Πόσες φορές αλήθεια, όλοι μας λίγο ή πολύ, νιώθοντας να καταπιεζόμαστε από κάποια κατάσταση, αισθανθήκαμε τον «επαναστάτη» που κρύβουμε μέσα μας να ξυπνάει; Πόσες φορές νιώσαμε πως θέλουμε να ανατρέψουμε όλο αυτό το σκηνικό που μας περιορίζει; Και τότε δεν ήταν που βγήκαν από τα χείλη μας οι στίχοι (ή έστω η μελωδία αν δεν ξέρουμε Ιταλικά) του διαχρονικού άσματος και συνώνυμου της αντίστασης Bella Ciao; Γιατί το Bella Ciao είναι ένα άσμα με εύθυμη μεν μελωδία, αλλά με ριζοσπαστικά επαναστατική θεματολογία. Τί λες; Πάμε να κάνουμε μια αναδρομή στην ιστορία του τραγουδιού, μέσα στο πέρασμα των χρόνων;
Το Bella Ciao, λοιπόν, έχει συνυφανθεί με την Ιταλία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ήταν τότε που τη χώρα κυβερνούσε το φασιστικό κόμμα του Benito Mussolini, επιβάλλοντας ένα ολοκληρωτικό καθεστώς και εμπλέκοντας την Ιταλία στον πόλεμο, με τις γνωστές συνέπειες. Και όσο ο λαός υπέμενε τις συνέπειες αυτές (είτε μοιρολατρικά είτε γιατί πίστεψε στο δικτάτορα), υπήρξαν και κάποιοι που θέλησαν να αντισταθούν. Ύμνος τους έγινε το Bella Ciao. Οι στίχοι του μιλούσαν για έναν επαναστάτη. Έναν παρτιζάνο που έβλεπε τους εχθρούς να μπαίνουν στη χώρα του και ζητούσε από τους άλλους παρτιζάνους να τον πάρουν μαζί τους στην αντίσταση, να πολεμήσει κι αυτός, αποχαιρετώντας την καλή του που άφηνε πίσω και ίσως να μην ξαναέβλεπε ποτέ. Το τραγούδι πέρασε τα σύνορα της Ιταλίας μετά την πτώση του Mussolini. Έγινε γνωστό σε όλο τον κόσμο, και έμεινε γνωστό ως μια ωδή στην ελευθερία και σ’ όσους θυσιάστηκαν για αυτή.
Κάπως έτσι έγινε γνωστό το Bella Ciao. Αλλά δεν ήταν αυτή η γέννησή του. Για το πώς γεννήθηκε το τραγούδι, θα πρέπει να πάμε κάποια χρόνια πιο πίσω και συγκεκριμένα στις αρχές του 1900. Παραμένουμε στην Ιταλία και συγκεκριμένα στην επαρχία Terre d’ Acqua, κοντά στην Μπολόνια. Την εποχή εκείνη, μια άλλη ομάδα ανθρώπων υφίσταται καταπίεση και εκμετάλλευση. Ήταν οι γυναίκες της περιοχής, όπου εργάζονταν στους ορυζώνες. Όλες τους προερχόμενες από φτωχές οικογένειες, εργάζονταν σκληρά στην καλλιέργεια του ρυζιού κάτω από σκληρές και απάνθρωπες συνθήκες. Οι γαιοκτήμονες, εκμεταλλευόμενοι την ανάγκη των γυναικών για εργασία, τις ανάγκαζαν να δουλεύουν σχεδόν ολημερίς μέσα στα λασπόνερα των ορυζώνων και με μισθούς εξευτελιστικούς, πάντα υπό την επιτήρηση ενός επιστάτη που με το ξύλινό του ραβδί, ήταν πάντα έτοιμος να τις επαναφέρει στην τάξη, όταν κάποια εργάτρια δε δούλευε όπως έπρεπε. Κάποτε οι εργάτριες, άρχισαν να μην αντέχουν την καταπίεση και την εκμετάλλευση των αφεντικών. Οργάνωσαν απεργίες προκειμένου να αποκτήσουν τα εργασιακά τους δικαιώματα. Οι απεργίες αυτές αντιμετωπίστηκαν με βία από τα αφεντικά. Δεν έλειψαν κι εκείνοι οι απεργοσπάστες που ήταν πρόθυμοι να καλύψουν το κενό των απεργών, καθώς η φτώχεια και η ανέχεια θόλωνε το μυαλό και την κρίση. Έτσι ο αγώνας των γυναικών πήρε τη μορφή εξέγερσης ενάντια σ’ όλη αυτή την κατάσταση που έπρεπε να αντιμετωπίσουν. Τότε ήταν που εμπνεύστηκαν τους αρχικούς στίχους του Bella Ciao, ενός τραγουδιού που αποτελούσε μια περιγραφή των απάνθρωπων συνθηκών της εργασίας τους, αλλά και της έκφραση της πίστης τους και της ελπίδας τους για την τελική δικαίωσή τους. Οι διεκδικήσεις τους τελικά δικαιώθηκαν το 1909 έστω και μερικώς, όταν και οι αρμόδιες αρχές κατοχύρωσαν το δικαίωμα της οχτάωρης εργασίας. Ο αγώνας τους όμως είχε ακόμα δρόμο.
Κάπως έτσι το Bella Ciao, έγινε ένα τραγούδι αντίστασης. Μια ωδή στην επανάσταση που αν και η ιστορία του χάνεται στο πέρασμα των χρόνων, πάντα θα είναι επίκαιρο και πάντα θα εκφράζει την ανάγκη για αγώνα. Για ένα καλύτερο σήμερα και για ένα ακόμα καλύτερο αύριο. Απάνω τους, λοιπόν αδέρφια.
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Επιμέλεια κειμένου: Ζηνοβία Τσαρτσίδου