Biα είναι η σχέση με έναν νaρκισσo

Τι είναι ο ναρκισσισμός;

Η νaρκισσιστική διαταραχή είναι μια διαταραχή προσωπικότητας που τα άτομα επιφανειακά μοιάζουν εγωιστές ή με αίσθηση ανωτερότητας, αλλά στην πραγματικότητα αυτή είναι μια ψεύτικη εικόνα που φτιάχνουν για να καλύψουν το ότι είναι εύθραυστοι κι έχουν έλλειψη αυτοεκτίμησης. Ο νaρκισσισμός δε σημαίνει υπερβολική αγάπη για τον εαυτό μας ή αυτοπροβολή- τουλάχιστον όχι αυθεντικά. Τα άτομα με νaρκισσιστική διαταραχή είναι ερωτευμένα με μια εξιδανικευμένη, διογκωμένη εικόνα του εαυτού τους επειδή τους επιτρέπει ν’ αποφύγουν τα βαθιά αισθήματα ανασφάλειας.

Οι νaρκισσoι είναι ευάλωτοι στην ανάπτυξη κατάθλιψης κι αγχώδων διαταραχών, λόγω της δυσκολίας αντιμετώπισης συναισθημάτων και της αποτυχημένης προσπάθειας να πετύχουν στην πραγματικότητα τις φαντασιώσεις τους. Επίσης, λόγω του συναισθήματος υπεροχής, οι νaρκισσοι συχνά δεν αντιλαμβάνονται ότι μπορεί να έχουν κάποια διαταραχή ή αρνούνται να ζητήσουν βοήθεια από ειδικούς ψυχικής υγείας γιατί δε θέλουν ν’ αλλάξουν. Σε συνδυασμό, δυστυχώς, άτομα με νaρκισσιστική διαταραχή, οδηγούνται σε επιφανειακές ψυχοθεραπείες γιατί μπορούν να συγκαλύψουν την πραγματικότητα, ακόμη κι από τους ειδικούς ή σε ακραίες περιπτώσεις σε αυτοχειρίες, λόγω της ανικανότητας διαχείρισης συναισθημάτων. Είναι επίσης γνωστό ότι πολλοί κατά συρροήν δoλoφόνoι πάσχουν από αυτό το σύνδρομο.

Είδη νaρκισσισμού:

Υπάρχουν δύο είδη νaρκισσιστικής διαταραχής:

1. Ο μεγαλειώδης νaρκισσισμός έχει την όψη αλαζονικής προσωπικότητας, χαρακτηρίζεται από ένα διογκωμένο εγώ, την τάση εκμετάλλευσης των άλλων και την αίσθηση του να είναι πραγματικά ανώτεροι.

2. Ο ευάλωτος νaρκισσισμός, συχνά προκύπτει από παιδικά τραύματα. Οι ευάλωτοι νaρκισσιστές κατανοούν την ιδέα της ενσυναίσθησης, αλλά την περιμένουν από τους άλλους χωρίς ν’ αναγνωρίζουν την αξία της προσφοράς.

Κάποιοι ειδικοί υγείας αναφέρονται σε «κακοήθη» και «καλοήθη» νaρκισσισμό, ωστόσο θα επικεντρωθούμε στη νaρκισσιστική διαταραχή που καταλήγει σε κaκοποίηση.

Χαρακτηριστικά

Ο νaρκισσισμός παρουσιάζει τα εξής χαρακτηριστικά τα οποία εμφανίζονται σε κάθε τομέα της ζωής των νaρκισσιστών. Στις επιφανειακές τους σχέσεις είναι συχνό φαινόμενο να μοιάζουν τέλειοι. Γοητευτικοί, ελκυστικοί, χαρισματικοί, η ψυχή της παρέας. Έτσι καταφέρνουν να κερδίζουν τους γύρω τους. Αλλά για να υποστηρίξουν τις αυταπάτες τους, χρειάζεται πολλή δουλειά κι εκεί εμφανίζονται οι δυσλειτουργικές στάσεις και συμπεριφορές, ιδιαίτερα στις στενότερές τους σχέσεις:

1. Εγωκεντρική, αλαζονική σκέψη και συμπεριφορά

2. Έλλειψη ενσυναίσθησης και εκτίμησης για τους άλλους ανθρώπους

3. Υπερβολική ανάγκη για θαυμασμό

4. Χeιριστικότητα

5. Απαιτητικότητα ως προς τις δικές τους ανάγκες

6. Έντονες φαντασιώσεις για το ποιοι είναι σε όλους τους τομείς της ζωής τους (σχέσεις, καριέρα, σ3ξουαλικότητα) με σκοπό τη διαστρέβλωση και την εξαπάτηση, έναντι του ποιοι είναι στην πραγματικότητα με σκοπό να προστατεύσουν το εσωτερικό τους κενό.

