Πώς τεστάρεις αν μια φιλία είναι αληθινή;

«Ποιος είναι ο καλύτερός σου φίλος;»

Σίγουρα από τις πιο συχνές ερωτήσεις που απαντήσαμε με αφετηρία την παιδική μας ηλικία. Πέραν του ότι θεωρούνταν δεδομένο ότι έχεις έναν καλύτερο φίλο, ήταν και ζωτικής σημασίας. Επιβάλλονταν να υπάρχει στην καθημερινότητά μας η αναφορά σ’ αυτόν και πέραν των παιχνιδιών, να μοιραζόμαστε αμοιβαία μυστικά και μεγαλόπνοα σχέδια για την επόμενη μέρα. Ο χρόνος περνούσε ίσα-ίσα μέχρι να έρθει η στιγμή να ξαναβρεθούμε και να καταστρώσουμε νέες περιπέτειες. Οι ιδέες κατέβαιναν σαν λογισμικό του matrix, λες και μας έβαζαν ένα βύσμα στο κεφάλι κι αποκτούσαμε εκείνη τη φοβερή αίσθηση ότι μπορούμε να κάνουμε τα πάντα μαζί, μιας και οι γνώσεις είχαν εκτοξευθεί. Τα ξέραμε όλα. Ζούσαμε κάτι αληθινό.

Μεγαλώνοντας βέβαια, ήρθαμε αντιμέτωποι με διάφορες πραγματικότητες που μας έκαναν να επαναπροσδιορίσουμε αυτήν τη ρομαντική διάθεση προς τη φιλία και ν’ αναρωτηθούμε αν όντως υπάρχει, τελικά. Ο καθένας μας έχει δοκιμαστεί κι αναθεωρήσει τι σημαίνει αληθινό σε μια φιλία. Το ζητούμενο, κάθε φορά που κλονίζεται, είναι να προσπαθούμε να αξιολογήσουμε αν αυτά που είχαμε ορίσει ως απαραίτητα για τη διατήρησή της, προστατεύθηκαν κι ικανοποιήθηκαν στον καλύτερο δυνατό βαθμό. Όντες διαφορετικοί και μοναδικοί, τα standards που έχουν τεθεί συνειδητά ή ασυνείδητα, είναι εκείνα που θα μας κάνουν να εμπιστευθούμε και ν’ αφεθούμε. Για να μπορέσει όμως μια φιλία να ονομαστεί πραγματικά αληθινή, θα πρέπει να βγει αλώβητη από τα crash tests που αναπόφευκτα θα περάσει.

Η ακεραιότητα χαρακτήρα συμπεριλαμβάνει την ηθική και τη συναισθηματική υπόσταση ενός ανθρώπου. Τα αυτονόητα είναι και τα πιο δύσκολα, όπως και τα πιο απλά, τα πιο πολύπλοκα. Το να είμαστε έντιμοι και να μπορούμε να συνδυάζουμε την ηθική μας ταυτότητα μαζί με την ψυχική ακεραιότητα είναι κάτι που το ζητάμε κι απ’ τον εαυτό μας αλλά κι απ’ τους φίλους μας. Εσωκλείεται σε όλο αυτό κι η εχεμύθεια. Το συναίσθημα του να νιώθουμε ότι μπορούμε να εκτεθούμε στον φίλο μας, χωρίς δεύτερες σκέψεις, είναι μοναδικό. Αξίζει να σημειωθεί, πως η ακεραιότητα και η εχεμύθεια σε μια αληθινή φιλία δεν μπορούν παρά να είναι αλληλένδετες κι αλληλεξαρτώμενες.

Πόσο εύκολο μας είναι εύκολο ν’ ακούμε ένα φίλο και να διατηρούμε τον νου καθαρό από παρεμβολές εσωτερικών κριτικών; Ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά που διακρίνονται στις αληθινές φιλίες, είναι η ύπαρξη ενός φίλου, που χωρίς να κάνει τίποτα απολύτως, κάνει τελικά αυτό που του έχει, άτυπα, ζητηθεί κι είναι τεράστιο. Να μας ακούει, να μη μας κρίνει και να μας κατανοεί βαθιά. Ό,τι αργότερα ακολουθήσει αυτής της ακρόασης, θα είναι σίγουρα προϊόν γενναιόδωρης αρωγής σ’ αυτά που μπορεί να μας απασχολούν.

