Αν αποφασίσει κανείς να αναλογιστεί τα βήματα της ανθρωπότητας για την εξέλιξη της ίδιας αλλά και της ποιότητας ζωής, θα καταλάβει πως αν ζούσαμε πριν χίλια χρόνια όπως σήμερα, πιθανότατα θα μας αφαιρούταν η ζωή λίγο μετά το πρωινό μας ξύπνημα. Το να μιλάμε για επιλογές, αποφάσεις, εκφράσεις, λόγους, δικαιώματα, απόψεις, ελευθερίες ή ακόμη και για την ίδια τη ζωή, γνωρίζοντας έστω τα βασικά ιστορικά γεγονότα του παρελθόντος, φαίνεται σαν τιτανομέγιστο προνόμιο που υπήρξε κατάκτηση ανθρώπων, οι οποίοι έζησαν πολλά ή και λιγότερα χρόνια πριν από εμάς.
Αναφερόμαστε σε έννοιες που ενίοτε ήταν ή είναι ακόμη άγνωστες και τις αντιμετωπίζουμε ως δεδομένες κι αυτονόητες. Αν είμαστε τυχεροί, έτσι είναι στην πραγματικότητα, αλλά αυτό δε σημαίνει πως δε χρειάζεται πρωτίστως να τις γνωρίζουμε, να τις σεβόμαστε και τελικά να τις εκτιμάμε. Επειδή, όμως, τίποτα δεν είναι αυτονόητο, επειδή οι έννοιες αδικία, ιδιοτέλεια ή εκμετάλλευση δε θα πάψουν ποτέ να υπάρχουν, καλούμαστε να διαφυλάσσουμε όσα έχουμε. Αναγνωρίζοντας όλα αυτά, πολλοί από εμάς είναι δραστήριοι, προσφέροντας εθελοντικά κάποια χρήσιμη έως απαραίτητη βοήθεια, ως μονάδες ή σε ομάδες.
Μία απ’ αυτές τις ομάδες, είναι οι υποστηρικτές της πολιτικής αντίληψης και πρακτικής του ακτιβισμού. Ο ακτιβισμός επικεντρώνεται σε ενέργειες μαζικής δραστηριοποίησης ανθρώπων, με σκοπό την επίτευξη ενός επιθυμητού στόχου που θα φέρει κάτι καλύτερο σε τομείς της καθημερινής μας ζωής. Κάποιες απ’ αυτές τις ενέργειες μπορεί να είναι κινητοποιήσεις καθαρισμού ή αναδάσωσης, απεργίες, πορείες, συναυλίες και διάφορες άλλες, ανάλογα την αιτία και τον στόχο της δραστηριοποίησης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί αυτές οι ενέργειες να ξεφύγουν απ’ τον αρχικό τους στόχο και, δυστυχώς, να καταλήξουν σ’ ένα απλό ξέσπασμα θυμού με όλα τα παρελκόμενα, είτε λόγω των ίδιων των ακτιβιστών είτε λόγω τρίτων, εκτός της ομάδας τους.
Το πολύ κακό είναι πως μερικοί με το πρόσχημα και τη σπίλωση του ακτιβισμού, φαίνεται να μη γνωρίζουν τι ακριβώς πρεσβεύουν και ποιους σκοπούς υπηρετούν. Δε μοιάζουν τόσο με φιλάνθρωπους, αλλά με άτομα που μισούν όποιον κι ό, τι είναι εκτός της ιδεολογίας τους. Δεν έχουν κάποιον ευγενή ή ευεργετικό σκοπό, παρά μόνο την έκφραση του ταραγμένου εσωτερικού τους εαυτού και την επιβολή των όποιων επιθυμιών τους, με κάθε μέσο και κόστος. Δεν έχουν τη διάθεση να συντελέσουν στο να λυθεί κάποιο πρόβλημα‧ αντιθέτως, με τη συμπεριφορά τους αποπροσανατολίζουν την προσοχή από εκεί που χρειάζεται, ώστε να είναι επάνω τους χωρίς να ξέρουν καν το γιατί. Αυτού του είδους οι «ακτιβιστές» δεν έχουν σε τίποτα να κάνουν μ’ εκείνους που βρίσκονται εκτός των εισαγωγικών, κι ως εκ τούτου δε θα έπρεπε να τους ονομάζαμε έτσι.
