Όλα όσα έμαθα δουλεύοντας στο γηροκομείο

«Οι ηλικιωμένοι είναι παιδιά με παρελθόν». Συνδυάζουν όλες τις ηλικίες﮲ τα καλά και τα κακά αυτών. Έχουν την αθωότητα του παιδιού, την άγνοια, την ανάγκη γι’ αγάπη και φροντίδα. Έχουν όμως και την παραξενιά της ηλικίας, τη γνώση απ’ τα χρόνια εμπειρίας τους. Απαιτούν κι αξίζουν τον σεβασμό μας. Κι εμείς οφείλουμε να φροντίζουμε αυτούς που μας φρόντισαν, που μας μεγάλωσαν και μας αγάπησαν, που μας έδειξαν τη ζωή μέσα απ’ τα ματιά τους και τώρα ζητούν να ξαναδούν τον κόσμο απ’ τα δικά μας.

Πρόσφατα εργάστηκα σε μια μονάδα φροντίδας ηλικιωμένων. Ένα σπίτι που αγάπησα σαν δικό μου, με ηλικιωμένους που έβλεπα και φρόντιζα σαν τους δικούς μου παππούδες και καλύτερα. Δεν μπορείς να κάνεις διαφορετικά. Το βλέμμα που θα σε κοιτάξουν απ’ την πρώτη στιγμή, η ζεστασιά στο χάδι του θα σου που όλα τ’ ανείπωτα μαζί, σε οδηγούν να τους φερθεί με αγνότητα. Σαν την αγκαλιά τους δεν έχει πουθενά. Οι ιστορίες τους είναι μαθήματα. Κάθε τι που άκουσα κοντά τους, είμαι σίγουρη πως θα το θυμάμαι για πάντα. Κι η μοναδική συμβουλή που ήταν κοινή απ’ όλους: «Να βρεις έναν άνθρωπο να σε καταλαβαίνει, να έχετε την ίδια ψυχή.»

Αυτή η φράση αντηχεί συνεχώς στ’ αυτιά μου, και ζηλεύω τα χρόνια που αγαπήθηκαν αυτοί οι άνθρωποι. Κάθε εποχή έχει τη δική της ομορφιά βέβαια, αλλά είναι συγκινητικό να βλέπεις ανθρώπους 90 χρονών κι όταν τους ρωτάς πώς είναι, να σου απαντούν «Ε, πώς να είμαι, έχασα τον άντρα μου πριν χρονιά, κι από τότε μ’ έπνιξε η μοναξιά». Οι ηλικιωμένοι που ζουν σε μονάδες φροντίδας έχουν ανάγκες που έχει καθένας που βιώνει τη μοναξιά. Κι όση παρέα κι αν έχουν, όση φροντίδα κι αν λαμβάνουν απ’ όλο το προσωπικό, πάντα μέσα τους κάτι θα λείπει. Κι αυτή είναι η οικογένειά τους, ο άνθρωπός τους, τα παιδιά, τα εγγόνια τους. Κι αυτή η μοναξιά πονάει. Κάθε μέρα μεγαλώνει και σε πνίγει. Αναζητούν ένα ζεστό χέρι να κρατήσουν, να μιλήσουν κι ας μην ξέρουν τι θέλουν να πουν. Κι ας έχουν ξεχάσει τα πάντα λόγω άνοιας, θέλουν απλώς να τους ακούσεις.

Φροντίζοντας ηλικιωμένους, συνειδητοποίησα πως το να είσαι απλώς ακροατής μπορεί να προσφέρει μεγάλη χαρά σε κάποιον. Δεν είναι εύκολο. Αλλά αξίζει τον κόπο. Η ανταμοιβή; Μια γλυκιά κουβέντα, μια ευχή, ένα χάδι στο χέρι, ένα ευχαριστώ. Πλάι τους μαθαίνεις πολλά. Πιο πολλά απ’ όσα μπορείς να φανταστείς. Κι αυτό γιατί έχουν ζήσει τη ζωή τους, την έχουν φάει με το κουτάλι. Έχουν δει και τα όμορφα και τ’ άσχημα. Δίνουν μοναδικές συμβουλές και σου ανοίγουν τα ματιά. Σε παρακινούν να είσαι ταπεινός, να αγαπάς και να κοιτάς τον έρωτα, κι όχι τα χρήματα. Χρειάζονται κι αυτά, μα η ευτυχία δε βρίσκεται εκεί. Και να σας πω και κάτι; Ναι, μπορεί να γίνουν προσβλητικοί μαζί μας, μπορεί να τους ξεφύγει και καμία κακιά. Είναι της ηλικίας, της κούρασης, της απερισκεψίας.

Το συναίσθημα που γεμίζεις όταν προσφέρεις φροντίδα, συντροφιά σ’ άτομα τρίτης ηλικίας είναι πραγματικά απερίγραπτο. Άλλωστε, είναι καθήκον μας να τους δείξουμε ανάλογη φροντίδα μ’ αυτή που έδειξαν εκείνοι σ’ εμάς. Πρέπει να το κάνουμε, γιατί μας έχουν ανάγκη. Είναι το ίδιο αβοήθητοι κι εξαρτημένοι από εμάς, όπως ήμασταν εμείς παιδιά. Ποτέ δεν έδειξαν αγανακτισμένοι μαζί μας, ποτέ δεν παρεξηγήθηκαν μιλώντας τους άσχημα, στη προσπάθειά μας να μάθουμε να μιλάμε σωστά. Κι η τρίτη ηλικία δε διαφέρει σχεδόν σε τίποτα απ’ την παιδική. Απλώς έχουν τη μνήμη που τους πονά. Διότι πλέον η ζωή τους έχει αλλάξει εντελώς. Ίσως να έχουν χάσει αγαπημένους του ανθρώπους, να έχουν απομακρυνθεί απ’ την οικογένειά τους, τους φίλους τους.

Επομένως, θα έλεγε κανείς πως η τρίτη, είναι μια δύσκολη ηλικία. Συνδυάζει πολλά μαζί και το έργο του φροντιστή αυτών των ατόμων είναι δύσκολο, όμως τόσο σημαντικό. Πρέπει να δουλέψεις με τη μελαγχολία, που αν σου χτυπήσει την πόρτα και σε νικήσει, σε χειροτερεύει καθημερινά. Έπειτα είναι οι νευρολογικές νόσοι, η άνοια, το αλτσχάιμερ, που είναι δυσκόλως διαχειρίσιμες. Είναι σπαραχτικό να ξεχνάς το όνομα του παιδιού σου και να κλαις γι’ αυτό. Να πιστεύεις ότι δεν το αγαπάς και να κατηγορείς τον εαυτό σου, επειδή το μυαλό έχει γεράσει, έχει κουραστεί.

Κλείνοντας, θα πω πως η συντροφιά σ’ ένα ηλικιωμένο άτομο έχει πολλά περισσότερα να μας προσφέρει απ’ όσα πιστεύουμε. Το γηροκομείο είναι σχολείο για το ιατρικό-νοσηλευτικό προσωπικό. Και τα μαθήματα που πήρα όσο ήμουν κοντά τους, είναι τα σπουδαιότερα, γιατί είναι άνθρωποι σοφοί. Ν’ αγαπάτε τα παπουδάκια σας, μας έχουν ανάγκη! Χρειάζονται τη παρέα μας, να είμαστε απλώς κοντά τους, να μας βλέπουν, να μας μιλούν, να μας χαϊδεύουν. Για ένα «θα κάτσω να σου κάνω παρέα» ζουν. Να το θυμάστε.

Θέλουμε και τη δική σου άποψη!

Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!

Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!