Όπου υπάρχουν άνθρωποι, υπάρχουν και λάθη, βέβαια. Δε θα συναντήσουμε τις τέλειες σχέσεις, μπορούμε όμως να δημιουργήσουμε τις τέλειες ευκαιρίες επανασύνδεσης. Αδιαμφισβήτητο είναι πως έχουμε σφάλλει κατά καιρούς και δικαιούμαστε μια δεύτερη ευκαιρία. Το κατά πόσο τελικά την αξίζουμε, θα αποδειχθεί από τον τρόπο που η συμπεριφορά μας ταυτίζεται με την έμπρακτη αλλαγή. Οι αληθινοί φίλοι οφείλουν προς τον εαυτό τους και μεταξύ τους να παρέχουν τη δυνατότητα της μιας ακόμα ευκαιρίας. Βασικός σκοπός της, είναι η μείωση των πιθανοτήτων στο να αδικήσουμε τον άλλον, διατηρώντας ταυτόχρονα μια, όσο το δυνατόν, πιο αμερόληπτη στάση.

Δε θα μπορούσαμε να παραλείψουμε την αξιοπιστία και το φιλότιμο που ιδανικά θα πρέπει να υπάρχει σε μια φιλία που θέλει να έχει τον τίτλο της αληθινής. Άλλο είναι να υποστηρίζουμε εμείς οι ίδιοι αυτό που πιστεύουμε κι άλλο να γινόμαστε μάρτυρες της ηθελημένης έκθεσης του φίλου, για εμάς. Δε συμβαίνει συχνά, αλλά όταν διανύουμε δύσκολες περιόδους και συναντάμε αυτή την «μπέσα» από την πλευρά του να πρωτοπορεί και να μας προλαβαίνει, τότε δε μένει παρά ν’ αντιληφθούμε το αληθινό που ζει στη φιλία αυτή.

Ενσυναίσθηση. Θα μπορούσε να αποτελεί τη λύση σε πολλά απ’ αυτά που μας ταλαιπωρούν, αν μέρος του χαρακτήρα μας απαρτίζονταν απ’ τη μοναδική αυτή ιδιότητα. Μεγάλο ψυχικό βήμα εμπρός, να μπορούμε να μπούμε στα παπούτσια του άλλου και να καταλάβουμε αυτά που λέει και νιώθει. Ευλογία αδιαμαρτύρητη να έχουμε φίλους που συμπεριφέρονται ενσυναισθητικά. Το θετικό είναι πως δε χρειάζεται να ζητήσεις μια τετοια μεταχείριση. Αφορά εκούσια συναισθηματική σύνδεση κι άμεση κατανόηση της κατάστασης απ’ τον άλλον προς αυτό που βιώνουμε τη δεδομένη στιγμή. Το αρνητικό είναι πως επειδή προϋποθέτει προσωπικό ψυχικό κόστος, υπάρχει σοβαρή έλλειψη. Αν είχαμε τη δυνατότητα να ιεραρχήσουμε τις ιδιότητές μας ως πομποί και δέκτες στη φιλία, θα έπρεπε να κατέχει την πρώτη θέση. Είναι βέβαιο πως πολλές φιλίες, όχι μόνο θα επιβίωναν, αλλά και θα ισχυροποιούνταν σημαντικά.

Οι αληθινές φιλίες είναι σπάνιες. Και το σπάνιο είναι κατά κύριο λόγο αληθινό. Ρίζες φίλων έχουν εγκατασταθεί σε ποικίλα στάδια της ζωής μας. Άλλες έχουν ξεριζωθεί, άλλες βαστούν ακόμη. Το μυστικό είναι να φέρουμε εις πέρας κάτι που φαντάζει πανεύκολο, όμως δεν είναι. Να καταφέρουμε να είμαστε ο φίλος που θα θέλαμε να είχαμε εμείς στη ζωή μας. Αυτό χρήζει ψυχικού ξεγυμνώματος κι έντονης αυτοκριτικής. Οι δοκιμασίες που μπορεί να γευτεί μια φιλία είναι πολυπαραγοντικές. Κρατάμε σαν φυλαχτό όσες έχουν βγει νικήτριες με παράσημα όλα τα παραπάνω.

«Υπήρχε κάποια εποχή στη ζωή μας που ήμασταν τόσο κοντά και τίποτα δε φαινόταν να εμποδίζει τη φιλία και την αδελφοσύνη μας. Μας χώριζε μόνο ένα μικρό γεφυράκι. Ακριβώς την ώρα που ήσουν έτοιμος να το περάσεις, σε ρώτησα: “Θέλεις να περάσεις το γεφυράκι και να έρθεις κοντά μου;” Τότε έπαψες να το θέλεις. Κι όταν σε ρώτησα ξανά, εσύ παρέμεινες σιωπηλός. Έκτοτε βουνά κι άγριοι καταρράκτες μας χώρισαν, μπήκαν ανάμεσά μας κι αποξενωθήκαμε τόσο, που ακόμη κι αν θέλαμε να έρθουμε κοντά ο ένας στον άλλον δε θα μπορούσαμε. Αλλά όταν σκέφτεσαι τώρα αυτό το μικρό γεφυράκι, τα λόγια πέφτουν στο κενό, ενώ εσύ κλαις και δεν μπορείς να το πιστέψεις». (Irvin Yalom)

Θέλουμε και τη δική σου ιστορία!

Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!

Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!