Ένας απ’ αυτούς τους μπερδεμένους ανθρώπους είναι κι ο τυπάς που αποφάσισε να υποδυθεί μια γριά, καθήμενος σ’ ένα αναπηρικό αμαξίδιο, μόνο και μόνο για να πετάξει μια τούρτα στην Τζοκόντα. Κι έτσι, λοιπόν, σε όποιον διαδικτυακό χώρο κι αν βρεθούμε, αντικρίζουμε τον πίνακα της Μόνα Λίζα βανδαλισμένο και το σοκαριστικό αυτό νέο, περιγράφοντας με κάθε λεπτομέρεια την εμφάνιση και τις κινήσεις του ατόμου που το διέπραξε και την αντίδραση των φυλάκων του μουσείου, έχοντας μάλιστα κι οπτικοακουστικό υλικό στη διάθεσή μας. Φυσικά, το θέμα γίνεται viral γιατί έχουμε μπροστά μας μια ακραία φρικαλεότητα ή μια απύθμενη ηλιθιότητα, ανάλογα με το πώς αποφασίζει να το εκλάβει ο καθένας.
Ο τραμπούκος αυτός, που αυτοπαρουσιάστηκε και παρουσιάζεται από όλους ως ακτιβιστής, δεν είναι ακτιβιστής. Αιτία της πράξης του δεν ήταν η υποστήριξη του ακτιβισμού, όπως ‒κακώς‒ παρουσιάζεται. Όσα σχετικά άρθρα κι αν διαβάσει κάποιος, δε θα βρει τον λόγο που κατέληξε η τούρτα του σ’ ένα έργο τέχνης κι όχι στο στομάχι του. Ούτως ή άλλως, το γιατί γίνονται βανδαλισμοί μπορεί να τεθεί πλέον κι ως φιλοσοφικό ερώτημα, καθώς ως βανδαλισμός σήμερα δεν ορίζεται μόνο η μερική ή ολική καταστροφή έργων τέχνης και λοιπών πολιτισμικών στοιχείων, αλλά η άσκοπη καταστροφή δημόσιων ή ιδιωτικών περιουσιακών στοιχείων.
Κι αφού έχουμε το δικαίωμα και την ελευθερία να ζούμε ως βάνδαλοι του 21ου αιώνα, ας μάθουμε κάτι για τους ιστορικούς Βάνδαλους του 1ου αιώνα π.Χ. Επρόκειτο, λοιπόν, για ανατολικογερμανικές φυλές που μετακινήθηκαν σ’ όλη τη σημερινή Ευρώπη, κατακτώντας περιοχές και ιδρύοντας βασίλεια σ’ αυτές. Κατά τις εκστρατείες τους , οι ομάδες αυτές είχαν την τάση να καταστρέφουν κάθε μορφή τέχνης των κατακτημένων περιοχών, με πρώτα θύματα τα αγάλματα, κατέχοντας την άποψη πως αυτά διέθεταν ψυχή μέσα τους. Συνήθως, αφαιρούσαν τα αυτιά και τις μύτες των αγαλμάτων, που οι τότε δοξασίες έλεγαν πως αποτελούσαν είσοδο κι έξοδο της ψυχής των αγαλμάτων.
Μέχρι την επίκαιρη κακοποίηση της Μόνα Λίζα, έχουν διαπραχθεί πάρα πολλοί βανδαλισμοί και στην ίδια, αλλά και σε άλλα έργα τέχνης, όπως είναι η Πιέτα του Μικελάντζελο, η Γκερνίκα του Πικάσο, η Μικρή Γοργόνα του Έρικσεν και πολλές-πολλές άλλες. Οπότε, σε μια εποχή που σηκώνουμε έντονα το ανάστημά μας μπροστά στην κακοποίηση των γυναικών, πώς είναι δυνατόν να συνεχίζεται η βέβηλη κακοποίηση της τέχνης, μίας εκ των ωραιότερων γυναικών;
Σίγουρα, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι συμβαίνει στο μυαλό και στην ψυχολογία όσων τοποθετούνται σε τέτοιου είδους «ιδεολογίες» και πώς μπορούμε να σταματήσουμε το κακό. Γιατί το κακό δεν είναι μόνο στην απόπειρα στέρησης ενός δημόσιου πολύτιμου πολιτισμικού αγαθού, αλλά και της στέρησης του δικαιώματος όλων των υπολοίπων να μπορούμε να το θαυμάσουμε. Γι’ αυτό είναι σημαντική η αντίδραση κι οι σκέψεις μας μπροστά σε τέτοια περιστατικά. Στην συγκεκριμένη περίπτωση πάντως, συγχαρητήρια σ’ όλους μας‧ δώσαμε σ’ έναν μπερδεμένο μασκαρά την προσοχή που ήθελε.
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου