Ανέκαθεν, το συναίσθημα του θυμού αποτελούσε ταμπού, καθώς πιστεύουμε ότι -επειδή ανήκει στην κατηγορία των αρνητικών συναισθημάτων- πρέπει να το καταπιέσουμε, να το διαγράψουμε ή να το εξαφανίσουμε. Αυτή η τάση μας όμως μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα που δεν είναι απαραίτητο ότι θα βγουν στην επιφάνεια άμεσα. Σαν ένα ενεργό ηφαίστειο που σιγοβράζει και κάποια στιγμή εκρήγνυται, εκτονώνοντας όλη την καταπιεσμένη ενέργειά του και σκορπίζοντας γύρω του την καταστροφή.
Παρόμοια λοιπόν, είναι κι η δική μας αντίδραση με το εν λόγω συναίσθημα, αφού καταπιέζοντάς το δεν εξαφανίζεται, όπως θέλουμε να πιστεύουμε, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει μέσα μας και να φθείρει το σώμα και τον ψυχισμό μας. Δε θα έπρεπε όμως να είναι έτσι. Αντιθέτως, θα έπρεπε να εκφράζεται ακριβώς όπως και τα υπόλοιπα συναισθήματα, να τον αποδεχόμαστε και να τον εκδηλώνουμε με υγιή και πολιτισμένο τρόπο.
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί τελικά κάνουμε το ακριβώς αντίθετο; Γιατί μας έχουν φυτέψει στο μυαλό ότι δεν πρέπει να εκφράζεται σε καμία περίπτωση. Ίσως αυτή η πεποίθηση προέρχεται από την παιδική μας κιόλας ηλικία, τότε που πεισματικά διεκδικούσαμε τα θέλω μας, με κλάματα και φωνές κι αντί να μας ρωτήσουν ήρεμα πώς νιώθουμε, γιατί θυμώσαμε, γιατί δεν εξηγούμε με λόγια για ποιον λόγο θέλουμε τόσο πολύ αυτό για το οποίο κλαίμε, μας ζητούσαν επιτακτικά να σταματήσουμε, προσβάλλοντάς μας ή και τιμωρώντας μας. Όπως επίσης, σημαντικό ρόλο στη συγκεκριμένη πεποίθηση έχει παίξει κι ο κοινωνικός μας περίγυρος. Δεν είναι λίγες οι φορές που μας κυριεύει ο φόβος ότι, σε περίπτωση που εκφράσουμε τον θυμό μας, θα μας εγκαταλείψουν ή θα μας απορρίψουν.
Πόσες φορές λοιπόν θυμώσαμε με κάτι και προσπαθήσαμε να πείσουμε τον εαυτό μας ότι πρέπει να ηρεμήσουμε, να μην το δείξουμε ή να μην το εκφράσουμε καν; Πόσες φορές καταπιέσαμε τον θυμό μας ανακαλώντας -έστω κι ασυναίσθητα- παιδικές μας μνήμες ή φοβούμενοι την απόρριψη; Και κάπως έτσι, προκαλώντας συσσώρευση αυτού του συναισθήματος, οδηγούμαστε τελικά να έχουμε μέσα μας καταπιεσμένο θυμό, όπως αποκαλείται. Ποια είναι τα συμπτώματα που προδίδουν ότι πάσχουμε απ’ αυτόν και πώς αυτά μπορούν να βλάψουν την ψυχική αλλά και τη σωματική μας υγεία;
Θυμός· αυτός ο άγνωστος
Κάποιοι από εμάς θα ισχυριστούν ότι δεν τον έχουμε ακούσει ποτέ ξανά, δεν τον έχουμε βιώσει και δε θέλουμε κιόλας. Αρνούμαστε να δεχθούμε την ύπαρξή του μέσα μας, σπαταλώντας μεγάλο μέρος της ψυχικής μας ενέργειας, στην προσπάθειά μας να κρατήσουμε καλά κρυμμένα όλα μας τα αρνητικά συναισθήματα. Η τάση μας αυτή πηγάζει από τον εγωισμό μας, αφού είναι αδύνατον να παραδεχθούμε ότι τυχόν νιώθουμε έτσι εξαιτίας της συμπεριφοράς άλλων, ενώ δεχόμαστε τελικά να βλάπτουμε την ψυχική μας υγεία για χάρη τους.
Απαγορευμένη λέξη το «όχι»
Όταν θυμώνουμε είναι πιο εύκολο να θέτουμε τα όριά μας και να εκδηλώνουμε τα συναισθήματά μας. Κατά συνέπεια, τότε είναι πολύ πιο εύκολο να λέμε «όχι» σε ό,τι δε μας αρέσει, μας χαλάει τη διάθεση ή ξεπερνάει τις κόκκινες γραμμές μας. Όταν όμως πάσχουμε από καταπιεσμένο θυμό, δεν τολμάμε να ξεστομίσουμε αυτήν τη λέξη, διατηρώντας ταυτόχρονα μέσα μας παράπονα ότι δήθεν οι γύρω μας δε μας υπολογίζουν και δε σέβονται ούτε εμάς ούτε και τις επιθυμίες μας.
Φόβος εγκατάλειψης και θλίψη
Μπορεί να μην έχει συμβεί κάτι συγκεκριμένο κι όμως να αισθανόμαστε βαθιά θλίψη, κάποια στιγμή της ζωής μας. Αυτό είναι πολύ πιθανό να οφείλεται στον καταπιεσμένο θυμό, αφού πολλές φορές μας υποτιμούν, μας υπονομεύουν, μας απορρίπτουν με άσχημο τρόπο, παίζουν με τις αντοχές, τα όρια και τα νεύρα μας κι εμείς τ’ αφήνουμε στην άκρη, από φόβο. Από φόβο ότι θα χάσουμε αγαπημένα για εμάς πρόσωπα, από φόβο ότι θα δημιουργήσουμε αντιπαραθέσεις και τσακωμούς με τους γύρω μας, ενώ μπορούμε άνετα να τα κατεβάσουμε όλα αμάσητα, νιώθοντας τελικά ανεπαρκείς απέναντι στον ίδιο μας τον εαυτό.
Η ανάγκη γι’ αποδοχή
Από τη στιγμή που ο κοινωνικός μας περίγυρος μάς έχει πείσει για τα αρνητικά χαρακτηριστικά του θυμού και μας έχει κάνει να πιστεύουμε ότι πρόκειται για κάτι κακό ή ενδεχομένως κι ανήθικο, κάθε φορά που νιώθουμε αυτό το συναίσθημα, προσπαθούμε να το αφήσουμε στην άκρη σε μια γωνιά του μυαλού μας. Υπερισχύει λοιπόν η ανάγκη μας να ενταχθούμε στο κοινωνικό σύνολο κι έτσι θυσιάζουμε την υγεία μας και καταπιέζουμε τα συναισθήματά μας, για να είμαστε αποδεκτοί.
Αυστηρός κριτής του εαυτού μας
Πολλές φορές όταν είμαστε θυμωμένοι με κάτι, προσπαθούμε να το ωραιοποιήσουμε ή ακόμη και να το απλοποιήσουμε, προκειμένου να ξορκίσουμε τον θυμό. Έτσι, γινόμαστε απόλυτοι απέναντι στον εαυτό μας κι ουσιαστικά μας κρίνουμε για καθετί που σκεφτόμαστε και νιώθουμε. Έχουμε μάθει από παιδιά να πηγαίνουμε τη ζωή μας “by the book”, να κάνουμε δηλαδή αυτό που πρέπει κι αυτό που είναι σωστό, αλλά πάντα σύμφωνα με τα λεγόμενα και τα πιστεύω των πολλών.
Επιθετική στάση
Καμιά φορά αν πάσχουμε από καταπιεσμένο θυμό, γινόμαστε εριστικοί, ειρωνικοί και κακόκεφοι. Αποδίδουμε ευθύνες σε οποιονδήποτε άλλον εκτός από εμάς, κάνοντας μάλιστα τους υπόλοιπους να νιώθουν ενοχές και τύψεις με τα λεγόμενα και τη συμπεριφορά μας. Αυτή η συμπεριφορά ασφαλώς, μπορεί να βλάψει οποιαδήποτε σχέση, καθώς ο δέκτης της συνήθως αισθάνεται τιμωρημένος χωρίς μάλιστα να ξέρει τον λόγο.
Συμπερασματικά, ο θυμός θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται όπως όλα τα υπόλοιπα συναισθήματα, αφού δε διαφέρει σε κάτι. Πρόκειται για ένα έντονο συναίσθημα που αν δεν το εξωτερικεύσουμε, θα βλάψουμε ανεπανόρθωτα την ψυχική μας υγεία. Είναι κι αυτός χρήσιμος κι απαραίτητος, αρκεί να τον ελέγχουμε και να τον δείχνουμε χρησιμοποιώντας τον κατάλληλο τρόπο. Καιρός λοιπόν ν’ απελευθερωθούμε από τις πεποιθήσεις άλλων και να στραφούμε προς τις δικές μας για το καλό της ψυχικής υγείας μας.
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Συντάκτης: Μελίνα Κοσμίδου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
