«Τέλος κι επίσημα η τηλεργασία σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα» με βάση τη νέα εγκύκλιο, με όλα τα μέτρα να ισχύουν ως την Πρωτομαγιά. Επανεξετάστηκε ο νόμος 2639/1998, που αφορά την τηλεργασία και κάτω από ποιες προϋποθέσεις αυτή θα πραγματοποιείται, αφορμή για την καθιέρωση της οποίας, σε ποσοστό 20% στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, ήταν η πανδημία. Η ανάγκη αυτή έφερε στο προσκήνιο και νέες τακτικές εργασίας κι ένα υβριδικό μοντέλο που εφαρμόζεται μέχρι και σήμερα που δίνει τη δυνατότητα είτε να πηγαίνεις στο γραφείο, είτε να κάθεσαι σπίτι. Θα μπορούσαν όμως να υπάρξουν συγκεκριμένοι κανόνες και θεσμικό πλαίσιο, προκειμένου όλο αυτό να λειτουργήσει μακροπρόθεσμα;
Ας πάρουμε τα πράγματα απ’ την αρχή. Με το άρθρο 67 του Ν. 4808/2021 που αναδιαμορφώθηκε, δινόταν η δυνατότητα στους κλάδους των εταιριών να έχουν σε καθεστώς εξαρτημένης εργασίας τον εργαζόμενο με τη χρήση τεχνολογίας κάτω από τις εξής συνθήκες:
«Η τηλεργασία συμφωνείται μεταξύ εργοδότη κι εργαζομένου, κατά την πρόσληψη ή με τροποποίηση της σύμβασης εργασίας. Κατ’ εξαίρεση, εφόσον η εργασία μπορεί να παρασχεθεί εξ αποστάσεως, η τηλεργασία μπορεί να εφαρμόζεται:
1. Μετά από απόφαση του εργοδότη, για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, η συνδρομή των οποίων διαπιστώνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και του κατά περίπτωση συναρμόδιου Υπουργού και για όσο χρόνο διαρκούν οι λόγοι αυτοί.
2. Μετά από αίτηση του εργαζόμενου, σε περίπτωση τεκμηριωμένου κινδύνου της υγείας του, ο οποίος θα αποφευχθεί αν εργάζεται μέσω τηλεργασίας και όχι στις εγκαταστάσεις του εργοδότη και για όσο χρόνο διαρκεί ο κίνδυνος αυτός. Σε περίπτωση που ο εργοδότης διαφωνεί, ο εργαζόμενος μπορεί να αιτηθεί την επίλυση της διαφοράς από την Επιθεώρηση Εργασίας, σύμφωνα με το άρθρο 3Β του ν. 3996/2011 (Α’ 170).»
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Υγείας, καθορίζονται οι παθήσεις, τα νοσήματα ή οι αναπηρίες του εργαζόμενου, που μπορούν να τεκμηριώσουν τον κίνδυνο της υγείας του, καθώς και τα δικαιολογητικά, οι αρμόδιοι φορείς και η διαδικασία για την τεκμηρίωση του κινδύνου αυτού.» (taxlive)
Ο εργασιακός χώρος είδε θετικά την εξέλιξη αυτή, καθώς θα μπορούσε να καθιστά μια τέτοια μεταρρύθμιση ένα σημαντικό προνόμιο -εκείνο της επιλογής- για τον εργαζόμενο, ενώ τον βοηθάει παράλληλα να εξασκεί το επάγγελμά τους απ’ τον καναπέ και την άνεση του σπιτιού του. Είναι ένα σημαντικό βήμα, αλλά υπάρχει το σωστό πλαίσιο, ώστε να καθιερωθεί ένα τέτοιο μοντέλο εργασίας;
Η απάντηση είναι διφορούμενη, καθώς πολλές φορές οι εργαζόμενοι, ενώ δουλεύουν απ’ τον χώρο τους, εργάζονται περισσότερες ώρες απ’ ό,τι στην πραγματικότητα πληρώνονται. Δέχονται διαρκώς emails κι επισημάνσεις απ’ τους ανωτέρους τους και μάλιστα, ένα χαρακτηριστικό στοιχείο είναι πως με την καθιέρωση του μοντέλου της τηλεργασίας, αυξήθηκαν οι απαιτήσεις των εργοδοτών, αλλά μειώθηκαν οι αντοχές των εργαζομένων.
Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε απ’ το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, οι εργαζόμενοι λένε «ναι» στην τηλεργασία, αλλά με όρους. Η έρευνα είχε τον τίτλο: «Τηλεργασία: Ήρθε για να μείνει;» και διεξήχθη από το Εργαστήριο Διοίκησης Ανθρωπίνου Δυναμικού. Η επίκουρη καθηγήτρια Ελεάννα Γαλανάκη τόνισε ότι προκύπτει ένα θετικό κλίμα από τη στάση των εργαζομένων απέναντι στην τηλεργασία, όταν όμως αυτή γίνεται κάτω από συγκεκριμένους κανόνες προστασίας τους. Με δυο λόγια και πάλι γυρνάμε στην οριοθέτηση.
Η διαρκής ανάγκη κι αναζήτηση των εργοδοτών για την καλύτερη και ταχύτερη εξυπηρέτηση του πόστου των εργαζομένων τους, έχει δημιουργήσει ένα μοντέλο εργασιακής εξουθένωσης. Ποσοστό 60% αυτών, δηλώνουν ότι επιθυμούν να εργάζονται σ’ ένα υβριδικό μοντέλο εργασίας, δηλαδή να πηγαίνουν κάποιες μέρες στο γραφείο τους και κάποιες άλλες να εργάζονται απ’ το σπίτι, μ’ ένα 40% ν’ ανταπαντά ότι επιθυμεί να συνεχίσει να τηλεργάζεται σταθερά, καθώς αυτό τους δίνει τη δυνατότητα παράλληλης παρουσίας τους εντός του σπιτιού τους- στην περίπτωση για παράδειγμα που είναι γονείς.
Μελετώντας σε βάθος την τηλεργασία και πέρα από την κόπωση των ανθρώπων που εργάζονται απ’ την άνεση του σπιτιού τους, παράλληλα δημιουργείται ένα νέο μοντέλο ζωής, ξένο προς αυτούς. Μπορεί κάποιος για παράδειγμα, να νιώθει εντάξει όταν εργάζεται με τις πιτζάμες του, ενώ κάποιος άλλος να νιώθει πως η ατμόσφαιρα γίνεται αποπνικτική μέσα στους τέσσερις τοίχους κι ότι στο γραφείο θα εργαζόταν καλύτερα.
Ένας εργαζόμενος λαμβάνει διαρκώς emails απ’ τον προϊστάμενό του, καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, αλλά το υπομένει, διότι το μοντέλο της εργασίας αυτής, καλύπτει όσα αυτός θέλει. Ένας άλλος εργαζόμενος ασφυκτιά μπροστά στον φάκελο με τα χιλιάδες to do που του παίρνουν μέχρι το χάραμα για να τελειώσει, όμως κάποιος άλλος εργάζεται πιο ήρεμα στον χώρο του, συγκεντρώνεται περισσότερο, οριοθετείται πιο άμεσα. Μάλιστα, έχει παρατηρηθεί πως με τα μοντέλα τηλεργασίας άνθρωποι οι οποίοι έφεραν το χαρακτηριστικό του εσωστρεφή, κατάφεραν να ακμάσουν στο νέο αυτό περιβάλλον διότι αισθάνθηκαν πιο άνετα.
Μπορούμε να δουλέψουμε όπως εμείς θέλουμε, αλλά παράλληλα σηματοδοτείται κι η εποχή της διαρκούς κι αυξανόμενης πίεσης, γεμίζοντας με ψυχοσωματικά τους εργαζόμενους, όπως είχαμε αναφέρει και στο προηγούμενο άρθρο εξωθώντας τους διαρκώς σε παραίτηση. Θα μπορούσε κανείς να πει σαφώς ότι αυτό δεν έχει καμία σχέση με το από πού εργάζεσαι αλλά με το πού εργάζεσαι. Δεν είναι μόνο το θεσμικό πλαίσιο κι οι νόμοι, λοιπόν, είναι κι η κατάσταση που εδραιώνεται με μια τέτοιας μορφής εργασία που χρειάζεται να ληφθεί πιο σοβαρά υπόψιν. Κι ενώ η τηλεργασία υπάρχει εδώ και χρόνια, απ’ το 1998 συγκεκριμένα, τώρα μας δείχνει το σκληρό, αλλά όλο χάδι πρόσωπό της. Άρα τελικά, να πάμε γραφείο ή να μην πάμε;
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου