όλες οι απόψεις. Δεν είναι απαραίτητο, ούτε αναγκαστικό να υιοθετείται από εμάς επειδή απλώς ακούγεται. Μπορούμε και πρέπει να εκφραζόμαστε με τον ίδιο σεβασμό με τον οποίο θέλουμε ν’ αντιμετωπίζουν τον δικό μας λόγο, ακριβώς επειδή στ’ αυτιά κάποιων άλλων μπορεί να μοιάζουν ξένες και μη αποδεκτές οι λέξεις που προφέρουμε.

Με φωνές, προσβολές κι επιθέσεις σε αντίθετες απόψεις, καταφέρνουμε με μεγάλη επιτυχία να υψώνουμε τις άμυνες των άλλων συνομιλητών μηδενίζοντας το «κοντέρ» της συζήτησης. Χάνουμε άπλετο χρόνο κι ενέργεια. Και το ξέρουμε ότι το κάνουμε. Έχουμε πλήρη γνώση του εκτροχιασμού μας. Αλλά δε μας ενδιαφέρει, διότι μας κατακλύζει η δίψα της «νίκης». Να εξουθενώσουμε τον άλλο, να τον φέρουμε σε αδιέξοδο. Αν μας σταματούσε κάποιος κατά τη διάρκεια και μας ρωτούσε «τι κάνεις τώρα;» δε θα γνωρίζαμε την απάντηση. Ή θα πετούσαμε ένα περήφανο «προσπαθώ να του δείξω την αλήθεια». Κι εδώ γυρνάμε στα παραπάνω.

Σαν χάρη προς τον εαυτό μας ας εξασκήσουμε τα skills μας πάνω σε μια συζήτηση κι ας διαφωνούμε καθέτως εξ θεμελίων. Όταν ακούς μια διαφορετική άποψη, δεν ακούς απλώς «μια διαφορετική άποψη». Βλέπεις μια άλλη πλευρά του κόσμου, μια άλλη οπτική, ένα άλλο κομμάτι της κοινωνίας. Όπως κι ο απέναντί μας, σε εμάς. Είναι σχεδόν χρέος μας να ψάξουμε να βρούμε έναν καλύτερο τρόπο να διαφωνούμε. Κι ίσως τότε να καταλάβουμε, πως μπορεί και να συμφωνούμε τελικά.

Θέλουμε και τη δική σου άποψη!

Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!

Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!