7. Bίa

Τα παρακάτω είναι κάποια από τα κύρια είδη βiaς που μπορεί να δεχτείς από κάποιον με νaρκισσιστική διαταραχή:

α) Love bombing, bread crumping και παραμέλhση

Το love bombing είναι όταν το ένα άτομο στην αρχή της σχέσης σε περιλούζει με αγάπη σε ακραίο βαθμό έτσι ώστε να εξαρτηθείς από εκείνο και να μπορεί να σε χειρίζεται έστω κι όταν αποφασίζει να σε παραμελήσει. Δε σημαίνει απαραίτητα ότι κάποιος με νaρκισσιστική διαταραχή το κάνει επιτηδευμένα, ή ότι είναι εντελώς ψεύτικο, αλλά συνήθως κατανοείς τις προθέσεις αφότου η συμπεριφορά αλλάξει. To bread crumping, βρίσκεται κάπου ανάμεσα στο love bombing και την παραμέληση, όπου ο νaρκισσος ακόμη δεν έχει τελειώσει ακόμη μαζί σου, αλλά καταβάλλει την ελάχιστη προσπάθεια για να σε κρατάει κοντά του μέχρι να σε παραμελήσει εντελώς. Για το love bombing μπορείς να διαβάσεις εδώ.
β) Gaslighting και συναισθηματική χειραγώγηση

Το Gaslighting είναι μια μορφή ψυχολογικής κακοποίησης όπου o νάρκισσος σε κάνει ν’ αμφισβητείς τη λογική σου και την αντίληψή σου ρίχνοντας συνήθως το φταίξιμο για κάθε κατάσταση σε σένα. Σε αφήνει σε σύγχυση, άγχος κι ανίκανο να εμπιστευτείς τον εαυτό σου. Για το gaslighting μπορείς να διαβάσεις εδώ.
γ) Ghosting

Το ghosting είναι μια μορφή βiaς όπου το άτομο διακόπτει κάθε μορφής επικοινωνία με το να μην απαντάει σε κλήσεις, μηνύματα, μπλοκάροντάς σε από παντού. Το ghosting είναι ιδιαίτερα κaκoπoιητικό, επειδή σε αφήνει μόνο σου, χωρίς κατευθυντήριες γραμμές για το γιατί και το πώς να προχωρήσεις, με αποπνικτικά συναισθήματα. Μπορεί εύκολα να φέρει στην επιφάνεια ή να δημιουργήσει τραύματα εγκατάλειψης και προβλήματα εμπιστοσύνης.
δ) Ταπείνωση και κριτική

Οι νaρκισσοι τείνουν να μειώνουν τους άλλους, να τους βρίσκουν συνεχώς αδυναμίες και να τους κρίνουν. Σε ακραίες περιπτώσεις, οι νaρκισσοι χρησιμοποιούν και φυσική βia κατά τη διάρκεια της ταπείνωσης και της κριτικής.

Το τραύμα

Η σχέση με κάποιο νaρκισσο σε αφήνει ανήμπορο να εκφράσεις τις ανάγκες σου κι αντιθέτως, λόγω της αμυντικής τους στάσης στην κριτική, σε αναγκάζει να περπατάς προσεκτικά γύρω του και να προσέχεις την κάθε σου λέξη. Ως αποτέλεσμα, σε αφήνει να νιώθεις εξουθενωμένος, αγχωμένος, μπερδεμένος, ανάξιος για πραγματική αγάπη, ένοχος και ψυχικά τραυματισμένος.

Αντιμετώπιση

Αν αναγνώρισες κάποια από τα χαρακτηριστικά στον εαυτό σου, ζήτησε βοήθεια από ειδικούς ψυχικής υγείας. Αν τ’ αναγνώρισες σε κοντινά σου άτομα, θέλω να καταλάβεις ότι δεν είσαι εσύ το πρόβλημα κι ότι αυτά τα άτομα είναι διαταραγμένα. Έτσι, εσύ δεν πρέπει να προσπαθείς να εξηγήσεις τις πράξεις τους όπως θα έκανες στη σχέση σου, σε μια διαφωνία. Αν αρνούνται να βοηθηθούν, βρες τη δύναμη να ζητήσεις εσύ βοήθεια και να φύγεις μακριά. Η αναγνώριση της διαταραχής κι εξοικείωσή μας με τα χαρακτηριστικά της, είναι υπερβολικά βοηθητική όταν αξιολογούμε την κατάσταση κι αναγνωρίζουμε ότι δεν υπήρχε τίποτα που θα μπορούσαμε να κάνουμε διαφορετικά.

Αν η σχέση με κάποιο τέτοιο άτομο κράτησε για αρκετό καιρό, το τραύμα ίσως να είναι βαθύ. Ενδεχομένως να χρειαστείς βοήθεια από κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας αλλά κι από ανθρώπους που σ’ αγαπούν, όπως επίσης και μέσω μιας γνωριμίας με καινούρια άτομα που μπορούν να σου δείξουν ότι υπάρχει υγιής αγάπη κι ότι κάποιοι όντως μπορούν να καταβάλουν προσπάθεια για να είναι μαζί σου.

Τέλος, έστω κι αν καταφέρεις να διακρίνεις ένα νaρκισσο και να ξεφύγεις από τη σχέση, να θυμάσαι ότι οι νaρκισσοι προτιμούν να κρατούν καλές σχέσεις με τους πρώην συντρόφους τους με σκοπό να έχουν εύκολη πρόσβαση όταν εκείνοι θέλουν. Με τη γοητεία τους, καταφέρνουν πολύ γρήγορα να σε κάνουν να ρίξεις όλες τις άμυνες και τα όρια που έβαλες μετά την εμπειρία. Έτσι, όσο δύσκολο και να είναι, πρέπει να διακόψεις κάθε δεσμό κι επαφή μαζί τους, στην καθημερινότητά σου αλλά και online.

Γιατί η νaρκισσιστική συμπεριφορά είναι βia και δεν αξίζει σε κανένα που όντως νιώθει ότι έχει πραγματική αγάπη να δώσει.

Πηγές: 1, 2, 3, 4, 5

Θέλουμε και τη δική σου άποψη!

Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!

Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!